اندیشکده آمریکایی «ایست وست» در تحلیلی پیرامون روابط ایران و افغانستان نوشت: ورود مجدد ایران به عرصه جهانی فرصت‌های بی‌سابقه‌ای را برای توسعه افغانستان در سال‌های آتی ارائه می‌دهد و راهبرد «اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان برای تقویت همکاری اقتصادی منطقه‌ای به عنوان پایه‌ای برای رشد و ثبات بلند مدت در افغانستان مشوقی برای مشارکت ایرانیان خواهد شد.
ایران به عنوان یک همسایه مهم که از انزوای جهانی برآمده، می‌تواند به عنوان شریکی حیاتی در این برنامه بلندمدت همراه با تلاش‌های جامعه بین المللی خدمت کند.
به نوشته این اندیشکده، فرصتی فوق‌العاده برای افزایش تجارت و همکاری اقتصادی بین ایران و افغانستان وجود دارد. ایران به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از حوزه توسعه منطقه‌ای با داشتن 936 کیلومتر مرز با راه‌های تجاری از طریق هرات در شمال افغانستان، اشتراک آب در رودخانه هلمند و فرصت‌های متقابل برای توسعه منابع، عضو جدا ناپذیر توسعه افغانستان است. ساخت بندر چابهار ایران با حمایت هند، گامی مهم در جهت دسترسی ایران به نقاط مهم دریایی خواهد بود. فرصت‌هایی نیز برای حل اختلافات تجارتی بین دو کشور وجود دارد.
این در حالی است که افغانستان در پایان سال ایرانی در مارس 2016، کمتر از 26 میلیون دلار صادرات غیرنفتی به ایران داشته و در مقابل تنها 2.5 میلیارد دلار از همسایه خود نیز واردات داشت.
در ادامه این مطلب آمده است: ایران آماده است نقش خود را در افغانستان افزایش دهد اما موانع آشکاری برای به حداکثر رساندن بالقوه روابط ایران و افغانستان چون ارتباط ضعیف زیرساختی، وضعیت امنیتی بدتر، فساد داخلی در افغانستان، عدم وجود شبکه‌های ارتباطاتی بین سیاستمداران ایرانی و افغانستانی، سیاست‌های نامناسب صدور روادید و عدم اعتماد به بازار افغانستان وجود دارند.
در هر حال، همکاری بین ایران و افغانستان برای ایجاد یک محیط امن‌تر برای رشد اقتصادی بلند مدت در هر دو کشور ضروری است. نفوذ ایران در غرب افغانستان و در حوزه وسیع‌تر منطقه‌ای به بهبود امنیت این کشور، وضعیت حکومتی و پیاده‌سازی برنامه‌های بلند مدت اقتصادی منطقه‌ای براساس موافقت‌نامه‌های مورد اعتماد کمک می‌نماید.
در خاتمه این تحلیل آمده است: مشارکت واقعی بین افغانستان و ایران و همچنین تقویت تلاش‌های منطقه‌ای و بین المللی برای همکاری در دهه‌های آتی برای رفاه آینده بسیار مهم خواهد بود.
