محمود حجتی در برنامه نگاه یک در خصوص برنامه های پیشنهادی خود به مجلس برای ۴ سال آینده اظهار داشت: در این برنامه ها اساس کار را بر توسعه بهره وری گذاشته ایم و ظرفیت های مغفول بخش کشاورزی را مورد توجه قرار دادیم و نگاه ما بر اساس اسناد بالا دستی همچون برنامه ششم توسعه و اقتصاد مقاومتی تدوین شده است.
وی با اشاره به اینکه در دولت یازدهم تولید محصولات کشاورزی با رشد ۲۱ میلیون تنی به ۱۱۸ میلیون تن رسیده است ادامه داد:ما در بحث گندم و دانه های روغنی رشد داشته ایم در خصوص محصولات باغی با توجه به تنوع محول قابلیت صادرات داریم و به طور متوسط در تولید محصولات کشاورزی ۵.۳ رشد داشتیم.
وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد:در ارتباط با شیر و فرآورده های لبنی و محصولات باغی مزیت داریم و در محصولات زراعی با توجه به کمبود منابع آبی، تمرکز را بر روی محصولاتی که از آب سبز و بارندگی بهره می برند همچون گندم و جو، قرار داده ایم.
ضرورت توجه به ظرفیت های مغفول مانده بخش کشاورزی
وی اظهار داشت:ما از بسیاری از ظرفیت های بخش کشاورزی غافل هستیم به طور مثال در گیاهان دارویی با توجه به درخواست بازار جهانی و تنوع محصول در کشورو همچنین قابلیت اشتغال زایی بالا، می بایست کار بیشتری انجام گیرد.
این مقام مسئول تصریح کرد: در حوزه پرورش ماهی در قفس در ارزیابی اولیه پیش بینی ظرفیت پرورش یک میلیون تن ماهی در قفس را داریم؛ اکنون ۴۰۰ قفس در دریا داریم و در برنامه ۵ ساله مقررشده ظرفیت تولید به ۲۰۰ هزار تن برسد.
وی در پاسخ به این سوال که چه برنامه ای برای بهره گیری از این ظرفیت ها و افزایش اشتغال زایی دارید گفت:ما در توسعه گلخانه با توجه به کاهش مصرف آب می توانیم در هر هکتار ۱۰ هزار نفر اشتغال خواهیم داشت و ما امیدوار هستیم سالانه ۲ تا ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار را تبدیل به کشت گلخانه ای کنیم و این نکته ضروری است که باید آب را به تولید محصولات آب بر اختصاص ندهیم.
حجتی اظهار داشت: تا پایان دولت دوازدهم رشد سالانه ۸ درصدی در تولید محصولات کشاورزی هدفگذاری شده که اکنون این رقم به ۵.۳درصد رسیده و دستیابی به این میزان رشد با توجه به اختصاص منابع مالی امکان پذیر است.
هدفگذاری بهبود تراز تجاری غذایی در افق ۱۰ ساله
وی ادامه داد:تراز تجاری غذای ما طی ۴ سال گذشته علی رغم افزایش جمعیت ۵ میلیارد دلار بهبود یافته و به منفی ۳.۱ میلیارد دلار رسیده است و برنامه ما اینست که این رقم در افق ۱۰ ساله به صفر برسد.
وی افزود: البته برخی محدودیت ها همچون کمبود منابع آب در تولید وجود دارد؛ در حوزه تولید شکر در سال ۹۶ به میزان ۵۲۰ هزار تن افزایش تولید داشتیم و در همین بحث شکر با توسعه کشت پاییزه و کاهش کشت بهاره می توانیم آب مصرفی را کاهش داده و کنترل کنیم و با همین میزان آب، ۳ برابر افزایش کشت داشته باشیم.
عضو کابینه دولت در مورد مشارکت بخش خصوصی در حوزه کشاورزی اظهار داشت:در ارتباط با بحث تولید خصوصی ترین بخش اقتصاد کشور کشاورزی است امادر حوزه زیر ساخت ها و ارائه خدمات مثل مبارزه با آفات و تامین بذر وهمچنین ارائه تسهیلات، باید دولت منابعی را به این حوزه اختصاص دهد.
وی ادامه داد: در این راستا سرمایه بانک کشاورزی با پرداخت بدهی های دولت به ۴ برابر افزایش یافته و در نتیجه ظرفیت وام دهی را بالا بردیم و در حال حاضر با ۱۵ درصد پایین ترین نرخ بهره تسهیلات را داریم.
مکانیزه کردن سیستم آبیاری مزارع
وزیر جهاد کشاورزی در خصوص تخصیص ۱۰ میلیارد دلار منابع صندوق توسعه ملی برای مکانیزه کردن سیستم آبیاری در تمامی مناطق کشور اظهار داشت:این منابع به سه بخش تعلق گرفته است؛ ۵۰۰ میلیون دلار آن متعلق به ۴۶ هزار هکتار از مزارع استان سیستان و بلوچستان است که به طور کامل پرداخت شده و به موجب آن با همکاری وزارت نیرو توانسته ایم ّب را با لوله به مزارع ببریم و تا ۲ماه آینده ۲۱ هزار هکتار به بهره برداری می رسد.
وی افزود:۱.۵ میلیارد دلار از این منابع نیز مر بوط به ۵۵۰ هزار هکتار از مزارع استان خوزستان می شود که فاز نخست آن امسال با تجهیز ۳۱۸ هزار هکتار به پایان می رسد و تجهیز ۲۳۸ هزار هکتار هم نیاز به تامین منابع مالی جدید دارد.
حجتی ادامه داد: مابقی منابع حدود ۸ میلیارد دلار نیز مربوط به استان های غربی و شمال غربی می شود که با همکاری وزارت نیرو حدود ۲۳۰ هزار هکتار مبادله موافقت نامه صورت گرفته و ۱۰۰ هزار هکتار آماده بهر ه برداری است.
عضو کابینه دولت تصریح کرد:به طور متوسط حدود ۱۰ میلیون تومان برای تجهیز هر هکتار لازم داریم و اساس کار ما بر بهره وری آب است بدین معنا که آب جدیدی را تخصیص نمی دهیم و همان آب تخصیص یافته را مورد بهر ه برداری قرار می دهیم.
وی تاکید کرد:راندمان آبیاری در طول ۴ سال گذشته ۷درصد افزایش یافته و از ۳۷.۵ به ۴۴.۴ درصد رسیده است و نقظه مطلوب در دنیا رسیدن به رقم ۶۰ تا ۷۰ درصد است.
حجتی در پاسخ به این سوال که پیشرفت ما در نوین کردن سیستم آبیاری چگونه است، گفت: ما امروز تمامی ظرفیت ها ی نوین کردن سیستم آبیاری را در داخل مملکت داریم و با توجه به محدودیت منابع، ۲۰۰ هزار هکتار را می توانیم تجهیز کنیم اما ظرفیت ۴۰۰ هزار هکتاری در کشور موجود است.
ضرورت حمایت دولتی از حوزه کشاورزی
وی در خصوص اینکه چگونه می توان نقدینگی را به سمت کشاورزی هدایت نموداظهار داشت: در حوزه کشاورزی زیر ساخت ها را باید دولت حمایت کند و سرمایه گذاری را مردم انجام دهند و به دلیل هزینه بالای کشاورزی در کشور به موجب کمبود بارش و محدودیت های تولید، باید دولت از این بخش حمایت کافی داشته باشد.
حجتی افزود:در کشور های توسعه یافته به طور مثال امریکا هزار میلیارد دلار یارانه به بخش کشاورزی اختصاص می یابد ولی در کشور ما یارانه تنها در بخش بیمه و مبارزه با آفات محدود می شود.
وی ادامه داد:باید از بخش تولید محصولات کشاورزی حمایت کنیم تا در رقابت با دیگران و صادرات به بازار های هدف عقب نمانیم.
وضعیت تولید در حوزه محصولات اساسی
وزیر جهاد کشاورزی در خصوص بحث محصولات اساسی تصریح کرد:محصولات اساسی غذای روزانه مردم را تشکیل می دهد و دولت ها بر روی ذخیره سازی آنها حساس هستند و تعادل عرضه و تقاضا در این حوزه ها ضروری است همچون گندم، برنج، شکر، گوشت و لبنیات.
وی در پاسخ به این سوال که ضریب خودکفایی ما در این محصولات چه مقدار است گفت:به طور متوسط در حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد است و در بعضی محصولات این درصد بالا و در برخی محصولات کمتراست.
حجتی با اشاره به اینکه در حوزه تولید دانه های روغنی وضعیت قابل قبولی نداریم افزود:برنامه ریزی هایی صورت گرفته که در حوزه کلزا تولید را افزایش دهیم و سال آینده به ۴۵۰ هزار تن برسیم؛ همچنین در مجموعه دانه های روغنی و زیتون برنامه داریم تا در افق ۱۰ ساله ۷۰ درصد نیاز را که معادل ۹۰۰ هزار تن است تامین کنیم.
چرایی واردات محصولاتی همچون میوه، گندم و برنج
حجتی در خصوص واردات گندم گفت: این رقم بسیار ناچیز بوده و باید تراز کل را مد نظر قرار دهیم؛ امسال در بخش گندم واردات نداشتیم و سال گذشته ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تن در مقابل حدود ۱۱ میلیون تن تولید داخل بود؛ از نظر ما واردت گندم ممنوع است اما ورود موقت به منظور تعادل بازار و یا ایجاد ارزش افزوده بیشتر و صادرات اشکالی ندارد.
وی در باره واردات میوه نیز اظهار داشت:در حال حاضر واردات محصولاتی مثل موز، انبه و آناناس را داریم که بنا به سلیقه مردم صورت می گیرد اما واردات مابقی میوه ها ممنوع است؛ واردات همین میوه ها نیز مشکلاتی برای تولید کننده داخلی به وجود می آورد به طور مثال با افزایش واردات موز، مصرف میوه هایی مثل انگور و ... کم می شود و باید آرام آرام فرهنگ و سلیقه را به سمت تولیدات داخلی سوق دهیم.
وزیر جهاد کشاورزی در خصوص واردات برنج گفت:برنجی که وارد می شود مکمل نیاز کشور است؛ امسال ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد تولید داشتیم در حوزه واردات ما کنترل می کنیم که آسیب زیادی به تولید داخلی وارد نشود؛ ما در طول ۳ سال اخیر وضعیت خوبی نداشتیم ولی از سال ۹۴ مشکلی برای تولید و فروش برنج داخلی نداریم.
مشکل پرداخت خریدهای تضمینی حل می شود؟
حجتی در خصوص مشکل تاخیر در پرداخت ها ی خرید های تضمینی گفت: بهترین حالت برای ما اینست که شرایط بازار طوری باشد که خرید تضمینی نداشته باشیم ولی در پرداخت ها، محدودیت منابع ما را با مشکل مواجه می کند.
وی ادامه داد:اعداد و ارقام بالا است و اگر منابع و مصارف ما در بودجه همخوانی داشته باشد، می توان تاخیر در پرداخت ها را کاهش داد؛ ما عذر خواهی می کنیم وتلاش می کنیم این پرداخت ها به موقع شود اما مشکل محدودیت منابع داریم.
وضعیت تامین نهاده ها و تولید ماشین آلات کشاورزی
وزیر جهاد کشاورزی با تاکید بر اینکه مهمترین نهاده اثر گذار در بخش کشاورزی، بذر است گفت: در این زمینه شرکت های دانش بنیان، تولید را افزایش دادند ولی دربخش سبزی و صیفی، مشکل بذر داریم و یکی دو شرکت در حال تولید هستند؛ اکنون حدود ۳۰۰ هزار تن بذر هیبرید وارد می شود.
وی افزود:در حوزه تولید کود در بخشی از ذخایر معدنی کمبود داریم؛ تلاش می کنیمبه همت دانشمندان از تولید کودهای شیمیایی به سمت تولید ریز مغذی ها و کودهای بیو حرکت کنیم.
حجتی تصریح کرد:در حوزه ماشین آلات و مکانیزاسیون بخش کشاورزی به ویژه در بحث تولید تراکتور، کمباین و دنباله بند وضعیت بسیار خوبی داریم و برخی از افزایش رشد تولید محصولات را مدیون صنعت گران هستیم.
ضرورت کوتاه شدن فاصله مزرعه تا بازار مصرف
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه از مرحله بعد از تولید تا مصرف مشکلات متعددی وجود دارد و در این زمینه موفق عمل نکرده ایم گفت:باید با توسعه تعاونی ها برنامه ریزی مناسبی صورت گیرد تا محصولات تولیدی به نزدیک ترین بازار مصرف برسد و دست واسطه ها از آن کوتاه شود.
وی ادامه داد:تعاونی های مردمی باید این امر را بر عهده بگیرند و محصول را به صورت مستقیم از تولیدکننده به بازار مصرف برسانند.
