باب الحوائج از ترکیب دو واژه باب به معنای درب و حوائج به معنای نیازها شکل گرفته و علت استفاده آن بدین خاطر است که انسان برای رفع نیاز و خواسته خود باید وسیله ای داشته باشد تا به کمک آن نیاز خود را مرتفع کند و در این میان ، کسانی که واسطه فیض الهی می شوند تا از طریق آنها مشکلات انسان حل شود از این روی به این بزرگوار ، باب الحوائج گفته می شود .
همه امامان بزرگوار، در همه جهات دنیوی و اخروی، هادی و ناصرند اما هر کدام از امامان ما در یکی از ابعاد، ظهور و بروز بیشتری دارند. مثلا در بین عرفا و علما معروف است که اگر کسی از خداوند متعال، علم بخواهد به وجود مقدس امام باقر علیه‌السلام و امام صادق علیه‌السلام توسل پیدا کند. یا اگر کسی طالب معنویت است به حضرت علی علیه‌السلام متوسل شود.
از این رو، مشهور در بین فقها و علما و اهل معنا این است که برای طلب رزق و روزی در دنیا و برآورده شدن حاجات مادی و دنیوی، توسل به امام جواد علیه‌السلام بسیار مجرّب است و این هم فقط صرف ادعا نیست. هم از زبان بزرگان نقل شده و هم به تجربه ثابت شده که توسل به ایشان سبب گشایش گره‌های مالی و اقتصادی می‌شود که خود مردم متدین ما تجربه کرده‌اند و در حکایات و احوالات مومنان، بسیار ذکر شده است و اساسا لقب ایشان، جواد است و جود، وصف کسی است که زیاد می‌بخشد و لذا اعطای این لقب برای ایشان بی‌جهت نبوده است.
برهمین اساس است که مشهور شده اگر کسی می خواهد از خدا علم طلب کند امام باقر و امام صادق (ع) را واسطه قرار دهد و اگر خواستار رزق و روزی دنیوی است و حاجت این جهانی دارد به امام جواد علیه السلام که به جود و بخشش شهرت دارند توسل کند و این مسأله هم به تجربه میان مردمان ثابت شده و هم از زبان بزرگان نقل شده است.
امام رضا علیه السلام بر اساس نصبی که از رسول اکرم (ص) و حضرت امیر (ع) به ایشان رسیده بود، فرزندشان را به جواد (ع) ، زکی و تقی ملقب فرمودند و نیز علاوه بر این سه لقب، امام نهم شیعیان دارای القاب دیگری همچون قانع، مرتضی، نجیب، منتخب، متقی، متوکل، المختار و عالم نیز هستند؛همچنین آن حضرت در میان شیعه و سنی به باب المراد نیز شهرت دارند.
