آشنایی با سندروم کمر
ستون فقرات از بغل نگاه شود ، دارای سه انحنا اصلی است . انحنای گردن رو به جلو ، انحنای ناحیه سینه ای رو به عقب و انحنای کمری رو به جلو می باشد . به انحنای سینه ای کیفوز و به انحنای کمری لوردوز می گویند . سر بایستی روی لگن و میان دو مفصل ران قرار گیرد. این حالت تعادل باعث می شود راه رفتن و ایستادن با حداقل انرژی انجام شود. گاه کیفوز زیاد از حد ناحیه سینه ای یا کاهش لوردوز طبیعی کمری ، این تعادل را برهم می زند و در این صورت فرد علامت دار می شود.
نشانه های (سندرم) کمر صاف
علامت اصلی کمر صاف این است که فرد نمی‌تواند به راحتی بایستد و همراه آن دچار کمر درد و گاهی درد ران و کشاله ران می‌شود. در طول روز و با گذشت زمان، علائم بدتر می‌شود؛ تا حدی که بیمار برای ایستادن احساس ناتوانی و خستگی می‌کند. به تدریج برای حفظ موقعیت راست بدنی، فرد زانوها و مفصل ران خود را خم می‌کند. همین تلاش برای ایستادن بهتر، فرد را خسته می‌کند. بعضی از بیماران علائم تنگی کانال نخاعی و سیاتیک را همراه با درد و ضعف اندام هنگام راه رفتن گزارش می‌کنند. بعضی افراد از درد بین دو کتف و گردن شکایت می‌کنند. این علائم به تدریج بدتر می‌شوند و اغلب، فرد را ناتوان می‌سازد؛ بنابراین، فرد به مسکن و داروهای مخدر روی می‌آورد و فعالیت‌های روزمره‌اش مختل می‌شود.
دلایل سندرم کمر صاف
اولین بار این سندرم در بیمارانی توصیف شد که در گذشته اسکولیوز آن‌ها با میله های هارینگتون درمان می‌شد. این میله‌ها در حین اصلاح اسکولیوز باعث صاف شدن لوردوز طبیعی در ناحیه ستون فقرات کمری می‌شد، به ویژه وقتی که فیوژن در مهره های تحتانی ستون فقرات کمری(L۴,L۵) صورت می‌گرفت. این سیستم از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ استفاده می‌شد. با تکنیک‌های جدید درمان اسکولیوز و وسایل ثبات جدید، این سندرم کم پیش می‌آید. بیماران درمان شده با میله های هارینگتون، اغلب سال‌ها یا حتی دهه‌ها بدون مشکل زندگی می‌کردند؛ زیرا دیسک‌های طبیعی زیر سطح خشک شده ستون فقرات، صاف شدگی لوردوز را جبران می‌کند؛ اما زمانی که این دیسک‌ها تخریب شوند، شخص توانایی ایستادن صحیح را از دست می دهد و درد ایجاد می‌شود. دیگر علل سندرم کمر صاف شامل موارد ذیل می‌باشد:
بیماری تخریب دیسک: دیسک‌های بین مهره‌ای به عنوان جاذب نیروهای وارده به ستون فقرات عمل می‌کنند. علاوه بر آن لوردوز ناحیه ی کمری را حفظ می‌کنند. با افزایش سن، تغییرات دیسک شروع می‌شود و پس از تخریب، نقش جاذب نیروی خود را از دست داده، لوردوز کاهش می‌یابد و بیمار در حفظ ایستایی خود دچار مشکل می‌شود.
شکستگی‌های فشرده ی مهره‌ها: شکستگی متعدد مهره‌ها به خصوص در اثر پوکی استخوان باعث از بین رفتن انحنای طبیعی شده و لذا سندرم کمر صاف ایجاد می‌شود.
بیماری اسپوندیلیت انکلیوزان: یک بیماری التهابی مزمن است که ستون فقرات را در هم درگیر می‌نماید و در نهایت باعث کاهش لوردوز می‌شود.
سندرم پس از جراحی لانیکتومی: بدن در بعضی مواقع بعد از لامینکتومی و فشار زدایی ریشه های عصبی، کاهش لوردوز داده و باعث ایجاد ناپایداری رخ می‌شود.
تشخیص سندرم کمر صاف
قدم اول مثل همه موارد شرح حال دقیق است. بیمار از عدم توانایی ایستادن صحیح و همچنین درد کمر شاکی است. معمولاً سابقه ای از جراحی یا بیماری التهابی دارد. رادیوگرافی از همه ی طول ستون فقرات ضروری است. رادیوگرافی در حالت ایستاده و زانوهای صاف انجام می‌شود. وضعیت بیمار به صورتی که خود را به جلو خم کرده است مشاهده می‌شود. با خط شاقولی بدن نیز می‌توان دید که این خط از جلوی استخوان خاجی می‌گذرد. در صورت ضرورت MRI و سی تی اسکن و گاه میلوگرام برای بررسی کانال‌های نخاعی و دیسک‌ها انجام می شود.
درمان‌های غیر جراحی سندرم کمر صاف
در بعضی از موارد با استفاده از داروهای ضد التهاب، درمان‌های فیزیکی و تمرینات ورزشی می‌توان علائم را بر طرف نمود؛ اما اگر تغییرات ساختمانی ستون فقرات زیاد و ماندگار باشد درمان غیر جراحی با شکست همراه خواهد بود.
درمان جراحی سندرم کمر صاف
در بسیاری از موارد به خصوص هنگامی که تغییرات ساختمانی ستون فقرات وجود دارد درمان جراحی به کمک بیمار می‌آید و راستایی ستون فقرات ایجاد می شود.
تمرین های ورزشی برای اصلاح کمر صاف:
۱. روی صندلی بنشینید و تنه تان را به سمت جلو خم کنید. این حرکت باعث کشیده شدن ماهیچه های پشتی می شود. انگار می خواهید با فردی با اشاره سر و خم شدن به جلو سلام کنید.
۲. روی صندلی بنشینید٬ طوری که فرد دیگری دستش را پشت سر و گردن تان گذاشته است. سر و سینه تان را به سمت جلو خم کنید. این کار وقتی در راستای دامنه حرکتی مفاصل قرار بگیرد، باعث کشش بیشتر عضلات بازکننده گردن می شود. تمام فشارهایی که فرد دوم وارد می کند باید به آرامی و ذره ذره اعمال شوند، در غیر این صورت به ماهیچه ها آسیب می زنند.
۳. در صورتی که ناهنجاری پشت صاف به دلیل کوتاهی همزمان عضلات پشتی و کمری باشد، باید هر دو گروه را نرمش داده و بکشید. در حالت نشسته با پاهای صاف روی زمین بنشینید و سعی کنید در حالی که سر، پشت و کمر خود را خم کرده اید، بدن را به سمت پایین و جلو ببرید. همچنین دست های خود را به صورت همزمان به سمت مچ پا بدن را به ران ها برسانید. در همین حالت فرد دیگری می تواند از پس سر و گردن فشار بیشتری وارد کرده تا عضلاتتان بیشتر از قبل کشیده شود.
۴. در صورتی که عضلات بازکننده گردن، پشت و کمر دچار کوتاهی شده باشند، می توانید از این تمرین کششی کمک بگیرید. روی صندلی بنشینید و سر، تنه و کمر را خم کنید سپس زانوها را از هم دور کرده و دست ها را از بین پاهایتان عبور داده و به زمین برسانید. این حرکت باعث کشش عضلات کوتاه شده پشت و کمر می شود. برای کشش بیشتر می توانید از فرد دیگری کمک بگیرید تا سرتان را به سمت پایین فشار بدهد. از این راه میزان خم شدن در کل تنه افزایش می یابد.
