هنوز صدای توپخانه‌ها در قلب موصل آرام نشده بود که صدای جدیدی این بار از قلب کردستان عراق بلند شد، سخن تلویحی درباره تعیین سرنوشت اگرچه این امر در قانون اساسی تضمین شده است، از یک طرف حامیان این طرح قرار دارند که در آن یک رؤیای قدیمی می‌بینند، که تحقق آن نزدیک است، و در طرف مقابل، مخالفان قرار دارند که آن را تلاشی برای پیچیده‌تر کردن روابط بین اقلیم کردستان و دولت مرکزی می‌بینند، کسانی که هنوز پرونده مناطق مورد اختلاف را حل نکرده‌اند و مسائل مورد اختلاف فراوان دیگری وجود دارد که بمب‌های ساعتی توصیف می‌شود.
یکی از ساکنان بغداد می‌گوید: همه‌پرسی البته یک حق مشروع برای مردم کُرد است، اما نباید در این زمان نامناسب برگزار شود، به‌عقیده من انتخاب این زمان برای مطرح کردن چنین مسئله‌ای برای تمام کشورمان نامناسب است، کشورمان امروز در بدترین شرایط خود و در یک نقطه عطف تاریخی به سر می‌برد، ما در حال جنگ فراگیر ضد تروریسم هستیم، ما با فساد اداری هم می‌جنگیم، انتخاب این زمان برای جدا کردن بخش عزیزی از میهن به‌عقیده من مناسب نیست.
همه‌پرسی که قرار است در تاریخ ۲۵ سپتامبر آینده برگزار شود، با مخالفت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی روبه‌رو شده است، چرا که صلاح عراق را در یک‌پارچگی آن می‌دانند، ناظران سیاسی این همه‌پرسی را ماجراجویی خطرناکی قلمداد می‌کنند که هزینه‌های سنگینی برای کردها به‌دنبال خواهد داشت، مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق هنوز هم بر اجرای این همه‌پرسی اصرار دارد، هر چند به‌گفته خودش هزینه‌های فراوانی داشته باشد.
شهروند دیگری می‌گوید: موضوع تعیین سرنوشت و استقلال و فدرالی و مناطق خودمختار در قانون اساسی به آن اشاره شده است، اگر در شکل و چارچوب قانون اساسی صورت گیرد، باید به آن احترام بگزاریم اما اگر بخواهند به‌شیوه‌ای مخالف با قانون اساسی آن را انجام دهند، به‌طور حتم نتایج مورد انتظار را به‌دنبال نخواهد داشت.
یک شهروند عراقی دیگر می‌گوید: آقای مسعود بارزانی تلاش می‌کند با وارد آوردن فشار بر دولت مرکزی، نظر کردهای عراق را به خود جلب کند، چرا که دوره قانونی حکومت وی سپری شده است، پارلمان اقلیم کردستان هم تعطیل شده است، او اکنون قصد دارد از این طریق، روزهای بیشتری را در قدرت باقی بماند، او اکنون به‌خلاف روند و رویکرد عمومی حرکت می‌کند.
توقف فعالیت پارلمان اقلیم کردستان به‌دلیل اختلافات سیاسی و کمبود درآمدهای اقلیم ناشی از بحران مالی شدیدی است که با آن روبه‌رو هستند، چه‌بسا از عواملی باشد که مسعود بارزانی را به‌سمت همه‌پرسی جدایی از عراق سوق داده است، حتی اگر به‌قیمت از دست رفتن نزدیک‌ترین همپیمان دیروزش تمام شود.
حق تعیین سرنوشت، چه‌بسا باعث سوق داده شدن کردها به‌سمت سرنوشتی نامعلوم بر اساس داده‌های فعلی شود، چرا که شکاف درباره همه‌پرسی حتی به داخل خانه خود کردها هم کشیده شده است، مخالفت‌های خارجی صریح و مخالفت شدید در داخل عراق وجود دارد که پرچم این مخالفت‌ها را اکنون هم‌پیمانان دیروز خود کردها پیش از دیگران آن را برافراشته‌اند.
