معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در جلسه کمیته راهبردی مقابله با گرد و غبار که به میزبانی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد با اشاره به برگزاری کنفرانس بین‌المللی مقابله با گرد و غبار در تهران و دستاوردها و بازتاب این کنفرانس در سطح بین‌المللی، گفت: این کنفرانس از آن جهت که نشان دهنده اراده ج.ا. ایران برای افزایش همکاری‌های محیط زیستی به ویژه در زمینه مقابله با گرد و غبار در سطح منطقه و بین‌الملل بود، بسیار حائز اهمیت است.
وی افزود: در واقع برگزاری این کنفرانس منجر شد تا مسئله‌ای ملی و منطقه‌ای به مسئله و مطالبه‌ای جهانی تبدیل شود.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: دو بیانیه وزرا و تخصصی و فنی که از جمله دستاوردهای کنفرانس بین‌المللی مقابله با گرد و غبار بود هم به اسناد سازمان ملل افزوده می‌شود و هم می‌تواند به عنوان دستور کاری در سطح ملی باشد تا با استفاده از تجربیات سایر کشورها بتوانیم برای کاهش آثار این چالش مهم برنامه‌ریزی کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اشاره‌ای هم به جدول مدون ستاد ملی مقابله با گرد و غبار در خصوص شناسایی کانون‌های گرد و غبار در استان‌ها، همچنین برنامه‌های استانی مقابله با این کانون‌ها داشت و اظهار کرد: تمامی استان‌ها باید برنامه مصوب برای مقابله با گرد و غبار داشته باشند و این برنامه‌ها ضمن طرح در شورای برنامه‌ریزی استان‌ها، باید در برنامه ملی مقابله با گرد و غبار نیز مورد استفاده قرار گیرد. البته برای اجرای تمامی این برنامه‌ها باید جدول زمان‌بندی وجود داشته باشد.
ابتکار خاطرنشان کرد: ضروری است برای تهیه جدول زمان‌بندی برنامه‌ها در سطح استانی و ملی ستاد ملی مقابله با گرد و غبار با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور همکاری کند زیرا این موضوع در تکالیف برنامه‌ای هم آمده و استان‌ها نیز می‌توانند با استفاده از ظرفیت شورای برنامه‌ریزی و اعتبارات استانی در این زمینه اقدام کنند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن استقبال از پیشنهاد حمیدرضا عدل مدیر کل دفتر امور آب، کشاورزی و منابع طبیعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مبنی بر ضرورت ارائه و تصویب تمامی طرح‌های مقابله با گرد و غبار در ستاد ملی به منظور جلوگیری از هر گونه تبعات احتمالی، گفت: سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری نیز با توجه به محدودیت اعتبارات و امکانات باید برنامه‌های تثبیت خود را بر اساس اولویت‌های ستاد وکانون‌های بحرانی و فوق بحرانی تعیین کند تا برنامه‌های استانی و ملی با هم تطبیق پیدا کنند.
وی خاطرنشان کرد: ستاد ملی مقابله با گرد و غبار باید در موضوع استفاده از ظرفیت نهادهای مدنی و جلب مشارکت مردم، به ویژه جلب همکاری تشکل‌ها و سازمان‌های مردم نهاد نیز اقدام کند.
ابتکار با بیان اینکه این اقدام می‌تواند از طریق تشکل‌های مرتبط با سازمان مدیریت بحران همچون هلال احمر نیز صورت پذیرد، ادامه داد: جلب مشارکت مردم در مراحل مختلف آموزش، پیشگیری، کاهش مواجه و تمامی مسائل مرتبط با پدیده گرد و غبار کمک می‌کند تا میزان آسیب وارده به مردم بر اثر افزایش آگاهی، کاهش پیدا کند.
معاون رئیس جمهور ضمن تأکید بر ضرورت نقش و حضور پر رنگ تر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در کارگروه‌های فنی و مالچ و برنامه‌های آموزشی، تصریح کرد: وزارتخانه‌های نیرو و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز باید به کارگروه آموزش اضافه شوند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اشاره‌ای هم به اهمیت تالاب‌ها و احیاء وحفظ آن‌ها در راستای مقابله با گرد و غبار داشت و خاطرنشان کرد: پیوستگی و ارتباط تالاب‌ها و پدیده گرد و غبار قابل چشم پوشی و غفلت نیست و از این رو باید طی جلسه‌ای جداگانه میان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو، این موضوع مورد بررسی و برنامه‌ریزی قرار گیرد.
وی در خصوص مرکز توان افزایی مقابله با گرد و غبار در عراق نیز با یادآوری این موضوع که ایجاد مرکزی، اقدامی از سوی کل ستاد است نه یک دستگاه یا سازمان، گفت: این اقدام بسیار حائز اهمیت است و همه باید برای انجام هر چه بهتر و کسب نتایج مطلوب تر از این اقدام، تلاش کنیم.
ابتکار با اشاره به صحبت‌های رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه کنفرانس بین‌المللی گرد و غبار در خصوص پروژه گاپ ترکیه، اظهار کرد: موضع محکم رئیس جمهور در این سخنرانی قابل تقدیر بود.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: اعتراض به پروژه‌های سد سازی ترکیه معروف به پروژه گاپ باید خیلی قبل تر صورت می‌پذیرفت زیرا حداقل از اواسط دهه ۸۰، آثار و تبعات این پروژه به خوبی مشخص شد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: ترکیه برای تأمین منابع مالی اجرای این پروژه در ابتدا به بانک جهانی مراجعه کرده بود اما به دلیل اینکه تسهیلات این بانک به پروژه‌ها در صورت برخورداری ارزیابی محیط زیستی تعلق می‌گیرد، همچنین آثار و تبعات منطقه‌ای و محیط زیستی پروژه، بانک جهانی در این زمینه کمک نکرد.
وی خاطرنشان کرد: جلسات ستاد راهبردی مقابله با پدیده گرد و غبار با توجه به اهمیت، گستردگی و پیچیدگی موضوع باید به صورت دو هفته یکبار برگزار شود. همچنین معاونت دام وزارت جهاد کشاورزی برای شرح سیاست‌ها و اقدام‌های صورت گرفته به منظور حفظ مراتع و جلوگیری از تبدیل مراتع به بیابان و کانون‌های گرد و غبار، همچنین سیاست‌های تعادل بخشی دام و مرتع به این جلسات دعوت شود.
ابتکار در خصوص بهره‌گیری از مالچ نفتی برای تثبیت اراضی بیابانی و کانون‌های گرد و غبار، گفت: آلودگی‌ها و تبعات این نوع مالچ برای خاک و محیط زیست بسیار زیاد است و از این رو سازمان حفاظت محیط زیست با استفاده از این نوع مالچ به دلیل ترکیبات آروماتیک و نفتی بالای آن مخالف است.
معاون رئیس جمهور ضمن تأکید بر اهمیت شفاف سازی فرایند تأیید یا رد مالچ‌های پیشنهادی توسط شرکت‌های دانش بنیان، افراد حقیقی و دانشگاه‌ها، تصریح کرد: کارگروه فنی با همکاری تمامی دستگاه‌های مرتبط از جمله سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و تشکیل جلسات مستمر در این زمینه اقدام کند و گزارش این اقدام‌ها نیز در ستاد ملی ارائه شود.
