رگ خواب تماشاگر در دست «شهرزاد»

خشایار الوند، معصومه بیات، فرهاد توحیدی، سیروس تسلیمی، سیدسعید رحمانی، شادمهر راستین،بهتاش صناعی ها، پیمان عباسی، صادق کرمیار و حسین مهکام در گفت وگوهای خود از از نقاط قوت فیلمنامه این مجموعه گفتند.
خشایار الوند با بیان اینکه نکته برجسته فیلمنامه شهرزاد این است که رگ خواب تماشاگر را از ابتدا در دست می گیرد، گفت: در این مجموعه انتظار نداریم به همه شخصیت ها خوب پرداخته شده باشند و یا طراحی صحنه و دکور خیلی عالی باشد و ... زیرا از همان ابتدا قلابش به تماشاگر می افتد ضمن اینکه شهرزاد به خاطر فرم داستان گویی کلاسیکی که دارد به روز شده است.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگر در مورد سریال این است که خودش را زیاد درگیر تاریخ نکرده است. مثلا، شخصیت بزرگ آقا که در فصل اول این مجموعه شاهد حضورش بودیم در آن زمان ما به ازای تاریخی دقیقی نداشته است اما می توان چنین شخصیتی را برای آن دوره زمانی در نظر گرفت. حسن فتحی در سریال شهرزاد بیشتر حال و هوای تاریخی را منتقل می کند و صرفا به تاریخ نمی پردازد به همین دلیل هم ما زیاد لوکیشن شهری نمی بینیم (آنچه از لوکیشن شهری نشان داده می شود برای بیان حال و هوای جامعه آن دوره است) و بیشتر خانه شخصیتها را میبینیم.
فیلمنامه نویس «قهوه تلخ» همچنین گفت: در شهرزاد چند شخصیت ساخته پرداخته جذاب وجود دارد که اولی بزرگ آقا (علی نصیریان) که نقشی درجه یک است و بعد از آن قباد که ابتدا تصورها بر این بود که شخصیتی خاکستری دارد اما هرچه جلوتر می رویم دلمان برای او می سوزد و شهاب حسینی بسیار خوب آنرا ایفا کرده است و نقش بعدی «شهرزاد» که محور داستان است. دختری در جامعه ای که درحال مدرن شدن است اما به خاطر مصلحت های پدرش به واسطه روابطی که با بزرگ آقا داشته به خواسته های او تن می دهد و می توان گفت شخصیت کاریزماتیک و جذابی است.
الوند ادامه داد: خانم ها با شخصیت شهرزاد ارتباط خوبی برقرار کرده اند و این مزیت بزرگی است که شخصیت محوری با تماشاگردارد و اینکه مخاطب نگران اتفاقاتی باشد که برای این شخصیت بیافتد. این ها همگی دستاوردهای سریال است که درواقع درباره 3000 دقیقه یک اثر در نمایش خانگی صحبت می کنیم و با توجه به اینکه خودم در این مدیوم کارهایی انجام داده ام میدانم که تا چه اندازه سخت است زیرا مخاطب باید برای اثر مورد دلخواهش هزینه کند و در چنین شرایطی معادله متفاوت می شود. در دوره ای که مخاطب سریال ها و فیلم های مورد علاقه اش را دانلود می کند اینکه برای سریالی هزینه کند موفقیت بزرگی محسوب می شود و لذت بخش است.شهرزاد توانسته با قشرهای مختلف جامعه ارتباط برقرار کند ، مخصوصا با خانواده ها زیرا اکثرا شاهد هستیم که این سریال در خانواده ها به طور دسته جمعی دیده می شود که این امر نشان از موفقیت یک اثر دارد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: امروزه مخاطب می تواند داستان و نتیجه فیلم ها و سریال ها را حدس بزند اما در مورد سریال شهرزاد بدین شکل نیست. بارها سعی کردم حدس بزنم که برای شخصیت ها چه اتفاقی می افتد و ماجرا چه می شود اما رودست خوردم و متوجه شدم حدسم اشتباه بوده و این خود نشان از متفاوت بودن سریال دارد یعنی نغمه ثمینی و حسن فتحی به درستی کارشان را انجام داده اند. اینکه در چنین قصه ای بزرگ آقا که از نقش های اصلی است می میرد حتما باید جایگزینی برای آن در فصل دوم درنظر گرفته شود که در قسمت های آینده خواهیم دید و این همان تفاوتی است که متوجه می شویم که مانند بسیاری از سریال ها همه چی به خوبی و خوشی تمام نمی شود.
فیلمنامه نویس «مرد هزارچهره» افزود: در کنارهمه نقاط مثبت سریال احساس می کنم در جاهایی دودستی در برخی سکانس ها دیده می شود که با توجه به اینکه دو نویسنده وجود دارد، طبیعی است اما درکل مدل قصه گویی شهرزاد به گونه ای است که تماشاگر را حتی در قسمت هایی که نقطه عطفی ندارد و اتفاقی نمی افتد، مشتاق نگه می دارد.
معصومه بیات نیز درباره شهرزاد گفت: هر بار که مردم برای کسب پیروزی های فوتبالی ، به خیابان ها می آمدند و شادی و هیجان شان را ابراز می کردند با خودم فکر می کردم آیا ممکن است چنین هیجانات گسترده ای برای هنر و ادبیات هم پیش بیاید ؟ ...اینکه یک رخداد فرهنگی پیروزمندانه بتواند باعث شادی اکثریت مردم وابراز احساسات شان بشود تنها یک خیالپردازی به نظر می رسید.
فیلمنامه نویس«رگ خواب» ادامه داد: البته جالب توجه است که این اتفاق برای ورزش های دیگر حتی فوتبال ساحلی یا والیبال نمی افتد که پیروزی های شان خیلی بیشتر از فوتبال چمنی ست و بیشتر برای رده بندی و قهرمانی جهان به میدان می روند . بعد یک روز "ماریو بارگاس یوسا" بعد از این همه سال جایزه ی نوبل را برد و این اتفاق برای ما شیفتگان یوسا ، شبیه رفتن به جام جهانی و بردن از استرالیا بود . با اینکه هیچ کس به خیابان ها نریخت و بوق بوق نکرد ، اما یک جور هیجان و شادی مشترک میان دوستداران ادبیات جریان پیدا کرده بود که اگر می وانستند همدیگر را پیدا کنند حتما در این احساس پیروزی با هم شریک می شدند.
وی ادامه داد: چند سال بعد که مجموعه ی شهرزاد ساخته شد و عکس ها و ترانه های جذاب ش این طرف و آن طرف میان مردم رد و بدل می شد ، به نظر می رسید یک اتفاق هیجان انگیز در عالم مجموعه سازی در حال رخداد است . گفت و گوها رنگی از شهرزاد به خود گرفت و هم وطنان دور و نزدیک از همه جای دنیا ، شروع کردند به اینکه شهرزاد را پیگیرانه تماشا کنند . موجب افتخار بود که یک مجموعه ی ایرانی دل ایرانی ها را ببرد .
بیات همچنین گفت: مجموعه ای که اما این بار پسند عام و خاص شده بود و آنقدر شرافت داشت که از برنده شدنش خوشحال و راضی باشی .همان طور که اصغر فرهادی و فروشنده اش یک روز صبح خیلی زود (که نمی توانستیم همگی با هم به خیابان ها برویم ) با جایزه ی اسکارش ما را به هم پیوند داد و هیجانزده کرد. آیا اتفاقات جهان فیلمسازی می تواند به توفیقات ملی واقعی تبدیل شود؟ که پربیننده بودنش،توفیق با تحمیق تماشاگر نباشد و سلیقه ی ما تماشاگران را بالا ببرد ؟ توفیقی که با خود سیاهه ای از صرف هزینه های بیت المال را همراه نداشته باشد وبر سرمایه ای از تبعیض و بی قانونی و رفیق بازی استوار نباشد؟ زنده باد شفافیت ، زنده باد زیبایی و دقت، زنده باد شهرزاد
فرهاد توحیدی با بیان اینکه مهمترین آثارحسن فتحی در قالب سریال‌های تلویزیونی خلق شده است و مهمترین اثر او «شهرزاد» است، گفت: درون مایه شهرزاد با عشق همراه شده است به همین دلیل هم آثار او تداوم دارد و مخاطب را به همراه خود می کشاند.
فیلمنامه نویس «امکان مینا» ادامه داد: به نظرم آنچه که در سریال شهرزاد بر روی آن تاکید شده است پروش رابطه عاشقانه بین دو شخصیت است. به طور مشخص در فصل اول این مجموعه رویگردانی شهرزاد از فرهاد از روی عشق است زیرا او همچنان فرهاد را دوست دارد و به خاطر اینکه نمی خواهد آسیبی به او برسد، رهایش کرد.
وی ادامه داد: به جرات می توان گفت که حسن فتحی در روایت داستان هایش به اندازه ای پیشرفت کرده که به آسانی می تواند مخاطب را با خود همراه کند. فصل دوم مجموعه شهرزاد هم درست به همان اندازه فصل اول جذابیت لازم را برای همراه کردن مخاطب دارد.
سیروس تسلیمی با بیان اینکه شهرزاد فیلمنامه بسیار جذابی دارد تا آنجا که مخاطب را هر هفته پیگیر خود می کند، گفت: معمولا در سریال ها از ابتدا که شروع به دیدن می کنیم تا انتها باید منتظر باشیم تا متوجه اتفاقی شویم اما در سریال شهرزاد هر قسمتش ابتدا و انتها دارد و شاهد اتفاق جدیدی هستیم. از نکات بسیار مهم دیگر در مورد سریال شهرزاد این است که با اینکه مخاطب برای دیدن آن هزینه می دهد اما آنها را با خود همراه می کند.
فیلمنامه نویس «پرنده کوچک خوشبختی»معمولا این نوع سریال ها در فصل های بعدی به ورطه تکرار می افتد و بهتر است که همان فصل اول ادامه دار باشد زیرا فاصله زمانی که بین فصل اول و دوم می افتد ممکن است مخاطب داستان سریال را فراموش کند و امیدوارم در مورد شهرزاد شاهد اتفاقات خوبی در فصل دوم نیز باشیم زیرا از معدود سریال هایی بود که مخاطب را با خود همراه کرده است.
وی ادامه داد: حسن فتحی برای آثارش چارچوب خاصی دارد که عشق و تاریخ بهم تنیده شده است و با توجه به اینکه در سریال ها و فیلم های ما مقوله عشق تکراری شده است و مردم اغلب به سراغ فیلم های کمدی می روند، متفاوت بوده است.فتحی در سریال شهرزاد به برهه ای از زندگی آدم ها توجه دارد که در طول سال های گذشته کمتر به آن پرداخته شده است. به نظرم شهرزاد از سریال های آبرومند و پرقدرتی است که برای مخاطب جذاب بوده و بازی های آنقدر قوی است که برای بیننده تکراری نشده است.
سید سعید رحمانی نیز گفت: در طراحی روایت شهرزاد نکات و ظرائفی وجود دارد که آنرا برای مخاطب عام و خاص ، جذاب و متفاوت کرده است.تقریباً تمامی مؤلفه‌های ساختار روائیِ شهرزاد ، هنرمندانه و خلاقانه طراحی شده‌اند.در این فیلمنامه چه در سطح مهندسی ساختار و چه در سطحِ معماری روایت ، شاهد تسلط فنی نویسنده هستیم که نتیجه‌اش سطح زیبائی‌شناسی کم نظیری در آن است که مخاطب خاص و عام را تحت تأثیر قرار می‌دهد.از دیالوگ شروع می‌کنم که اولین سطح برخورد مستقیم اثر است با مخاطب.
وی با بیان اینکه دیالوگ در این سریال بسیار خوب طراحی شده است، افزود: نویسنده به جای آنکه دل به دیالوگ‌های قشنگ بسپارد که نتیجه‌اش ، یکسانی گویش در کاراکترهای مختلف است ، تمام تلاشش را برای دیالوگ‌های مناسب به کار برده و لذا همه‌ی شخصیت‌ها ، متکی بر شخصیت‌پردازی منحصر بفرد خود گویش می‌کنند و دیالوگ می‌گویند و این امر ، هارمونی جذابی را در دیالوگ نویسی شخصیت‌های متعدد سریال سبب شده است. می‌دانیم که در طراحی یک دیالوگ خوب ، درست حرف زدن مهمتر از خوب حرف زدن است و این نکته‌ای است که در دیالوگ‌نویسی این سریال ، کاملا رعایت شده است. تردید ندارم اگر در متن فیلم‌نامه این سریال ، اسامی کاراکترها را هنگام دیالوگ گفتن پاک کنیم، از متن دیالوگ، می‌توان شخصیت را پیدا کرد! و این امر هنر بی بدیل حسن فتحی است.
فیلمنامه نویس «ازدواج صورتی» ادامه داد: هر چند شهرزاد ، سریالی است تخیلی با ساختار کلاسیک که تلاش می‌کند به بهترین شکل ممکن قصه‌اش را روایت کند ولی با تبحر فیلم‌نامه‌نویس ، نقبی هم به مقطع خاص تاریخی می‌زند و به این بهانه بی آنکه قصد فیلتر کردن رخدادهای تاریخی را داشته باشد، در لایه‌های زیرین روایت سعی می‌کند همچون منشوری، تابش اصلی رخدادهای تاریخی را جذب کرده ، به گستره‌ای از انوار و طیفهای مؤثر تبدیل کند آنهم به مدد طراحی خطوط فرعی و جذاب روایت که این هم به نگاه دقیق و هوشمندانه‌ی حسن فتحی برمی‌گردد.نکته مهم دیگر،رنگ آمیزی شخصیت های اصلی و فرعی است.
وی افزود: معمولا در درام‌های اینگونه، تعدد شخصیت‌های فرعی سبب‌ساز می‌شود که نویسنده، آنها را به شکل مجزا ، فقط به عنوان کار راه اندازِ شخصیت اصلی در خط اصلی درام به کار بگیرد اما در این سریال شاهدیم که تک تک شخصیت‌های فرعی، نه تنها نقشی مؤثر در پیشبرد خط اصلی روایت دارند که تمامی گستره‌ی شخصیت‌های فرعی نیز ، در کنار هم ، یک هم‌افزائی دراماتیک را به نمایش می‌گذارند. یعنی شخصیت‌های فرعی، نه تنها کارکردی تعریف شده در خط روایت اصلی و در برابر شخصیت اصلی دارند که در کنار هم نیز ، سازنده‌ی یک فانکشِ دراماتیک هستند که تعبیر من برای آن یک صورت فلکی دراماتیک است.
شادمهر راستین نیز درباره شهرزاد گفت: مهمترین ویژگی سریال شهرزاد این است که برای مدیا نوشته شده است یعنی از ابتدا پیش بینی شده که فردی که قرار است آنرا ببیند به قدرت انتخاب آن احترام گذاشته شود و این از جمله تفاوت های بارز سریال با تلویزیون است. تلویزیون سریال ها و برنامه ها را راس ساعت خاصی پخش می کند به همین دلیل هم قدرت انتخاب مخاطب کم است اما زمانیکه وارد عرضه رقابت می شود قدرت انتخاب بیشتر و عرصه رقابت نیز بالاتر می رود.
وی ادامه داد: شهرزاد قصه را خوب و زود بنا میکند و بحران ها را به تصویر می کشد و از همان ابتدا نیز مخاطب با شخصیت ها آشنا می شود و برای مخاطب مشخص می شود که شخصیت ها در مواجه با حوادث چه واکنش هایی دارند که این امر یکی از بهترین شیوه ها در سریال سازی است.
فیلمنامه نویس«به همین سادگی» همچنین گفت: در شهرزاد مخاطب درگیر قصه اشخاص است و کارگردان و نویسنده توانستند با المان های ظاهری تیپ سازی شخصیت ها را برای بیننده از هم متفاوت و مخاطب را با خود همراه کنند که این دستاورد 30 ساله کار حسن فتحی و فعالیت های نغمه ثمینی باهم بوده است.یکی دیگر از امتیازات مثبت شهرزاد زبان گویشی آن است که مرز باریک بین یک اثر سینمایی و تلویزیونی را به خوبی رعایت کرده است.
وی ادامه داد: شاید مجموعه پی رنگ ثابتی داشته باشد اما هر قسمت آن داستان هزار و یک شبی است که برای بیننده ایرانی بسیار جذاب است و جای چنین مجموعه ای با چنین خصوصیاتی خالی بود.در قیاسی به شدت دور با سریال هایی که تلویزیون نشان می دهد می توان گفت تلویزیون آثارش را با دیدگاه بیان می کند اما حسن فتحی به جای اینکه تاریخ را بیان کند، نوعی بازشناسایی جامعه ایرانی را نشان می دهد، اینکه چه اثراتی در زندگی ایرانی ها داشته برای او مهمتر است ضمن اینکه فتحی نگاهش اجتماعی است نه سیاسی.
به جرات می توان گفت شهرزاد سطح توقع را بالا برده است و امیدوارم از این پس شاهد مجموعه های با کیفیت بهتری باشیم.
بهتاش صناعی‌ها با بیان اینکه برخی فیلمنامه‌ها هدفشان جذب مخاطب عام است و برخی دیگر جذب مخاطب خاص است، گفت: فیلمنامه شهرزاد از ویژگی جذب مخاطب عام برخوردار است. نوشتن فیلمنامه ای همچون مجموعه شهرزاد که هدفش جذب مخاطب عام است ممکن است به نظر آسان برسد ولی اینطور نیست.
وی ادامه داد: این مجموعه از المان هایی که باعث جذب مخاطب عام میشود به شکل مناسبی استفاده کرده و دلیل استقبال مردم همین موضوع بوده است.المانهایی چون مثلث عشقی، تقدیر، تصادف و غیره. می توان گفت در این سریال کارگردان و نویسندگان به خوبی توانسته اند نبض مخاطب را بدست آورند و این کار آسانی نیست.
فیلمنامه نویس« احتمال باران اسیدی» همچنین گفت: به نظر میرسد که مخاطبین شهرزاد از کل مخاطبین همه سریالهای تلویزیون بیشتر است و شهرزاد با این میزان استقبال باید از رسانه ملی پخش می شد تا مردم در اقصی نقاط کشور و بدون پرداخت هزینه بتوانند این سریال را ببینند. ای کاش در رسانه ملی شرایط و سلیقه ای وجود داشت که می توانست این نوع سریال ها را تولید کند.
پیمان عباسی نیز درباره شهرزاد گفت:هیچ موفقیتی در عرصه های هنری اتفاقی نیست. زمانیکه درمورد اثری به این میزان اشتیاق می رسیم یعنی در مسیر درستی قدم برداشته ایم.فیلمنامه شهرزاد درست و دقیق نوشته شده است و به جز اینکه همه عناصر دراماتیک را رعایت کرده، بافت درست و عاشقانه ای نیز دارد و موفق شده طیف عظیمی از مخاطبان را به سمت خود جلب کند.
وی ادامه داد: کار بسیار سختی است که از بچه مدرسه ای تا آدم های مذهبی، افراد جوان و مسن ، روشنفکر و همه و همه با سریالی ارتباط برقرار کنند و این یعنی از استانداری که برای یک سریال باید وجود داشته باشد، فراتر رفته است.
فیلمنامه نویس «قلب یخی (فصل سوم)» افزود: نکته دیگری که این سریال را در شخصیت پردازی ها ویژه کرد این بود که همیشه شخصیت های قصه را به شکل کلیشه ای سیاه و سفید می‌بینیم به عنوان مثال، در یک فیلم یا سریال قاچاقچی را شخصیت منفی و سیاه می دانیم اما وقتی وارد جزئیات زندگی این آدم می شویم متوجه می شویم که این آدم محبت و عشق هم دارد و این چیزی است که در زندگی واقعی وجود دارد و این امر در سریال شهرزاد به ماهرانه ترین شکل وجود دارد که شخصیت های آن سیاه و سفید نیستند و وقتی وارد زندگی تک تک آنها می شویم به شکل لذت بخشی با آنها همراه می شویم ، عاشق می شویم و دلمان برای آنها می سوزد و از بحران هایی که در این قصه وجود دارد هیچ بیننده ای ناراحت نمی شود.
عباسی با بیان اینکه شهرزاد موفق ترین و حرفه ای ترین سریالی است که در سال های گذشته ساخته شده است، گفت: چیزی که اغلب در نوشتن حسرت می خوریم این است که تلویزیون اجازه نمی دهد وقایع را همانطور که اتفاق می افتد بیان کنیم و من همیشه می گفتم ای کاش فضا اجازه می داد تا بتوانیم به راحتی حقیقت ها را بنویسیم. همیشه دوست داشتم بستری مهیا می شد تا درام قابل باورتر باشد مانند چیزی که امروز در سریال شهرزاد می بینیم. اینکه زنی که متاهل شده هنوز گوشه ذهنش درگیر عشقی که در گذشته داشته باشد ایرادی ندارد باشد. این موارد همه عین زندگی است مواردی که به خوبی در سکانس به سکانس این مجموعه می بینیم.
وی ادامه داد: سریال شهرزاد نشان داد که اگر اجازه داشته باشیم تا درام را کامل تعریف کنیم حرف های بیشتری برای گفتن خواهیم داشت. شهرزاد برایم بسیار جالب است و همه اخبار آنرا دنبال می کنم امیدوارم فصل دوم مانند فصل اول خوب ادامه پیدا کند و با شناختی که از حسن فتحی و نغمه ثمینی دارم مطمئن هستم که باهوش عمل کردند و فصل دوم یک قدم جلوتر خواهد رفت.
صادق کرمیار با بیان اینکه شهرزاد از چند منظر قابل بررسی و نقد است، گفت: پیرنگ، روایت، شخصیت پردازی و ساختار فیلم هر یک به تنهایی قابل بررسی است؛ اما به دلیل مجال اندک تنها از منظر روایت تاریخی به شهرزاد حسن فتحی نگاه میکنیم.
وی ادامه داد: از زمان ارسطو مرز روشنی میان متون تاریخی و متون ادبی قائل بودند و این دو روایت را با یکدیگر متفاوت و حتی متباین میدانستند.یعنی راوی تاریخ رویدادها را همانگونه که رخ داده بود روایت می کند و نویسندهی متون ادبی و هنری رویدادها را آنگونه که میتوانست رخ داده باشد روایت می کند.از این منظر میتوان شهرزاد را یک روایت رئالیستی با نگاه ارسطویی به تاریخ ارزیابی کرد. داستان شهرزاد از کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ آغاز می شود بنابراین یک مقطع تاریخی مشخص از پیشینه کشور را روایت میکند اما شیوه روایت فتحی نه فقط وقایعی است که دقیقن در آن مقطع تاریخی اتفاق افتاده است، بلکه روایتی است که میتوانست در آن مقطع اتفاق بیفتد. تفاوت این دو روایت در نوع نگاه فتحی به آن مقطع تاریخی و تحلیل او از رخ‌دادهای یأس‌آلود آن سال‌ها قابل ارزیابی است.
فیلمنامه نویس«سجده برآب» ادامه داد: اما اگر تحلیل و ارزیابی فتحی از رخدادهای آن مقطع تاریخی را حاصل گفتمان جدید و امروزین دربارهی تاریخ بدانیم، میتوانیم به لحاظ شیوهی روایت تاریخ، نشانه هایی از روایت پست مدرن از تاریخ را در اثر فتحی ببینیم چراکه هیچ تاریخ نگاری نمی‌تواند مدعی شود که روایت فتح از کودتای ۲۸ مرداد نادرست است. در عین حال هیچ تاریخ نگاری نیز نمی توانند مهر تایید بر شیوه روایت تاریخی فتحی هک کند. از این منظر فتحی روایت منحصر به فرد خود را از تاریخ معاصر ایران در قالب یک اثر هنری شش دانگ و ماندگار خلق کرده است که با همه ی روایت های گذشته متفاوت است.
وی همچنین گفت: پاره‌ای از منتقدان بر این باورند که اثر هنری تاریخی اگر کارکرد امروزی نداشته باشد، ماندگار نخواهد شد و با مخاطب ارتباط برقرار نخواهد کرد.اگر این دیدگاه را بپذیریم باید به این نکته به اعتراف کنیم که مخاطب فراوان شهرزاد نشانگر هم‌خوانی شرایط کنونی با شرایط دوره‌ی تاریخی شهرزاد است که به دلیل ارتباط روحی و ماهوی با آن مقطع تاریخی توانسته دلایل یأس حاکم بر روح جامعه‌ی خویش را از لابه‌لای رویدادهای داستان شهرزاد و از لایه‌های درونی شخصیت‌های شهرزاد درک کند و به شیوه‌های غلبه بر سرخوردگی خود بیندیشد و گاه از کنش‌ها و واکنش‌های شخصیت‌های اصلی داستان در مواجهه با حوادث داستانی راه‌های برون‌رفت از این سرخورگی را نیز پیدا کند.
کرمیار افزود: از این زاویه فتحی را می‌توان در ردیف فیلمسازان صاحب تفکر و تحلیل و جهان‌بینی گفتمانی جای داد که علاوه بر تسلط و اشراف بر احساس و شیوه‌های هنری برانگیختن حس عاطفی مخاطب، توانسته بر اندیشه و نگرش مخاطب نسبت به خویش و نسبت به جامعه‌ی خود تأثیر اصلاح‌گرانه بگذارد.
حسین مهکام نیز درباره شهرزاد گفت: حسن فتحی و نغمه ثمینی از استادان و نویسندگان مطرحی هستند که برای ما سمت استادی دارند. نغمه ثمینی بیشتر به اساطیر و حسن فتحی به مبانی روانشناسی علاقه دارند به همین دلیل هم فتحی به گذشته شخصیت ها در آثارش توجه دارد و به لایه های درونی آنها نیز می پردازد. شیوه روایت و شکل کلاسیک بهترین شیوه روایت است که در سریال شهرزاد شاهد آن هستیم و متن بسیار جذابی دارد.
وی ادامه داد: سریال شهرزاد به درستی از به دام افتادن در قهرمان و ضد قهرمان فرار کرده است تا آنجا که شخصیت های فرهاد و قباد هردو دوست داشتنی هستند و علت این است که به درستی شخصیت پردازی شده است که اگر غیر از این بود مخاطب از شخصیت قباد خوشش نمی آمد. ممکن است فرهاد در مسیر بهتری قرار گرفته باشد اما شخصیت و نقش قباد هم خوب است و شهاب حسینی آنقدر بازی خوبی ارائه داده است که دیگر قهرمان و ضدقهرمان مطرح نمی شود همانطور که در فصل اول این سریال حتی بزرگ آقا را با اینکه هم دسیسه و هم محبت دارد، همه دوست دارند.
این فیلمنامه نویس افزود: به نظرم شهرزاد اثر ماندگاری است و طبیعی است متنی که نغمه ثمینی و حسن فتحی نوشته باشند برای مخاطب بسیار جذاب بوده است. قسمت پنجم «شهرزاد» دوشنبه 2 مرداد عرضه می شود.