فواد معصوم رئیسجمهور عراق، روز چهارشنبه (دیروز)، گفتوگویی تفصیلی با «جمیل الذیابی»، خبرنگار ساکن لندن روزنامه سعودی عکاظ داشت و طی این گفتوگو به سوالاتی درباره ایران، رابطه با دوحه و موضع مرجعیت عالی شیعیان عراق درباره ارتباط بغداد با ریاض و ... پاسخ گفت که مهمترین محورهای آن در ادامه میآید.
رئیسجمهوری عراق در بخشهایی از این مصاحبه در پاسخ به ادعای خبرنگار عکاظ مبنی بر راس فتنه بودن ایران و حمایتش از تروریسم، قاطعانه گفت: ما نمیتوانیم دشمن ایران باشیم و به دنبال رابطهای متعادل با همه هستیم. گفته میشود که ایران در امور عراق دخالت میکند اما این حرفها، همگی سیاسیاند. من تا به این لحظه، حتی یک مسئول ایرانی را ندیدهام که از من بخواهد که اقدام مشخصی کنیم و بزرگترین دلیل این ادعا نیز برگزاری نشستهای اخیر در ریاض است. اگر دخالت ایران واقعیت داشت، باید از من خواسته میشد که به این سفر نروم اما من به این سفر رفتم. با وجود آنکه روابط خوبی با ایران داریم.
وی افزود: در سال 2014 که برای نشستهای سازمان ملل به آمریکا رفته بودم با «جو بایدن» معاون وقت ریاستجمهوری آمریکا دیدار کردم درباره مسائل زیادی با وی رایزنی کردم و به او گفتم: ما با چشمهای ایران به آمریکا نمینگرم همانطور که با چشمهای شما به ایران نمینگریم و ما دارای منافع مشترک و روابطی راهبردی با آمریکا و ایران هستیم. وی نیز در پاسخ من گفت که ما خواهان تغییر نظام و ایجاد مشکل در ایران نیستیم بلکه مشکل ما پرونده هسته ای است.
خبرنگار عکاظ در ادامه ادعا کرد: اما گفته میشود که سفارت ایران در بغداد، بر عراق حکومت و قاسم سلیمانی وضعیت داخلی عراق را اداره میکند. نظر شما چیست.
فواد معصوم در پاسخ به این همه پافشاری خبرنگار سعودی به این جمله بسنده کرد: این چنین گفته میشود!
خبرنگار در ادامه ادعاهایش گفت: جناب رئیس جمهور تنها گفته نمیشود. آیا این حقیقت ندارد که قاسم سلیمانی مشاور وزارت دفاع در عراق است و در امور ارتش عراق دخالت میکند؟ چگونه یک کشور عربی چنین امری را میپذیرد؟
رئیسجمهور عراق نیز قاطعانه به این سوال پاسخ داد و گفت: روابط ما با ایران حسنه است. آنچه درباره سلیمانی و اقداماتش در بغداد گفته میشود، دقیق نیست. سلیمانی فقط یک مستشار نظامی است و کارمند دائمی نیست. ما از آمریکا، فرانسه، ترکیه و همینطور ایران مستشار نظامی داریم و باید از تجربیات آنها استفاده کنیم علاوه بر این کمیته هماهنگی چهارجانبه متشکل از عراق، ایران، سوریه و روسیه را نیز داریم.
روابط با دوحه
خبرنگار روزنامه عکاظ در ادامه این مصاحبه، نظر معصوم را درباره رابطه با قطر و بحران اخیر ایجاد شده در روابط این کشور با کشورهای عربستان و امارات جویا شد که وی گفت: شما میدانید که رابطه عراق با قطر محدود است. من به قطر نیز از این جهت سفر کردهام که این کشور بر برخی طرفهای اسلامی افراطی تاثیرگذار است. اما تا به این لحظه دوحه سفیرش در بغداد را معین و معرفی نکرده است. زمانی که علیه یک طرف یا چند طرف تصمیمی گرفته میشود، شما باید در اساس باید رابطهای با آن طرف یا طرفها داشته باشید در غیر این صورت ما ترجیح می دهیم که در این باره گفتوگو شود.
خبرنگار عکاظ در ادامه این پرسش گفت: جناب رئیسجمهور این پاسخ شما دیپلماتیک بود. قطر یک کشور کوچک با رسانههای متعدد است که از آنها علیه دیگران استفاده میکند که الجزیره از جمله آنهاست. مدارکی نیز موجود است که نشان میدهد، دوحه از گروههای افراطی از جمله القاعده، النصره، حزبالله حمایت میکند و اخیرانیز تلاش کرده به الحشد الشعبی نیز رشوه دهد. ضمن اینکه روابط خوبی با ایران برای ایجاد ناامنی در منطقه دارد. لذا شما باید موضعی آشکار داشته باشید.
معصوم در پاسخ به این سوال گفت: شما باید بدانید که مرزهای ایران و عراق بیش از هزار و 300 کیلومتر است و ما نیز با این کشور روابط خوبی داریم. تهران از نخستین روز تجاوز داعش به موصل، کمکهای نظامی و بشردوستانه به ما ارائه کرد. لذا ما موافق موضعگیری یک طرف در منطقه علیه طرف دیگر نیستیم. این سیاست ماست و آنچه برای ما اهمیت دارد، داخل عراق و بازگشت امنیت و ثبات به کشورمان است. من می شنوم که قطر اینجا و آنجا دخالت میکند. اما اکنون همه چیز با اتهامات سیاسی و اتهامات حقوقی و قانونی علیه قطر در هم آمیخته است و من بخوبی و بدقت نمیدانم چه شده است.
پیشنهاد تقسیم عراق به دو اقلیم و عدم مخالفت با همهپرسی
وی در این گفتوگو با بیان اینکه برگزاری همهپرسی استقلال در منطقه کردستان ضرورتاً به معنای تأسیس کشور کُردی در روز بعدازاین همهپرسی نیست، گفت: «من به مناسبت عید فطر از وحدت عراق سخن گفتم و سوگند یادکردم که از وحدت و استقلال، آسمان، زمین و دریای عراق محافظت کنم، اما اکنون میبینم که مردم کردستان عراق و اکثر احزاب کردستانی علاقهمند به برگزاری همهپرسی استقلالند.»
رئیسجمهوری عراق با بیان اینکه استقلال خواست اکثریت است، افزود: برگزاری همهپرسی به معنای اعلام استقلال در روز بعد از همهپرسی نیست؛ چرا که تأسیس کشور باید قابلیتهای خود را داشته باشد و شرایط ویژه خود و شرایط بینالمللی را میطلبد، چراکه بدون موافقت و حمایت کشورهای بزرگ، تأسیس چنین کشوری امکانپذیر نخواهد بود.
فؤاد معصوم ضمن اشاره به اینکه عراق باید همچنان کشوری فدرال همراه با بازنگری در پیکره دولت باقی بماند، افزود: من پیشنهاد میکنم که عراق به دو اقلیم یکی اقلیمی کوچک برای کردها و دیگری اقلیمی بزرگتر برای تمامی عراقیهایی که خواهان تشکیل اقلیمها نیستند، تقسیم شود و هردو اقلیم تحت نام کشور عراق تقسیم شود.
معصوم ضمن اشاره به اینکه برگزاری همهپرسی نمایانگر گزینهها و خواستههای مردم است، افزود: اکثر عراقیها هنگام برگزاری همهپرسی قانون اساسی عراق، به قانون اساسی رأی دادند و اکنون میتوانند در صندوق دیگری رأی دهند و بگویند که آیا میخواهند مستقل شوند یا همچنان تابع کشور عراق باشند.
معصوم در پاسخ به پرسشی در خصوص موضع کشورهای همجوار در برابر همهپرسی استقلال منطقه کردستان گفت: من نمیتوانم این کشورها را مجبور کنم که با این همهپرسی موافقت یا مخالفت کنند، اما من شخصاً مخالف برگزاری این همهپرسی نیستم، بااینحال برگزاری آن را به شرایط داخلی و خارجی مرتبط میدانم که اگر این شرایط مناسب باشد، میتواند به تأسیس کشور کردستان کمک کند.
ملک عبدالله آیتالله سیستانی را مردی عاقل و حکیم میدانست
«فؤاد معصوم» رئیسجمهور عراق در ادامه گفتوگو با روزنامه سعودی «عکاظ»، سخنانی درباره سفرش به عربستان در اوایل دوره ریاستجمهوریاش و دیدار با «عبدالله بن عبدالعزیز» به زبان آورد که قابل توجه بود و بازتاب زیادی در رسانههای عربی داشت.
وی در این گفتوگو اظهار داشت: زمانی که تازه رئیسجمهور شده بودم، سفر به عربستان را به دلیل موقعیت، تاریخ و تاثیرگذاری آن و همچنین از بین بردن احساس دوری لازم دانستم و بنا بر این تصمیم گرفته راهی این کشور شوم اما پیش از سفر به عربستان به دیدار مراجع دینی از جمله آیت الله سیستانی در نجف اشرف رفتم تا حساسیتهایی که برخی احساس میکردند، وجود دارد، از بین ببرم.
معصوم اظهار داشت: در دیدار با آیتالله سیستانی به ایشان گفتم که قصد دارم به عربستان سفر کنم. ایشان نیز گفتند: «این ایده را دوست دارم و این اقدام را مبارک میدانم. عربستان سعودی کشور مهمی است که باید روابط کشور ما با آن قوی باشد».
وی در ادامه اشاره کرد که پیش از سفر به عربستان و دیدار با «عبدالله بن عبدالعزیز» پادشاه وقت این کشور، در کنفرانس اتحادیه اروپا برای پشتیبانی از عراق در پاریس با «سعود الفیصل» وزیر پیشین امور خارجه عربستان دیدار کرده، جایی که هنگام خروج رهبران از سالن دست وی را گرفته و با یکدیگر خارج شدند.
رئیسجمهور عراق با اشاره به عکس مشهوری که از وی و الفیصل گرفته شد، در این باره اظهار داشت: به وی گفتم درهای شما به روی عراق بسته است، کی باز می شود؟ در پاسخ گفت که از هم اکنون آنها را باز شده بدانید.
معصوم در ادامه تصریح کرد: هنگام ورود به ریاض نیز با ملک عبدالله دیدار کردم و به وی گفتم من امروز به دیدار مراجع دینی در نجف از جمله آیتالله السیستانی رفتم و آنها از این سفر استقبال کردند، وی نیز آقای سیستانی را مردی عاقل و حکیم توصیف کرد.