آیتالله صادق آملی لاریجانی در همایش سراسری قوه قضائیه که صبح امروز در محل سالن اجلاس سران برگزار شد با اشاره به وظیفه قوه قضائیه اظهار کرد: نخستین وظیفه قوه قضاییه رسیدگی به دعاوی و حل و فصل و اقدام لازم براساس قانون بوده و دومین وظیفه آن گسترش آزادی مشروط و سومین وظیفه نظارت بر حسن اجرای قوانین است.
رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه بر اساس اصل 57، قوای مجریه، مقننه و قضائیه زیر ولایت مطلقه و مستقل از یکدیگر اقدام میکنند، افزود: ما در تشخیص نقش قوه قضائیه و وظایفش میتوانیم دو نگاه داشته باشیم. یک نگاه کلی و بیرونی است. برای اینکه ببینیم قوه چه جایگاهی دارد آن را در کل جغرافیای نظام مفروض میداریم و نظام جمهوری را در کل دنیا و منطقه لحاظ میکنیم. این یک نگاه است. از ما می پرسند که قوه چه جایگاهی دارد میرویم به عناوین یکی از ارکان نظام، و بعد نقش نظام را در منطقه و جهان میبینیم. از سوی دیگر یک نگاه درونی داریم که قوه یک تشکیلات است با اجزایی مثل محاکم و دادگستریها و دادسراها و دیوانعالی و سایر سازمانها اجزای آن که هر دو نگاه درست است و مکمل هم هستند.
وی اضافه کرد: دیوان عالی وظایفی دارد و دیوان عدالت هم همین طور. دستگاهها و حتی رئیس قوه قضائیه وظایفت مشخصی دارند. وقتی قانون اساسی در اصل 57 میگوید نظام از قوای مختلف تشکیل شده و زیر نظر ولایت فعالیت میکنند این همان نگاه بیرونی است که میگوید در کل نظام قوا چه نقشی دارند اگر این نگاه را درباره قوه قضائیه و قوای دیگر داشته باشیم آن وقت هم نوع نگاه ما به وظیفه خود و اهمیت آن دوچندان خواهد شد. امروز نظام جمهوری اسلامی یک نظام شکوفا و بالنده است که در منظقه حرف اول را میزند.
وی با اشاره به قدرت کشورمان افزود: این مساله چیزی نیست که مسئولان امروز بگویند، بلکه اوایل انقلاب امام با تیزبینی آن را میدید که این نظام حرف اول را خواهد زد؛ حتی امروز دشمنان هم به این مساله اذعان دارند که ایران حرف اول در منطقه را میزند.
آملی لاریجانی با اشاره به مصوبات جدید علیه ایران گفت: این تلاش آمریکا به عنوان قلدر جهانی برای فشار به دولتها به منظور عدم تعامل با ایران به خاطر نقش فزاینده کشورمان است.
رئیس دستگاه قضا ادامه داد: نگاه بیرونی موجب میشود وقتی ما وضعیت نظام را در منطقه مشاهده کردیم و وقتی بضاعت قوه را در نظام، می بینیم و تأثیر آن و خدماتش به مردم را می بینیم آن وقت برای ما روشن می شود که خدمت در این دستگاه کار بزرگی است. این در حالی است که اگر این خدمت توام شود با اخلاص، یکی از بالاترین عبادات است چراکه هر خدمتی انجام دهیم نقشی دارد در قوام این نظام و تأثیر نظام در منطقه و دنیا.
وی در ادامه سخنانش با تاکید بر اهمیت استقلال قوا به ویژه استقلال قوه قضائیه در قانون اساسی افزود: قانون اساسی توجه بسیاری به استقلال قوا داشته و هرچند در اصل 57، استقلال قوا را طرح کرده اما به صورت مجزا به استقلال قوه قضاییه اشاره کرده است. به هر حال اصرار قانون اساسی و نویسندگان و رأی دهندگان به این امر بی وجه نیست. استقلال قوه و قضات یکی از دغدغه هاست. ایجاد تعادل بین آزادی بیان و این استقلال یک بحث بسیار عمیقی است که بسیاری از کسانی که برای استقلال قضایی کار کرده اند بیان کرده اند.
آملی لاریجانی گفت: ما باید به استقلال قاضی و دستگاه قضایی ارج نهیم و این به نفع همه حتی قوه مجریه است. به نفع قوه مقننه و همه جمهوری اسلامی است چون استقلال قاضی تضمین کننده عدالت است؛ رکن رکین حکم عادلانه است. اگر قاضی مستقل نباشد حتماً در حکمش خدشه وارد میشود؛ لذا قاضی نباید تحت تأثیر قوا یا فشارها سیاسی حکم کند.
رئیس قوه قضائیه گفت: من امروز باید از وضعیت برخی رسانهها در کشور انتقاد کنم؛ برخی سخن ها که در مجلس گفته می شود که در شکل ظاهر، انتقاد است اما در عمل زیر سوال بردن استقلال قوه است؛ اینکه در رسانه جمعی بخواهند به قاضی یا قوه فشار وارد کنند خلاف استقلال است؛ الان می بینیم به بهانه نقادی کردن آرای قضات، یا دستگاه قضایی، میخواهند تحت فشار قرار دهند؛ آقایی بعد از یک محاکمه در پرونده گسترده ای، میگوید چنین حکمی در 3 هزار سال تاریخ ایران صادر نشده؛ این، هم ظلم است و توهین و هم مخالف استقلال؛ ما نمیخوایم حصار و دیوار بکشیم و قضات راهم مصون از اشتباه نمی دانیم ولی قاضی باید فصل الخطاب باشد. اینکه رافع نزاع باشد نباید زیر سوال ببریم.
وی ادامه داد: ما پاسخگویی به معنای تبیین را قبول داریم و باید هرچه بیشتر بتوانیم مستدل و مستند حرف بزنیم و همواره به مسئولان عالی قضایی گفتم تا جایی که امکان دارد پرونده ها را تبیین کنید اما برخی اوقات هر دستگاهی بخواهد سوال کند و قوه جواب دهد و بعد اشکال کنند، برخلاف وظیفه دستگاه قضایی است.