حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم بیش از 30 سال است به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و سال‌ها است که پنج‌شنبه‌ها در برنامه درس‌هایی از قرآن میهمان خانه‌های ایرانیان است.
با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به انس عمومی با قرآن و توجه به مفاهیم الهی، در سال جدید گزیده‌ای از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در سال‌های گذشته را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهیم.
در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع «عید فطر، خداحافظی با رمضان» که در 7 اردیبهشت ماه سال 1385 ایراد شده است، تقدیم می‌شود.
- «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِنْ دُونِکُمْ لَا یَأْلُونَکُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتْ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِی صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ» آل عمران/118 نگذارید عوامل نفوذی بروند در تشکیلات شما، جاسوس‌های بیگانه را راه ندهید... همه اطلاعات را به همه کس نگویید. این آیه می‌گوید مسلمان‌ها باید رازدار باشید. آخرِ آیه می‌گوید که «إِنْ کُنْتُمْ تَعْقِلُونَ»، یعنی اگر عقل دارید. ایمان تنها کافی نیست، چون می‌گوید ای مؤمن، اگر عاقلی باید این کارها را بکنی.
- «مَا عَنِتُّمْ»، «عَنِتّ» یعنی سختی، دشمنان دوست دارند شما سختی بکشید...به دردِ سر بیفتید. «وَدَّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ» النساء/102 دوست دارند شما غافل شوید، «وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ» القلم/9 دوست دارند شما «تُدْهِنُ»، سازش کنید. «وَدُّوا لَوْ تَکْفُرُونَ» النساء/89 دوست دارند شما کافر شوید، دست از مکتب بردارید.
- بیگانگان برای شما چند تا برنامه دارند، «لَا یَأْلُونَکُمْ خَبَالًا» یعنی کوتاهی نمی‌کنند، از «خَبَال»، «خَبَال» یعنی ضربه عقلی و فکری زدن، یعنی نابود کردن عقل و فکر، یعنی از اینکه عقل و فکرتان را متلاشی کنند کوتاهی نمی‌کنند.
- قرآن می‌گوید که: «اقْرَأْ» بخوان، سوره علق می‌گوید که: «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی» العلق/1، «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ» دنیا «اقْرَأْ» هست، یعنی درس هست، اما این درس‌ها جهت ندارد، «بِاسْمِ رَبِّکَ» نیست، آنوقت سوره علق وقتی می‌گوید «اقْرَأْ»، آخر سوره را نمی‌توانم بخوانم، چون اگر بخوانم آیه‌ای است که سجده واجب دارد، همه باید سجده کنید، فارسی می‌گویم، اول سوره علق که می‌گوید «اقْرَأْ»، آخرش می‌گوید سجده کن و به خدا قرب پیدا کن، یعنی آن علمی ارزش دارد که نتیجه علم بندگی خدا باشد.
- «وَدَّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ» دشمن می‌خواهد شما غافل باشید... قرآن می‌گوید: «لَوْ أَنْزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ» الحشر/21 اگر قرآن بر کوه نازل شود تکه تکه می‌شود، یعنی چه؟ یعنی من دینامیت هستم. یعنی سخنرانی اگر به انسان انرژی دهد.
- قرآن می‌گوید: «وَأَنَّهُ هُوَ أَضْحَکَ وَأَبْکَى» النجم/43 یعنی خداوند هم می‌خنداند، هم می‌گریاند. امور تربیتی، معلم، روحانی، فقط نباید «أَبْکَى» بگریاند، ما «أَضْحَکَ» هم داریم، اتفاقاً «أَضْحَکَ» قبل از «أَبْکَى» است. در قرآن دو تا کلمه هست، هر کدام اول آمده مهم‌تر است.
