هرساله شاهد ارایه آماری کلی از وضعیت طلاق در کشور هستیم. آمارهای طلاق طی سه سال گذشته نشان میدهد، در سال 1393، 163هزار و 569 مورد طلاق، 163 هزار و 765 مورد طلاق در سال 94 و 165 هزار و 981 مورد طلاق در 11 ماه ابتدایی سال 95 رخ داده است که در نگاه اولیه بیانگر افزایش طلاق در کشور است.
همچنین آمارها میگویند که در سال 1393 نسبت ازدواج به طلاق 4.4 است؛ به عبارتی در مقابل هر 4.4 ازدواج ثبتشده، یک طلاق به ثبت رسیده است. این رقم در سال 1394 به 4.2 و در 9 ماهه سال 1395 به 3.9 رسیده است.
تحلیل آماری وضعیت ازدواج و طلاق در کشور کمک بسیاری در ارایه خدمات برای تشکیل یک زندگی خوب و جلوگیری از افزایش طلاق و حتی در ادامه کاهش طلاق میکند. در این گزارش تصمیم به بررسی آماری تأثیر اختلاف سنی روی میزان طلاق داریم. به عبارتی این گزارش به دنبال آن است که ببیند میزان بالا یا پایین بودن و منفی یا ثبت بودن اختلاف سنی، چه تأثیری روی آمار طلاق دارد.
بر همین اساس در ابتدا به بررسی آمارهای ارایهشده از سوی ثبت احوال در رابطه با فراوانی طلاق برحسب فاصله سنی زوجین طی سالهای 1393، 1394 و 9 ماهه اول 1395 (آمار کامل سال 1395 ارایه نشده است) میپردازیم.
لزوم بررسی نسبت اختلاف سن زوج به زوجه در زمان ازدواج و طلاق
اعداد جداول طی این سه سال گویای این است که تفاوت چندانی در بروز طلاق براساس اختلاف سن زوج به زوجه رخ نداده است؛ بهطوریکه همواره بیشترین طلاقها در زوجین همسن با بیش از 10 درصد موارد بوده و پس از آن، اختلاف سنی محدوده 2، 3، 4 و 5 سال با بیش از 8 درصد، آمار طلاقها را در بر میگیرد. در مجموع اطلاعات آماری بالا نشان میدهند که طلاق در بین گروههای سنی که زوج بزرگتر از زوجه است بیشتر است اما در این بین نکته قابل توجه، اختلاف سن زوج به زوجه در زمان ازدواج است؛ چراکه آمارها نشان میدهد بیشترین ازدواجها هم در اختلاف سنی صفر سال و بالاتر انجام میشود.
بیشترین ازدواجها در زوجین همسن رخ میدهد
با بررسی نسبت اختلاف سنی زوج به زوجه در شروع ازدواج میبینیم بیشترین ازدواجها در زوجین همسن اتفاق افتاده است و پس از آن نیز ازدواج در فاصله سنی گروههای تا 9 سال بیشتر رخ میدهد.
ازدواج همسنها بیش از طلاق آنهاست
در مقایسه ازدواج و طلاق در گروههای سنی مختلف میبینیم، با وجود اینکه آمار طلاق در زوجین همسن بالاتر است اما آمار ازدواجشان بالاتر از آمار طلاق آنهاست؛ بهطوریکه عموماً حدود 10 درصد طلاقها در زوجین همسن اتفاق میافتد اما حدود 12 درصد ازدواجها در این گروه انجام میشود.
بیشتر طلاقها در اختلاف سنی نامتعارف رخ میدهد
بهطور کلی با مقایسه درصدهای ازدواج و طلاق در فاصله سنیهای مشابه و تکرار آنها در سالهای مختلف، مشاهده میشود که میزان طلاق نسبت به میزان ازدواج، در زوجین با اختلاف سنی کم نسبت به دیگر گروهها کمتر است. حتی در اختلاف سنی منفی نیز عموماً تا 2- یا 3- سال (یعنی زن 2 یا 3 سال از مرد بزرگتر باشد) میزان ازدواج بیش از میزان طلاق است. در این بررسیها مشاهده میشود که بیشترین میزان طلاقها در زوجهایی اتفاق افتاده است که مرد از زن بهصورت غیرمتعارفی بزرگتر یا کوچکتر بوده است. در گروههای فاصله سنی بیش از 10 سال تا بیش از 20 سال و همچنین حالت معکوس، این فاصله که زوج 10 تا 20 سال کوچکتر از زوجه باشد، میزان طلاق بهصورت محسوسی بیش از ازدواج است.
رواج بیشتر در ازدواج با اختلاف سنی کمتر
بررسیها نشان میدهد در مجموع با نسبت گرفتن میان ازدواج و طلاق، اختلاف سنی کمتر زوجین بهطور ویژه بین صفر تا سه سال چه به صورت مثبت و چه به صورت منفی (چه زوج بزرگتر باشد چه کوچکتر)، منجر به دوام بیشتر ازدواج میشود و در این گروه سنی طلاق بسیار کمتر از ازدواج اتفاق میافتد.
در نهایت نتایج نشان میدهد که میتوان عامل سن را بهعنوان یک متغیر مؤثر در کاهش میزان طلاق در نظر گرفت.