علی اصغر عنابستانی در نشست خبری امروز یکشنبه در تشریح فعالیت‌های شهرداری مشهد برای عنوان پایتختی مشهد مقدس به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2017 گفت: سازمان علمی و آموزشی و فرهنگی جهان اسلام که از سال 2005 که با هدف تقویت بنیه‌های فرهنگی و اتحاد فرهنگی و انسجام میان شهرهای اسلامی دایر شد، هر ساله 3 شهر را به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتخاب می‌کند.
وی افزود: در نخستین سال (2005) شهر مکه به عنوان اولین پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتخاب شد و بعد از آن هر سال سه شهر به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی می‌شوند. در سال 2006 شهر اصفهان یکی از سه شهر پایتختی فرهنگی جهان اسلام بود که اقداماتی برای معرفی فرهنگ ایرانی – اسلامی به جهان اسلام توسط این شهر انجام شد.
جانشین شهردار مشهد ادامه داد: در سال 2017 مشهد مقدس به عنوان یکی از سه شهر پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی شد که برهمین اساس اقداماتی در جهت توسعه روابط میان شهرهای اسلامی و معرفی فرهنگ ایرانی – اسلامی صورت گرفت.
عنابستانی با بیان اینکه ممکن است ضعف‌ها و خلاءهایی در دیپلماسی رسمی کشور و در مواجهه با جهان اسلام وجود داشته باشد، افزود: می‌توان از دیپلماسی فرهنگی برای رفع این نقاط ضعف استفاده کرد. در حقیقت عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام برای شهر مقدس مشهد می‌تواند فرصت مناسبی باشد تا با کشورهای اسلامی که در حوزه دیپلماسی رسمی ارتباطات موثری نداریم بتوانیم از طریق دیپلماسی عمومی این ارتباطات را مرمت کنیم. در این نوع از ارتباطات با دنیای اسلام از ظرفیت نخبگان و شهروندان استفاده خواهد شد.
جانشین شهردار مشهد افزود: تمدن بزرگ ایرانی – اسلامی در سال‌های مجد و عظمت خود تاثیر ویژه‌ای در دنیا و به ویژه دنیای اسلام داشته است که در این میان خراسان بزرگ نقش بسزایی را ایفا کرده است به شکلی که بیش از 60 درصد علما و بزرگان ما در این دوره از همین سرزمین برخاسته‌اند. امیدواریم به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام برای شهر مقدس مشهد احیاگر تمدنی ایرانی – اسلامی در دوره معاصر باشد.
عنابستانی تاکید کرد: در میان شهرهای مذهبی دنیا هیچ شهر مذهبی به وسعت و با جمعیت شهر مقدس مشهد وجود ندارد لذا می‌توان مشهد را کلانشهر مذهبی دنیا خواند که این فرصت ویژه‌ای در حوزه‌های مختلف برای کشورمان فراهم می‌کند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به برگزاری اجلاس شهرداران جهان اسلام اشاره کرد و افزود: از امروز یکشنبه ورود شهرداران جهان اسلام به مشهد آغاز شده و روز سه‌شنبه هفته جاری افتتاحیه این اجلاس را در مشهد خواهیم داشت. این اجلاس در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه پیگیری خواهد شد. در حال حاضر استقبال خوبی از سوی شهرداران شهرهای اسلامی برای حضور در این اجلاس شاهد بوده‌ایم. به شکلی که 37 شهردار شهرهای اسلامی از خارج از کشور و 22 شهر داخلی کشورمان برای حضور در این اجلاس دعوت شدند. 37 شهردار شهرهای اسلامی از 24 کشور همانند پاکستان، افغانستان، سوریه، ترکیه، لبنان، الجزایر، غنا، روسیه و... برای حضور در این اجلاس دعوت شده‌اند. در حقیقت شهرداران شهرهای اسلامی از سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا در این اجلاس حضور خواهند داشت.
جانشین شهردار مشهد ضرورت تقویت شبکه شهرهای اسلامی را از اهداف برگزاری این اجلاس خواند و افزود: معتقدیم شهرهای اسلامی باید ارتباطی نزدیک‌تر و تعاملی سازنده‌تر داشته باشند، لذا در این اجلاس به دنبال تقویت این تعاملات و شبکه‌سازی میان شهرهای جهان اسلام هستیم.
عنابستانی با بیان اینکه شهرهای اسلامی در همه حوزه‌ها از جمله محیط زیست و شهرسازی باید شاخص‌های ویژه‌ای داشته باشند تا از سایر شهرهای غیراسلامی تمایز داده شوند، گفت: باید اسلامی بودن در همه حوزه‌ها از جمله حمل و نقل، شهرسازی، محیط زیست و... متفاوت باشند، لذا در این اجلاس بر روی شاخص‌های شهرهای اسلامی در همه حوزه‌ها میان شهرداران این شهرها تبادل‌نظر خواهیم داشت.
جانشین شهردار مشهد ادامه داد: در این اجلاس گردشگری حلال و مذهبی نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا همانند غذای حلال که امروز به یک برند جهانی تبدیل شده، گردشگری اسلامی نیز به یک برند تبدیل شوند.
عنابستانی در تشریح سایر اقدامات کشورمان برای پایتخت فرهنگی جهان اسلام به تصویب ستادی به ریاست استانداری مشهد اشاره کرد و افزود: برای تعامل و همکاری بیشتر میان دستگاه‌های ذی‌ربط در حوزه مدیریت شهری مشهد مقدس این ستاد تشکیل شد که در ذیل آن ستادهایی در حوزه‌های مختلف وجود دارند و مسوولیت ستاد شهری نیز برعهده شهرداری مشهد گذاشته شده است.
جانشین شهردار مشهد ادامه داد: هیات دولت نیز سال گذشته مصوبه‌ای 9 صفحه‌ای را در این خصوص به تصویب رساند که شورای عالی به ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد و با حضور چند تن از وزرای دیگر شکل گرفت تا اقدامات مورد نیاز درخصوص پایتخت فرهنگی جهان اسلام انجام شود.
عنابستانی تاکید کرد: باید از ظرفیت ایجاد شده بهره مناسبی گرفت که متاسفانه این مهم تاکنون محقق نشده است اما در فرصت باقی مانده می‌توان با توجه ویژه به این عنوان، بهره کافی برای کشورمان و معرفی تمدن ایرانی – اسلامی انجام داد.
جانشین شهردار مشهد به حضور اساتید دانشگاه‌های داخلی و خارجی در اجلاس شهرداران شهرهای اسلامی اشاره کرد و افزود: در این اجلاس اساتیدی از دانشگاه‌های کشورهای انگلستان، ایتالیا، هلند، استرالیا و مصر حضور دارند که در حوزه‌های مختلف شرکت‌کنندگان از نظرات آنها استفاده خواهند کرد.
وی گفت: در حال حاضر برای این اجلاس دبیرخانه‌ای شکل گرفته و شورای سیاست‌گذاری نیز با حضور نمایندگی از وزارتخانه‌ها و اساتید دانشگاه‌ها اقداماتی را درخصوص این اجلاس انجام می‌دهند. البته اگر در این اجلاس به این نتیجه برسیم که دبیرخانه‌ای برای مطالعات شهرهای اسلامی داشته باشیم، شهرداری مشهد آمادگی ایجاد این دبیرخانه را دارد.
