سال های سال است که یکی از بزرگترین معضلات زندگی معلولان در کلانشهر تهران رفت وآمد درون شهری است. رفتن به مکانی یا ساختمانی برای پیگیری کاری و بازگشتن به خانه. اتفاق ساده ای که برای هر شهروند سالمی که با محدودیت های حرکتی مواجه نیست، مثل آب خوردن است. اما برای شهروندی با محدودیت های حرکتی، عذابی بزرگ و مشکلی گاه حل نشدنی است. تا جائیکه در زمینه دسترس پذیر شدن شهر تهران و به سازی خیابان های پایتخت برای تردد شهروندان معلول تاکنون قوانین و مقررات بسیار زیادی بر روی کاغذ نوشته شده یا لایحه قانون حمایت از حقوق معلولان از سوی دولت ها روی میز بهارستانی ها قرار گرفته، اما ماحصل تمام این قوانین نوشته و تصویب نشده، هنوز تحقق صددرصدی و عینی نیافته است و از حد کاغذبازی فراتر نرفته است.
در این میان، تنها شهرداری تهران است در سال های اخیر تلاش کرده با بهسازی و دسترس پذیر کردن پایتخت و حتی به کارگیری گروه مشورتی شهردار تهران با هدف حمایت و آسان سازی زندگی معلولان در تهران، گامی در جهت تسهیل شرایط این گروه از جامعه بردارد.
اما در میان تمامی این قوانین و برنامه ریزی های نگاشته شده، یک حقیقت نهفته است. اینکه طبیعت شهر تهران با شرایط معلولان ستیز دارد. تهران شبی دارد چراکه در دامنه کوه بنا شده و همین موقعیت جغرافیایی این شهر، زندگی را در این کلانشهر برای معلولان سخت کرده است. در همین رابطه با علی صابری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران گپ و گفتی کردیم که در ادامه می خوانید:
متاسفانه هنوز مشخص نیست که چه تعداد از شهروندان تهرانی در زمره معلولان قرار دارند. بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی تخمین ها 10درصد را نشانه می روند، اما آمارهای سازمان بهزیستی به کمتر از 5درصد تاکید دارند. اگر فرض را بر این بگذاریم که جمعیت جامعه معلولان پایتخت سه رقمی یا چهار رقمی باشد، آیا تهران شهر مناسبی برای معلولان هست؟
خیر. با وجود آنکه سال های سال است بهسازی شهر تهران مطالبه معلولان است.
چرا کلانشهری با این وسعت هنوز شرایط استانداردی برای تردد شهروندانش که گرفتار محدودیت های حرکتی هستند، نیست؟
ابتدا باید بگویم، با وجود انکه در زمینه بهسازی پایتخت دچار تنگناهای قانونی هستیم، اما در وهله نخست این طبیعت تهران است که با معلولان سر ستیز و جنگ دارد؟
دقیقا منظورتان از این طبیعت ذاتی تهران که برای معلولان مشکل افرینی می کند، چیست؟
تهران شهری است با شیب تند درجه ای. در واقع باید بگویم که تهران در دامنه کوه شکل گرفته و ناخودآگاه شیب دار است. این شیب سبب می شود که اگر ساختمان ها در شیب ساخته می شوندف در درب ورودی شان پله داشته باشند. گله هایی که بالا رفتن از آن ها برای هر معلولی سخت و مشکل است.
در واقع این طبیعت و موقعیت جغرافیایی تهران سبب می شود که امکان بهسازی شهر با مشکل مواجه شود؟ بلی، ضمن آنکه همین شاکله شکل گرفته نیز زمان زیادی برای تغییر می خواهد.
وضعیت تهران نسبت به سایر شهرها در ه وضعی است؟
ابتدا باید بگویم که بیشترین اقدامات بهسازی شهر برای تردد معلولان در تهران انجام شده است. در شهرهای دیگر نیز اگر در ظاهر مشکلات کمتر است، به دلیل نحوه قرارگیری شان است. ممکن است شهری در محیطی صاف واقع شده و همین سبب می شود که تردد معلولان با مشکلات کمتری مواجه شود. یعنی مسئولان این شهرها کار بعدی برای بهسازی انجام نداده اند و طبیعت زمین صاف این شهرها ایجاب می کند که سطح صافی داشته باشند.
به نظرتان حساسیت ها برای بهسازی و دسترس پذیرتر شدن امکانات زندگی برای معلولان در کدام یک از شهرهای کشور بیشتر بوده است؟
بی شک تهران. مسئولان و مدیریت شهری تهران حساسیت بیشتری نسبت به سایر شهرها برای بهسازی پایتخت داشته و دارند. هرچند که مشکلات فرهنگی در خصوص معلولان نیز در همین تهران بیشتر است.
شما اشاره کردید به بهسازی هایی که در تهران انجام شده. به طور مثال چه عملیات هایی در خیابان ها رخ داده که برای شما به عنوان نماینده جامعه معلولان و عضو روشن دل شورای چهارم تهران شاخص بوده است؟
به طور مثال، بارها دقت کرده و متوجه شده ام در خیابان هایی که در گذشته در دو طرف شان جوی آب بوده است، بهسازی صورت گرفته تا در یک طرف شان آن جوی آب باشد. بی شک این چنین عملیاتی سبب ایمن تر شدن تردد معلولان در شهر تهران می شود. اما به طور کلی تا شاکله شهر تهران که برای افراد سالم شکل گرفته تغییر کند، راه زیادی باقی است.
