شمارش معکوس برای برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری آغاز و بازی با آمار و عددسازی به رویه ای خطرناک برای کشور تبدیل شده است. اظهارات هفته گذشته اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در مراسم بهره‌برداری از تصفیه خانه فاضلاب شهر پرند نیز در همین مسیر توجهات را به خود جلب کرده است.
این مقام مسوول در این مراسم به آماری که درباره پیشرفت فیزیکی پروژه‌های پارس جنوبی در دولت یازدهم منتشر شده بود واکنش نشان داد اما بجای آنکه به جزییات پیشرفت پروژه‌ها در پارس جنوبی اشاره کند، اعلام کرد در دولت گذشته ۵۰ میلیارد دلار از طریق منابع بانک مرکزی در اختیار شرکت نیکو – بازوی بین المللی شرکت ملی نفت – قرار گرفت و از این مبلغ ۲.۷ میلیارد دلار به بابک زنجانی سپرده شد. این در حالی است که او در تاریخ ۲۰ تیر ۹۵ در مراسم افتتاح نمایشگاه بورس، بانک و بیمه با اعلام کلی این خبر گفته بود در آینده‌ای نزدیک درباره ۵۰ میلیارد دلاری که به یک شرکت نفتی مستقر در خارج از کشور منتقل شده است، صحبت می‌کند.
۳اظهار نظر، ۳ اشتباه
حال و هوای انتخابات در کشور موجب شد تا جهانگیری هفته گذشته سعی کند به جزییات بیشتری در این باره بپردازد حال آنکه اظهارات او از اساس با واقعیات فاصله چشمگیری دارد. البته مشابه همین اظهارات در تاریخ ۲۴ خرداد سال ۹۴ در مصاحبه با روزنامه شرق از سوی اکبر ترکان، مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد گفته شد. به گفته ترکان ۳۵ میلیارد دلار از منابع کشور توسط نیکو ناپدید شده است که بعدها مشخص شد موضوع مورد اشاره او همان چیزی است که جهانگیری را هم به ارائه آمار غلط متمایل کرده است.
ولی الله سیف، رییس کل بانک مرکزی هم در تاریخ ۳ مرداد ۹۴ کمی به واقعیت نزدیک تر شد و میزان منابع در دست نیکو را ۲۴.۵ میلیارد دلار اعلام کرد که این رقم نیز اشتباه بود. ۳ مقام ارشد دولت طی چند سال اخیر سعی کرده‌اند درباره موضوع شرکت نیکو به روشنگری بپردازند ولی ارقام اعلامی از سوی آن‌ها بسیار متفاوت از حقایق ماجراست.
دیوان محاسبات چه می‌گوید؟
بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۴(منتشر شده توسط دیوان محاسبات)، اصل تسهیلات پرداختی از سوی بانک مرکزی به نیکو ۶۱۰.۸۴۸.۰۰۰ میلیون ریال است که با احتساب قیمت ارز در سال های پرداخت این وام، معادل با ۲۰.۲ میلیارد دلار است؛ نه ۵۰ میلیارد دلار .
بزرگنمایی ۳۰ میلیارد دلاری جهانگیری در شرایطی انجام می شود که همه این مبلغ ۲۰.۲ میلیارد دلاری به پروژه‌های نفتی اختصاص پیدا کرده است. وام ۲۰.۲ میلیارد دلاری که جهانگیری آن را ۵۰ میلیارد دلار عنوان کرده است به تصویب شورای ملی امنیت رسیده است که بر اساس آن، طی ۴ مرحله سپرده گذاری بانک مرکزی در شرکت نیکو – به نمایندگی از شرکت ملی نفت – انجام شده که مرحله نخست ۲.۲ میلیارد دلار، مرحله دوم ۳ میلیارد دلار، مرحله سوم ۵ میلیارد دلار و مرحله چهارم ۱۰ میلیارد دلار است.
بر اساس اسناد موجود، بخش عظیمی از منابع مالی تعدادی از پروژه های ملی که در زمان این دولت به افتتاح رسید، از محل همین وام بانک مرکزی به شرکت نیکو تامین شده است که عبارت است از فاز ۱۲ میدان پارس جنوبی، فاز ۱۹ میدان پارس جنوبی، طرح توسعه لایه نفتی میدان پارس جنوبی، میدان نفتی آزادگان جنوبی و پالایشگاه ستاره خلیج فارس؛ در حالی که اگر چنین منابعی به پروژه‌ها تزریق نمی‌شد امروز هیچ یک از فازهای پارس جنوبی و پروژه های غرب کارون به بهره برداری نمی‌رسید تا دولت با افتخار از برابری تولید گاز میان ایران و قطر سخن بگوید.
بابک زنجانی چقدر پول گرفت؟
به دلیل محدودیت‌های بانک مرکزی در نقل و انتقال منابع ارزی این بانک در خارج از کشور در دوره تحریم‌های ظالمانه، راه‌های متعددی استفاده شد تا در امور کشور از جمله واردات کالاهای اساسی مثل گندم یا کارسازی پول پیمانکاران پروژه ها، خللی ایجاد نشود. بر همین اساس نیز برای کارسازی مبلغی حدود ۱.۴ میلیارد یورو از شرکتهای پوششی بابک زنجانی استفاده شد که از این مبلغ حدود ۷۰۰ میلیون یورو یعنی حدود ۵۰ درصد، توسط وی کارسازی و پرداخت شده است و مبلغی حدود ۷۰۰ میلیون یورو کارسازی نشده است. در حالی که معاون اول بر این باور است که ۲.۷ میلیارد دلار از محل وام ۵۰ میلیارد دلاری بانک مرکزی به نیکو، به شرکتهای متعلق به بابک زنجانی پرداخت شده است که هم منشا پول و هم میزان به وضوح اشتباه است.
پول کجا رفته است؟
نگاهی دقیق به اظهارات مقامات دولتی موید این مطلب است که طی چند سال اخیر سعی شده میزان تزریق منابع مالی به پارس جنوبی سانسور شود؛ بطوری که وزیر نفت در نشست خبری که به مناسبت افتتاح ۵ فاز پارس جنوبی برگزار شد درباره میزان تزریق منابع مالی به پارس جنوبی در دولت یازدهم پاسخ روشنی ارائه نداد و به چند پروژه خاص اکتفا کرد و گفت همه چیز پول نیست.
بر اساس اسنادی که دراختیار ما قرار گرفته است، مجموع ۴ سپرده گذاری بانک مرکزی نزد شرکت نیکو به پروژه های نفتی اختصاص یافته است که مهر مجموع تزریق‌های انجام شده در صنعت نفت از این محل را منتشر می‌کند.
جداول زیر به خوبی نشان می‌دهد ۲۰.۲ میلیارد دلاری که در اختیار شرکت ملی نفت قرار گرفته بود در چه پروژهایی بکار گرفته شد. گفتنی است مجموع ۷۰۰ میلیون یورویی که از سوی زنجانی به پیمانکاران پرداخت نشده است در ردیف اعتباری است که در اختیار شرکت نفت و گاز پارس قرار گرفته است.
