عباس آخوندی در مراسم سالگرد تأسیس بنیاد مسکن با اشاره به اینکه امروز میخواهم گزارشی در ارتباط با وضعیت مسکن در ایران ارائه کنم تا بتوانیم آنچه درست است را ارائه کنیم، گفت: در اواخر سال 95 سرشماری کشور تمام و آماری که داده شد نشان داد جمعیت کشور از 75 میلیون به 80 میلیون نفر رسید،بنابراین در پایان سال 95 آماری که استخراج شد نکتهای را که نشان داد و این بود که بعد خانوار کاهش یافته است.
وی افزود: ظرف 5 سال بعد خانوار از 3.5 به 3.3 نفر کاهش یافته که البته این موضوع فقط مربوط به شهرها نیست بلکه در روستاها نیز بعد خانوار به 3.4 نفر کاهش یافته است.
آخوندی با اشاره به اینکه نرخ رشد جمعیت کاملاً نزولی است، گفت: علیرغم اینکه هزاران میلیارد تومان در شهرهای مختلف در حال هزینه شدن است پس باید تا حدودی تأمل کرد که این همه هزینه چرا انجام میشود اما نتیجهای حاصل نمیشود.
وی با بیان اینکه میزان شهرنشینی در سال 75 به 74 درصد رسیده و رشد داشته است، گفت: کل تعداد خانوار در سال 90 حدود 21.1 میلیون نفر بود اما در سال 95 تعداد خانوار به 24.1 میلیون نفر رسید. البته افزایش رشد خانوار به این دلیل نیست که تعداد ازدواجها زیاد شده است بلکه آمارها حاکی از رشد طلاق دارد.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: ساختار جمعیت ایران در حال تغییر است به طوری که8.5 درصد کل خانوارهای ایران خانوارهای تک نفره هستند اما یک روند مثبتی که رخ داده است این است که مهاجرتها کاهش یافته به طوری که در سال 90 این عدد به 5.5 میلیون نفر میرسید اما در سال 95 این عدد به 4.5 میلیون مهاجر کاهش یافته است.
آخوندی به بحث مهم مسکن اشاره کرد و گفت: در بحث مسکن آمار کلی و آمار جزیی داریم. آمار کلی آمار خوبی است به طوری که تعداد واحدهای مسکونی در ایران از سال 90 تا سال 95 رشد قابل ملاحظهای داشته است. به طوری که در سال 90 حدود 21.5 میلیون خانه مسکونی داشتیم و در سال 95 این عدد به 25.4 میلیون واحد مسکونی رسیده است این رقم رشد جدی است،اما نکته مهم وجود خانههای خالی از سکنه در ایران است که رو به فزونی گذاشته است.
وی ادامه داد: 25.4 میلیون خانه در کشور داریم و 24.1 میلیون خانوار شاید این عدد خوب باشد که به ازای هر یک خانوار یک واحد مسکونی و یا بیشتر وجود دارد. این به ظاهر اتفاق خوبی است اما واقعیت امر این نیست چرا که تعداد خانههای خالی از سکنه در ایران در سال 85 حدود 630 هزار در سال 90 حدود یک میلیون و 660 هزار و در سال 95 این عدد به 2 میلیون و 587 هزار واحد مسکونی رسیده است.
وزیر راه و شهرسازی گفت:ظرف 10 سال تعداد خانههای خالی از سکنه از 660 هزار واحد مسکونی به 2 میلیون 587 هزار واحد مسکونی رسیده است که این عدد نشان میدهد در این سالها 2 میلیون واحد مسکونی اضافه شده است پس از این نشان میدهد که یک جای کار ایراد دارد.
آخوندی افزود: اینکه من اعتراض میکنم و میگویم 2 میلیون واحد مسکونی خالی از سکنه داریم سخن بیراهی نیست چرا که 2 میلیون واحد مسکونی ساخته شده اما نرخ بهرهوری صفر است پس یک جای کار گیر دارد.
وی با اشاره به اینکه بیاییم آمار بدهیم واحد مسکونی ساخته شده است دردی را دوا نمیکند، گفت: اگر یک واحد مسکونی در شهرهای بزرگ ساخته شود، خالی از سکنه بماند و قیمت آن حدود 350 میلیون تومان در نظر گرفته شود مفهوم آن این است که 250 میلیارد دلار سرمایهگذاری بدون بهرهوری در کشور صورت گرفته است.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در تهران تعداد خانههای خالی از سکنه از 327 هزار واحد مسکونی در سال 90 به 490 هزار واحد مسکونی خالی از سکنه در سال 95 رسیده است. پس باید فکری در این خصوص انجام شود و عقل به ما حکم میکند که این روند متوقف شود.
وی خاطرنشان کرد: انچه رشد خانههای خالی از سکنه نشان و در شهرها رخ میدهد این است که حدود 19 میلیون بدمسکن داریم که یا در بافتهای میانی است و یا در بافتهای حاشیهای زندگی میکنند.
آخوندی اضافه کرد: اگر در تهران آمار صدور پروانههای ساختمانی را ملاحظه کنید میبینید که در سال 89، 90 و 91 حدود 760 هزار واحد مسکونی پروانه ساختمانی صادر شده که رقم بسیار بزرگی است و مفهوم آن این است که در تهران نباید بدون خانه داشته باشیم.
وی ادامه داد: کل تعداد خانوارهای تهران حدود 2.7 میلیون خانوار است که برای حدود یک چهارم خانوار تهران پروانه صادر شده است. پس از اگر روند صدور پروانه ادامه یابد باید ظرف 12 سال یک تهران دیگر ساخته شود.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه 50 درصد صدور پروانههای ساختمانی مربوط به مناطق1، 2، 3، 4 ،5 و 22 است که عمدتاً برای سکونت ساخته نشده بلکه برای تجارت است، گفت: مشکل ما در ایران مدیریت شهری است، چرا که موضوع شهر به مال و تجاره تبدیل شده است به طوری که قانون و ضابطه خرید و فروش میشود.
به گفته آخوندی، وقتی یک نظام شهرفروشی روی میدهد و حاکم میشود نتیجه این میشود که موضوع از مجرای خود خارج و به تجارت تبدیل میشود.
وی با اشاره به اینکه آیا رشد ساختوساز هنر است، گفت: از تمام باغات شمیرانات به دلیل ساختوساز بیرویه چیزی نمانده است در حالی که این مناطق ششهای تنفسی مردم است.
وزیر راه و شهرسازی به مسکن مهر نیز اشاره کرد و گفت: حدود 240 واحد مسکونی مهر پیرامون تهران شروع به احداث شد آیا در کنار این رقم آماری هست که نشان دهد از این تعداد چقدر از حاشیه شهرها به این مناطق و این واحدهای مسکونی منتقل شدند و چرا در این واحدهای مسکونی زندگی نمیکنند.
وی افزود: برنامه مسکن مهر هیچ دردی را دوا نکرده است و وقتی این سیاست با این مداخله گسترده روی داد هیچ کمکی به بخش مسکن نکرد.
آخوندی تصریح کرد: بحث ما این است که خانهسازی باید برای متقاضی واقعی انجام شود و متقاضی واقعی نیز باید قدرت خرید بالایی پیدا کند، بنابراین در این چند سال پسانداز را مطرح کردیم و به جای مداخلات عجیب و غریب دولت اعلام کردیم مردم با پسانداز خودشان انتخاب کنند که کجا باید زندگی کنند.
به گفته وی دو سیاست عمده انضباط شهری و توانمند کردن متقاضی خرید مسکن جزو اولویت برنامههای ما است.