ایرج حریرچی در کرسی هم‌اندیشی انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده پزشکی دانشگاه تهران که در ارتباط با تحلیل طرح تحول نظام سلامت با اشاره به اینکه اجرای طرح‌های ملی و عظیم همانند بسیاری دیگر از طرح ها در حوزه های مختلف خالی از اشکال نیست، اظهار داشت: تاکنون سابقه نداشته است که در دنیا کشوری بتواند یکساله 10 هزار میلیارد تومان پرداختى از جیب مردم را در حوزه بهداشت و درمان کاهش دهد.
وی با تاکید بر اینکه، طرح تحول نظام سلامت، مصداق اجرایی کردن سیاست‌های کلی سلامت ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب و اسناد بالادستی در حوزه سلامت است، گفت: ما معتقدیم که مجلس باید بر اهداف و برنامه‌های کلی نظارت داشته باشند نه روندها و برای بررسی و نقد هر طرحی همانند طرح تحول باید ببینیم قبل از شروع طرح، کشور در حوزه سلامت چه وضعیتی داشته است اما چیزی که برای ما اهمیت دارد، این است که با اجرای این طرح شاخص‌های توسعه انسانی ارتقاء یافته است.
در عدالت اجتماعی سلامت مردم، موفق عمل کردیم
معاون کل وزارت بهداشت با بیان اینکه در سال‌های بعد از انقلاب رشد چشم‌گیری درحوزه سلامت در کشور شاهد بودیم، گفت: مهمترین هدف گیری ما ایجاد و گسترش عدالت در دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی بوده است که خوشبختانه در عدالت اجتماعی موفق عمل کردیم و در استان‌های مختلف مرگ و میر تا میزان زیادی کاهش پیدا کرده است هر چند که هنوز به ایده‌ال مطلوب نرسیدیم.
قائم مقام وزیر بهداشت با بیان اینکه سیاست کلی ما در سند چشم‌انداز 1404 این است که در بین 20 کشور منطقه رتبه نخست را کسب کنیم، افزود: اکنون در امید به زندگی رتبه 12، در میزان مرگ و میر نوزادان رتبه 13، مرگ کودکان زیر 5 سال رتبه 12 و میزان مرگ بالغین رتبه 11 در بین 20 کشور منطقه را کسب کردیم.
ارتقاء شاخص‌های توسعه انسانی
حریرچی در ادامه افزود: با توجه به میزان پرداختى از جیب مردم در گذشته رتبه 159 در جهان را داشتیم و در سهم بودجه دولتی از کل منابع تأمین کننده سلامت جایگاه 153 جهان بودیم و تا سال 2010 سهم پرداختی مردم 50 تا 58 درصد بود و جزو 37 کشوری بودیم که پرداختی مردم بالای 50 درصد بود.
سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه شاخص تخت‌های بیمارستانی در کشور ما قبل از طرح تحول به ازای هر هزار نفر جمعیت 1.5 بود، گفت: در سال 91 این شاخص به 1.65 رسیده که در واقع نسبت به افزایش جمعیت تخت‌ها افزایش پیدا کرده، اما درصد شاخص تخت افزایش زیادی نداشته است.
وی ادامه داد: در مورد پوشش بیمه‌ای افراد در سال 83، 50 درصد مردم بیمه نبودند و سال 90 این میزان به 16.8 رسید.
قائم مقام وزیر بهداشت در پاسخ به برخی نقدها مبنی بر افزایش هزینه‌های نظام سلامت بعد از طرح تحول سلامت گفت: کل تولید ناخالص تولید ملی ما 410 تا 425 میلیارد در 7 سال گذشته بوده است، همچنین برخی عنوان می‌کنند که اگر خلیج فارس را طلا کرده یا کل بودجه دولت را به طرح تحول بدهند کفایت نمی‌کند، اما بر اساس گزارش‌های بانک مرکزی با توجه به قیمت ثابت، سال 90 بالاترین بودجه صرف سلامت شده و در سال 93 و سال اول طرح تحول سلامت به قیمت ثابت از سال 90 و 89 کمتر هزینه شده و سال 94 مشابه سال 90 هزینه صرف کردیم.
قائم مقام وزیر بهداشت تصریح کرد: منابع مالی هنگفتی در اختیار طرح تحول قرار نگرفته و اعتبارات عمومی امور مختلف در قانون بودجه کشور برای ما کاهنده بوده است در حالیکه گفته شده این اعتبارات افزایش یافته ولی در واقع چنین چیزی نبوده است.
افزایش 5 درصدی اعتبارات برای حوزه بهداشت در سال نخست طرح تحول
حریرچی با بیان اینکه برخى درمان را اولویت طرح تحول سلامت معرفى مى‌کنند، گفت:در کشورهاى دنیا 3 الى 11 درصد اعتبارات را به بهداشت تخصیص مى‌دهند زیرا همه جا هزینه‌هاى درمان بالا است و در تمام 30 سال گذشته تا سال 90 متوسط پول برای بهداشت عمومی و پیشگیری حدود 4 درصد بود ولی در سال اول اجرای طرح ما موفق شدیم آن را به 9 درصد برسانیم.
وی در پاسخ به منتقدینی که می‌گویند اجرای طرح تحول زیرمیزی پزشکان را به رومیزی تبدیل کرده است، گفت: چنین چیزی نیست و به گزارش سازمان بهداشت جهانى پرداختى از جیب مردم ایران به 40.6 درصد رسیده و هیچ کشورى در دنیا نتوانسته در یک سال 10 درصد و به عبارتى 10 هزار میلیارد تومان پرداختی از جیب را کاهش دهد و ما در این زمینه موفق بودیم.
با اجرای طرح تحول، میزان پرداخت‌ها به سمت عدالت پیش رفته است
وی در پاسخ به اینکه آیا عمده منابع طرح و درآمد اختصاصی آن به بیمارستان‌ها و جیب پزشکان رفته است، اظهار داشت: ما 56 درصد از منابع طرح را برای کاهش پرداختی از جیب مردم، 24 درصد را جهت افزایش زیرساخت‌ها و 19.9 درصد را صرف کارکنان پزشک و غیرپزشک کرده‌ایم همچنین با اجرای طرح درصد بیمه‌شدگانی که از نظر مالی بی‌بضاعت بوده‌اند افزایش یافته است.
وی با اشاره به اینکه طرح تحول موجب بروز بی‌عدالتی در پرداخت‌ها نشده است، گفت: نسبت میانگین درآمد بالاترین رشته تخصصى به کمترین در ایران قبل از طرح تحول 11 به یک بوده و بعد از طرح تحول 5.5 به یک رسیده و تنها یک درصد از پزشکان کارانه خالص بالای 60 میلیون تومان دارند و میزان پرداخت‌ها به سمت عدالت پیش رفته است.
حریرچی در پاسخ به این سوال که آیا عمده درآمد به جیب پزشکان واریز شده است، گفت: 56 درصد از منابع طرح برای محافظت مالی مردم هزینه شده است 24 درصد برای بهبود زیر ساختها 19و نه دهم درصد صرف کارکنان پزشک و غیر پزشک شده است.
رشد چشمگیر پزشکان تمام وقت
قائم مقام وزیر بهداشت عنوان کرد: پیش از اجرای طرح تحول 18 درصد پزشکان متخصص تمام وقت بودند ولی خوشبختانه امسال این رقم به 50.5 درصد رسیده است، افزون بر این نسبت پرداختی بین پرستاران و پزشکان نیز کاهش یافته ودر مقایسه با گذشته بهتر شده است.
تنها دیکته نانوشته است که غلط ندارد
حریرچی در پاسخ به منتقدانی که معتقد هستند طرح تحول نیاز به بازنگری دارد، گفت: در اجرای طرح تحول نیز اشتباه وجود دارد و برخی تصمیمات غلط است که باید اشتباهات و عوامل داخلی و خارجی را شناسایی و تصحیح کنیم و شکی در این مسئله نیست.
وی اضافه کرد: در کل دنیا همه سیستم‌ها اتلاف منابع دارند، حتی در کاشت گندم نیز به همین صورت است و در بهترین نظام بهداشتی-درمانی دنیا 10 تا 30 درصد منابع اتلاف می‌شوند البته مهم این بوده که مشکلات و مسائل تصحیح شود.
حریرچی افزود: ما برای طرح تحول سلامت و به طور کلی موضوع سلامت مردم برنامه داشتیم و اگر دولت از طرح تحول حمایت‌های سال اول را انجام دهد 3 سال بعد به نتیجه‌های خوبى می‌رسیم.
رویکرد ما حل مسائل روز بوده نه کل مشکلات
قائم مقام وزیر بهداشت عنوان کرد: هر دولتی گروگان دولت‌های قبلی است بنابراین ما به عنوان دست اندکاران سلامت باید دولت‌های بعدی را به طرف هزینه‌کرد درست هدایت کنیم و راه را برای آنها مشخص کنیم که در حوزه سلامت به درستی عمل کنند و رویکرد ما حل مسائل روز بوده نه اینکه بخواهیم همه مسائل و مشکلات را حل کنیم.
مراقبین سلامت برند جدید و دستاورد مهم طرح تحول سلامت
حریرچی به موضوع مراقبین سلامت اشاره کرد و گفت: مراقبین سلامت برند جدید و دستاورد مهم طرح تحول سلامت است و سیاست وزارت بهداشت بر توسعه خدمات مراقبین سلامت بوده و کارسنجی‌های لازم در این زمینه صورت گرفته است.
وی افزود: در این سیستم که پشتیبان تصمیم گیری بالینی است توسط مراقبین سلامت، تعیین می‌شود که چه بسته‌های خدمتی باید به افراد مراجعه کننده ارائه شود و همان افتخاری که دهه 60 بهورز برای ایران کسب کرد اکنون مراقبین سلامت کسب خواهند کرد.
معاون کل وزارت بهداشت در پایان با اشاره به اینکه، رضایتمندی گسترده مردم از موفقیت اجرا و پیاده سازی طرح تحول سلامت در کشور، نشانه کارآمدی این طرح عنوان کردند، افزود: کاهش هزینه‌های درمان، افزایش عدالت اجتماعی، به روز رسانی و افزایش تجهیزات بیمارستانی، کاهش چشمگیر مراجعات مردم جهت تهیه دارو و ملزومات به خارج از مراکز درمانی و افزایش 5 درصدی اعتبارات برای حوزه بهداشت در سال نخست اجرای طرح از برجسته ترین دستاوردهای اجرای این طرح ملی است.
