این نکته مهمی است که اگر ما می خواهیم از مکتب حضرت فاطمه (س) بهره مند شویم، ظرفیت های وجودی و شخصی و اجتماعی مان را بالا ببریم تا انوار و معارف حضرت صدیقه طاهره (س) بر ما بیشتر بخورد و این البته یک نکته عقلی است. این حکم و قاعده عقلی است و قرآن می فرماید: "لا یمسه الا المطهرون" . فقط پاکان می توانند آن حقیقت را بفهمند و دریابند. فلاسفه تعبیر می کنند که "اجتماع نقیضین محال است" نمی شود ناپاک بود و به پاکی دست یافت. نمی شود هم شب بود و هم روشن بود. انسان باید سنخیت پیدا کند، سنخیت شرط علم و حکمت است. حکما گفته اند اگر انسان بخواهد به آمال و آرزوها و هرچه که برسد باید با آن ها سنخیت پیدا کند تا آن اسباب و مقدمات طی نشود و آن سنخیت ایجاد نشود، نمی توان به آن اهداف رسید. درباره بهره مندی از عنایات و مکتب حضرت زهرا (س) هم این قضیه و قاعده صدق می کند. اگر کسی می خواهد از رحمت خاصه حضرت زهرا (س) بهره مند شود باید آن ظرفیت و طهارت درون و پاکی را در خود به وجود آورد وگرنه به صورت عام همه ما جیره خوار این سفره الهی هستیم."
به مناسبت ایام فاطمیه و شهادت بانوی مکرم اسلام حضرت فاطمه زهرا علیها السلام گفتگویی با حجت الاسلام و المسلمین محمد اکبری، استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن با محوریت شناخت شخصیت، سیره و جایگاه حضرت فاطمه سیده نساء العالمین انجام داده ایم. این گفتگو از نظرتان می گذرد.
یکی از نکاتی که گاه مورد پرسش از سوی جامعه قرار می گیرد، درباره مظلومیت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیهاست. برخی تصورشان بر این است که این نوعی غلو و اغراق است یا مثلا تعبیری شاعرانه است که ما می گوییم شهادت مظلومانه یا حیات مظلومانه. در این باره چه می توان گفت؟
مظلومیت و غربت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها یک حقیقت بارز است و کسانی که این حیات طیبه را کمی مطالعه کرده باشند و منصفانه رویدادهای زندگی حضرت و آنچه بر سر ایشان آمد از نظر گذرانده باشند متوجه این غربت و مظلومیت می شوند. خود حضرت در این باره فرمودند که به قدری در حق من ظلم شده که اگر این ظلم ها و این عداوت ها و ستم ها و جفاها در حق روزهای عالم نازل می شد روزهای عالم مبدل به شب های تیره و تار و ظلمانی می شد. عمق مظلومیت حضرت فاطمه (س) را باید در کلام خود ایشان جستجو کرد وقتی حضرت بیان می کند که آن قدر بر من مصیبت بارید که اگر بر روزها می بارید، روزها به شب ظلمانی بدل می شدند، این یعنی که اتفاق چقدر سهمگین و دردناک است. شما می دانید که ائمه (ع) نه درباره خودشان و نه درباره دیگران غلو نمی کنند چون اغراق با عصمت آن ها سازگار نیست، بنابراین این کلام نشان دهنده اوج مظلومیت حضرت فاطمه زهرا (س) است. یک جهت مهم در مظلومیت حضرت این است که وقتی گوهری را می پوشانند مردم از وجود آن گوهر نمی توانند بهره مند شوند. از تلالو آن گوهر بی بهره می شوند. این یک جهت مهم است که مردم از هدایت خاصه حضرت بی بهره می مانند. توجه کنید که حضرت زهرا سلام الله علیها یک هدایت عامه دارند که فضل و عنایت حضرت به همه می رسد اما یک وجه مهم هدایت خاصه است که وقتی این گوهر پوشانده می شود جامعه و آدم ها از آن هدایت و عنایت خاصه بی بهره می مانند.
قبول دارید که در روزگار ما هم این پرده ها و حجاب ها همچنان وجود دارد و ما را از بهره ندی از فیوضات حضرت بی بهره ساخته است؟
همین طور است. البته حضرت به مانند خورشید عالمتاب همه جا را روشن می کند و اگر پرده ای هم وجود دارد آن پرده ها بیشتر بر چشم و گوش ماست. آن پرده اوهام بر ذهن و عقول ماست که نمی تواند درست رویت کند و حقایق را به خوبی رصد کند.
پرسش این است که چه کسی باید این پرده ها را کنار بزند؟
ما شیعیان و ارادتمندان و دوستان اهل بیت علیهم السلام، علما و بزرگان و دانشمندان و حوزویان و همه کسانی که دل در گرو معارف اهل بیت (ع) دارند، در این باره مسئولیت های سنگینی داریم تا این حجاب ها و پرده های ظلمانی را کنار بزنیم تا آن چهره مقدس و بی بدیل بر عالمیان تجلی پیدا کند. امروز نفوس مردم و بشریت تشنه آب حیات هستند. امروز چشم های معناگرای آدم ها تشنه این نور معنویت هستند اما درد این جاست که نمی دانند این چشمه آب حیات و این نور معنوی کجاست؟
نکته دوم این که اگر ما در این باره دچار محرومیت هایی هستیم، دلیل این محرومیت ها به خاطر نداشتن ظرفیت هاست. شما برای این که سیراب شوید باید ظرفیت قبول باران را داشته باشید. کسی سنگ باشد باران را نمی پذیرد اما خاک باشد می پذیرد. فلاسفه و علما این ظرفیت را به "قابلیت قابل" تعبیر می کنند. می گویند چرا خدا به ما عصمت نداد؟ چرا خدا به ما آن علم و وحی را نداد؟ چون ما ظرفیت را نداریم وگرنه آن نسیم و پرتو مکتب وجود دارد و در طول تاریخ همچنان انسان ساز و حیات آفرین و حیات بخش است. این ما هستیم که باید خودمان را در معرض این نسیم های احیاکننده قرار بدهیم. مثل این می ماند که نسیم می آید اما شما نیستید و شما آن دریچه ها و آن پنجره ها را بسته اید و حس نمی کنید وگرنه اولیای خدا و ارادتمندان خاص الهی هر شب و روز از مکتب حضرت زهرا (س) رزق و روزی علمی و معنوی و الهی می خورند و هر روز به کمالات تازه و جدیدی دست می یابند.
خب این نکته مهمی است که اگر ما می خواهیم از مکتب حضرت فاطمه (س) بهره مند شویم، ظرفیت های وجودی و شخصی و اجتماعی مان را بالا ببریم تا انوار و معارف حضرت صدیقه طاهره (س) بر ما بیشتر بخورد و این البته یک نکته عقلی است. این حکم و قاعده عقلی است و قرآن می فرماید: "لا یمسه الا المطهرون" . فقط پاکان می توانند آن حقیقت را بفهمند و دریابند. فلاسفه تعبیر می کنند که "اجتماع نقیضین محال است" نمی شود ناپاک بود و به پاکی دست یافت. نمی شود هم شب بود و هم روشن بود. انسان باید سنخیت پیدا کند، سنخیت شرط علم و حکمت است. حکما گفته اند اگر انسان بخواهد به آمال و آرزوها و هرچه که برسد باید با آن ها سنخیت پیدا کند تا آن اسباب و مقدمات طی نشود و آن سنخیت ایجاد نشود، نمی توان به آن اهداف رسید. درباره بهره مندی از عنایات و مکتب حضرت زهرا (س) هم این قضیه و قاعده صدق می کند. اگر کسی می خواهد از رحمت خاصه حضرت زهرا (س) بهره مند شود باید آن ظرفیت و طهارت درون و پاکی را در خود به وجود آورد وگرنه به صورت عام همه ما جیره خوار این سفره الهی هستیم.
