اصرار برخی از دولتی ها بر واردات واگن برای تامین نیازهای ناوگان ریلی کشور از مواردی است که به اعتقاد برخی کارشناسان در شرایطی که تولید داخلی قادر به تامین آن است،اقدامی برخلاف سیاست های اقتصاد مقاومتی به شمار می رود.
یکی از ارکان و مولفه های اصلی حمایت از تولید داخلی، توجه به توانمندی های بومی و داخلی برای تامین تجهیزات، کالاها و محصولات مورد نیاز است و به تبع در شرایطی که بنیه داخلی قادر به تامین نیازهای جاری خواهد بود،واردات اقلام و تجهیزات اینچنینی،برخلاف سیاست های اقتصاد مقاومتی به شمار می رود.
در طول سالهای گذشته،مصادیق و موارد متعددی از حرکت برخلاف سیاست های مذکور دیده شده که متاسفانه به نوعی باعث تضعیف تولید داخلی شده است.
حجم انبوه واردات کالاهای متنوع،متعدد و متکثر از کشور چین،که بخش قابل توجهی از آنها با اتکای به تولید داخلی قابل تامین بوده،نمونه ای از این اقدامات ناخوشایند به شمار می رود که در بعضی موارد،متاسفانه منافع ملی را تحت الشعاع قرار داده است.
خوشبختانه اخیرا اقدامات موثر و برجسته ای برای جلوگیری از این رویه نارست در دستور کار قرار گرفته و اجرایی شده که مقابله با قاچاق کالا یکی از فرازها و نمودهای این امر به شمار می رود.
علیرغم تلاش هایی که در این راستا عملیاتی شده،لذا همچنان برخی از تصمیمات اتخاذ شده برخلاف سیاست های اقتصاد مقاومتی به نظر می رسد.
واردات واگن یکی از ده ها نمونه اقدامات غلطی است که با تحلیل و بررسی دقیق آن،به این واقعیت پی خواهیم برد که بنیه و توان تولید داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد.
با نگاهی به اظهار نظرهای برخی از مقامات ذیربط،به فراز و نشیب های سیر شده در طول چندین ماهه گذشته برای واردات آن ،پی خواهیم برد.
در سال گذشته اظهار نظر وزیر صنعت،معدن و تجارت در مخالفت با ورود 5 هزار واگن باری از روسیه و کم سلیقگی خواندن آن و طرح این ادعا که بر روی ریل می ایستم و از ورود این واگن ها به کشور جلوگیری می کنم،روزنه هایی از امید را در دل کسانی که همواره دغدغه تولید ملی دارند ایجاد کرد.
البته بعد از مدتی،امضای وزیر صنعت،معدن و تجارت بر پای قرارداد واردات واگن از روسیه،این واقعیت را به اثبات رساند که او نه تنها بر روی ریل نایستاد بلکه واردات واگن های مذکور را به نوعی تایید کرد،که اگر غیر از این بود،هیچگاه بر پای قرارداد مذکور،امضای خویش را مُنَقَش نمی ساخت.
برخی معتقدند،اصرارهای وزیر راه برای واردات واگن و نگارش نامه ای به رئیس جمهور برای تسهیل ورود تجهیزات مورد اشاره،در این تصمیم و تغییر عقیدهِ نعمت زاده بی تاثیر نبوده است.
البته در 16 دیماه سال جاری،وزیر صنعت،معدن و تجارت،واردات واگن ها را شایعه دانست و سپس در ادامه سخنان خویش عنوان کرد:مذاکراتی در خصوص ورود تعدادی واگن که از قبل عقد قرارداد شده در حال پیگیری و انجام است و شاید برای مرتفع ساختن نیاز فوری موجود،تعدادی واگن به کشور وارد شود.
این اظهارات در شرایطی مطرح شد که بر اساس گزارشات و اخبار رسانه ها در همین ماه،معاون برنامه ریزی راه آهن از صدور مجوز واردات واگن توسط وزیر صنعت خبر داد و حتی عنوان داشت که تعدادی از تجهیزات خریداری شده در پشت مرزها قرار دارد که البته خریداری آن توسط شرکت های خصوصی انجام پذیرفته است.
صابر شکوهی،کارشناس حوزه حمل و نقل در گفت و گو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن اظهار بی اطلاعی از تلاش برای واردات واگن های خارجی به کشور گفت:بر اساس گزارشات منتشر شده در رسانه ها،هزینه تمام شده واگن های تولید داخل،قریب به 3 میلیارد و 500 میلیون تومان است و در صورت تهیه واگن ها از محل تولیدات خارجی قریب به700 تا 800 میلیون تومان صرفه جویی خواهد شد.
وی افزود:اگرچه در نگاه اول،واردات واگن از خارج کشور،منطقی به نظر می رسد اما به نظر بنده،صرف این مبالغ مضاعف،نه تنها هزینه نیست بلکه یک سرمایه گذاری است که باعث بقاء و استمرار فعالیت های مراکز تولید واگن درداخل کشور می شود.
کارشناس حمل و نقل عنوان کرد:افزایش هزینه واگن های تولید داخل در مقایسه با نمونه های مشابه خارجی،ناشی از قطعاتی است که بصورت وارداتی از کشورهای تولید کننده تامین می شود که ظاهرا تحقق این امر نیز با پیچیدگی ها و دشواری های خاص به خود همراه خواهد بود.
وی افزود:لذا نباید از نظر دور داشت که کاهش هزینه های تولید واگن،ابتدا به ساکن با بقای مراکز تولیدی مرتبط با این عرصه امکان پذیر خواهدبود و بطور طبیعی در شرایطی که مراکز تولید واگن در داخل کشور در موضع ضعف و انفعال قرار گیرند عملا شاهد حصول توفیقات موثر و شایسته ای در میان مدت و بلند مدت نخواهیم بود.
شکوهی گفت:منطق حکم می کند این هزینه ها برای ارتقای سطح تولید داخلی و گام برداشتن در مسیر تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی پرداخت شود و به تبع دلسوزان و کسانی که فرامین و منویات مقام معظم رهبری را به عنوان نقشه راهی هوشمندانه در اولویت قرار می دهند،چنین راهکارهایی را در اولویت خویش قرار خواند داد.
منطق واردات واگن از خارج کشور بر چه اصلی استوار است؟
شاید بتوان واردات هواپیما را با این منطق که ناوگان هوایی کشور فرسوده است و عملا توان داخلی قادر به ساخت و تولید هواپیما نیست،قابل هضم تصور کرد(که البته در این خصوص نیز برخی کارشناسان به نحوه اولویت گذاری ها در این خصوص و میزان هزینه هایی که برای تجهیزات مذکور صرف می شود،نقدهایی جدی دارند)اما واردات واگن از خارج،در شرایطی که تولید داخلی قادر به تامین نیاز داخلی است و رهبر معظم انقلاب نیز در رهنمودهایشان ،تولید داخلی و توجه به آن را مقدس عنوان فرموده اند، واردات واگن بر چه مبنا،اصول و منطقی استوار است؟!