سی ان ان در گزارشی به قلم Chieu Luu و Emiko Jozuka، به تعریف سیاست چین واحد پرداخته است. در ادامه این گزارش را می خوانید:
دونالد ترامپ در یکی از روزهای ماه دسامبر سال گذشته، یعنی زمانی که هنوز کاندیدای ریاست جمهوری بود، یک تماس تلفنی ۱۰ دقیقه ای با رئیس تایوان داشت؛ اقدامی که هم به روابط آمریکا با چین آسیب زد، هم رابطه چین و تایوان را شکرآب کرد.
ترامپ اما دیروز در تماس تلفنی با شی جینپینگ، رئیس جمهور چین، به وی اطمینان داد که آمریکا به سیاست چین واحد احترام خواهد گذاشت.
سیاست چین واحد
آمریکا رسما سیاست چین واحد را دنبال می کند. براساس این سیاست، آمریکا حاکمیت دولت چین بر تایوان را به رسمیت شناخته و جمهوری خلق چین را تنها دولت قانونی حاکم بر خاک چین می داند. این سیاست، پایه و اساس دیپلماسی و سیاستگذاری خارجی چین است و چگونگی روابط واشنگتن و پکن را تعیین می کند.
اما آمریکا سالهاست که تایوان را متحد خود می داند و به طور مرتب سلاحهای پیشرفته به این منطقه صادر می کند که این امر اعتراضات شدید پکن را در پی داشته است.
تاریخچه پیچیده
نام رسمی تایوان، «جمهوری چین» است. این بخش از چین در سال ۱۹۱۱، هنگامی که آخرین سلسله امپراطوری چین سرنگون شد، بنیان نهاده شد. پس از پیروزی انقلاب چین در سال ۱۹۴۹ و روی کار آمدن مائو، سران حزب ناسیونالیست، که از ۱۹۱۱ تا ۱۹۴۹ بر چین حکم می راند، به تایوان فرار کردند و در آنجا حکومتی موازی تشکیل دادند. از آن زمان تاکنون، چین و تایوان، با وجودی که دارای زبان و فرهنگ واحد هستند، دو دولت جداگانه دارند. در سال ۱۹۷۹، آمریکا ادعای چین مبنی بر اینکه یک چین واحد وجود دارد و تایوان بخشی از چین است را پذیرفت و روابط رسمی اش را با تایوان قطع کرد.
براساس سیاست چین واحد، آمریکا قراردادهای رسمی اش را به جای تایوان با چین منعقد می کند، اما همزمان به روابط «غیررسمی» اش با تایوان ادامه داده و نماینده های «غیررسمی» به این منطقه می فرستد. تاکنون هیچ دیدار یا مکالمه رسمی بین روسای جمهور آمریکا و رهبران تایوان انجام نشده بود تا اینکه ترامپ در دسامبر ۲۰۱۶، این پروتکل را شکست و ده دقیقه تلفنی با رئیس جمهور تایوان صحبت کرد.
تایوان به طور مستقل رئیس جمهورش را برمی گزیند و سیاستهای داخلی و خارجی اش مجزا از چین است و با ۲۱ کشور، که دولت تایوان را به رسمیت شناخته اند، روابط رسمی دیپلماتیک دارد، اما جزء سازمان ملل و دیگر سازمانهای بین المللی به حساب نمی آید.
چین و تایوان تا پیش از دهه ۱۹۹۰، هیچ رابطه رسمی با یکدیگر نداشتند. در دهه ۱۹۹۰، با امضای توافقنامه ای بین این دو، راه برای برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی باز شد و چین توانست از راه معامله با تایوان، میلیاردها دلار به دست آورد.
نگرانی چین
چین گمان می کند حزب دموکراتیک ترقی خواه تایوان (DPP) به دنبال استقلال تایوان است؛ چیزی که پکن به هیچ عنوان نمی تواند تحمل کند. چین تاکید دارد که تایوان باید به خاک اصلی بازگردد، حتی اگر لازم شد با زور. این در حالی است که خانم تسای اینگ-ون، رئیس تازه انتخاب شده تایوان، اعلام کرده به دنبال حفظ وضع موجود است و قصد ندارد حرکتی در جهت استقلال کند.