ترزا می نخست وزیر انگلستان که بامداد جمعه برای دیدار با دونالد ترامپ رئیس جمهور جدید آمریکا، وارد خاک این کشور شد، در یک سخنرانی در جمع جمهوری خواهان در شهر فیلادلفیا با اشاره به موضوع برجام و حمایت از این توافق هسته ای بیان نمود که باید در مورد نفوذ ایران در خاورمیانه که وی آن را یک نفوذ «بدخیم» خطاب کرده است، مراقب بود.
ترزا می در سخنان خود که جنبه های مهمی از مسائل بین المللی را در بر میگرفت، بخشی را نیز به موضوعات خاورمیانه اختصاص داد و بیان کرد که انگلستان همپای ایالات متحده با داعش و تروریسم مقابله خواهد کرد. وی بیان کرد که ما باید همه ابزارهای دیپلماتیکی که در اختیار داریم را برای نابودی داعش مورد استفاده قرار دهیم.
وی اما به شکلی جالب توجه این موضوع یعنی مبارزه با داعش را به مساله ایران متصل کرد و گفت: پیشرفت دراین موضوع – مبارزه با داعش – به انجام یکی دیگر از مهمترین اولویت های انگلستان کمک خواهد کرد: به کاهش نفوذ بدخیم ایران در خاورمیانه. به صراحت بیان کرد که مقابله با اقدامات تهاجمی که ایران در راستای افزایش نفوذ خود از تهران تا مدیترانه صورت میدهد، جزو اولویت های بریتانیا است و این کشور با سایر متحدان خود در خلیج فارس در این زمینه همکاری خواهد کرد.
وی همچنین به موضوع توافق هسته ای نیز اشاره کرد و آن را علیرقم تهدیدات ترامپ شایسته حفظ و صیانت دانست و بیان کرد که این توافق احتمال دستیابی ایران به سلاح اتمی را حداقل برای یک دهه خنثی کرده است. این برای بار دوم است که ترزا می نخست وزیر انگلستان در مورد نفوذ منطقه ای ایران هشدار میدهد. بار نخست وی در آذر ماه سال جاری در بحرین و در نشست شورای همکاری خلیج فارس تاکید کرده بود که بریتانیا نسبت به تهدیدی که ایران برای خلیج فارس و خاورمیانه ایجاد میکند هوشیار بوده و کاملا به همکاری استراتژیک با کشورهای حوزه خلیج فارس و همکاری برای مقابله با آن تهدید پایبند است.
این سخنان ترزا می که اکنون بار دیگر در فیلادلفیا بر آن تاکید شده است، نمونه ای از رویکردهای غیر دوستانه انگلستان در برابر ایران آن هم بعد از گذشت چند ماه از برقراری مجدد روابط دیپلماتیک است. سخنانی که پیش از این نیز با واکنش مقامات رسمی کشور مواجه شده بود، اما ظاهرا موضوع تلاش های نخست وزیر انگلستان برای نزدیکی به کشورهای عرب منطقه و همینطور ایالات متحده آمریکا ـ که میتواند به عنوان بخشی از پروژه های ترزا می برای بعد از برگزیت باشد ـ مانع از ابراز مجدد آنها تشده است.
دورۀ مداخلهگری امریکا و بریتانیا به سررسیده است
نکته جالب آنکه می همچنین در سخنان خود تصریح کرد آمریکا و بریتانیا دیگر نباید در امور داخلی کشورهای مستقل بهمنظور «تغییر جهان بر اساس دیدگاه خود» مداخله کنند. وی گفت: «روزهای مداخلۀ بریتانیا و آمریکا در امور کشورهای مستقل بهمنظور تغییر جهان بر اساس تصویر خود، به سررسیده است.» وی درعینحال مدعی شد دو قدرت بزرگ جهان باید همچنان جهان را هدایت کنند و مسئولیت «چالشهای جدید جهانی» ازجمله بحران سوریه و مبارزه علیه گروه تروریستی داعش را بر عهده گیرند.
نخستوزیر بریتانیا گفت: «این نمیتواند به معنای بازگشت به سیاستهای شکستخوردۀ گذشته باشد. اما ازآنجاییکه این تهدید جدی است و مداخله تأمینکنندۀ منافع ماست، نمیتوانیم بیحرکت بایستیم.»
مراقب پوتین باشید
نخستوزیر بریتانیا در بخش دیگری از سخنانش از دولت ترامپ خواست تا با مسکو تعامل داشته باشد اما «مراقب» ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، باشد. ترزا می گفت: «دربارۀ رئیسجمهور پوتین، پیشنهاد من تعامل همراه با هوشیاری است.»
مِی با اشاره به نگرانیهای ترامپ دربارۀ سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) گفت این ائتلاف نظامی تحت رهبری امریکا باید اصلاح شود، همانطور که دیگر نهادهای بینالمللی مانند سازمان ملل نیازمند اصلاحاتی هستند. وی گفت امریکا و بریتانیا «نباید با عدم ایفای نقش خود و اقدام نکردن، ائتلافهایی که ما را قدرتمند نگهداشته است، تضعیف کنند.»
وی هچنین در مصاحبهای پیش از سفر به امریکا، گفته بود وی مطمئن است که ترامپ «اهمیت و اولویت ناتو را به رسمیت میشناسد». وی افزود: «من همچنین مطمئن هستم که امریکا اهمیت همکاری در اروپا بهمنظور اطمینان از دفاع و امنیت جمعی را به رسمیت خواهد شناخت.»