نشست خبری جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش‌نشانی، سیدمازیار حسینی و پشمچی‌زاده با اصحاب رسانه در محل ستاد مدیریت بحران جنب ریزش ساختمان پلاسکو برگزار شد.
ملکی در این نشست گفت: هم‌اکنون آواربرداری با استفاده از تجهیزات به‌روز در حال انجام است ضمن اینکه تاکنون شهادت 3 عضو آتش‌نشان مسجل شده که اولین شهید ما در اثر شدت سوختی در بیمارستان به شهادت رسیده بود، اما ما تاکنون دو پیکر را از زیر آوارها بیرون کشیده‌ایم.
ملکی افزود: مجموعاً شهدای آتش‌نشانی و مفقودان این حادثه حداکثر 25 نفر است که 15 نفر از این افراد متعلق به آتش‌نشانی می‌باشند، هرچند که 14 نفر از آنها زیر آوارها می‌باشند.
سخنگوی سازمان اظهار داشت: هم‌اکنون در دو جبهه جنوبی و شرقی توسط فرماندهی ارشد میدان و تاکتیک‌های عملیاتی صورت‌گرفته و با عملیات سبک‌سازی انجام شده توانسته‌ایم مجموع بالایی از آوارها را برداشت کنیم که برخی از این ستون‌ها بیش از 40 تا 50 تن بودند که باید به قطعات کوچکتر تقسیم شده و به مناطق دیگری برده شوند.
وی تصریح کرد: هنوز در زیر آوار آتش پنهان و نهفته وجود دارد؛ درحالی‌که آتش در قسمت‌های بالایی این ساختمان بوده، اما هنگام ریزش این ساختمان آتش به همراه آتش‌نشانان به قسمت پایین سقوط کرده است و قسمت‌های زیرین این ساختمان اجناس و اموال زیادی وجود دارد که همگی اشتغال‌زا بوده است.
ملکی تصریح کرد: هنگام آواربرداری لایه‌های زیرین آوار آتش زیاد است و بلافاصله با رسیدن اکسیژن به آن مشتعل می‌شود.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی درباره در اختیار داشتن هلی‌کوپتر اطفای حریق، گفت: آتش‌نشانی اصلاً هلی‌کوپتری در اختیار ندارد که بخواهد از آن استفاده کند ضمن اینکه این شایعه که پرواز این هلی‌کوپتر به دلیل وجود منطقه پرواز ممنوع انجام نشده هم صحت ندارد، ضمن اینکه استفاده از هلی‌کوپتر هم فضای خاص و مشخصی می‌خواهد.
ملکی گفت: سابقه پرواز هلی‌کوپتر را فقط در بخش‌هایی از مناطق جنوبی تهران که منطقه نفتی بود داریم که آن پرواز هم برای اطفای آتش صورت گرفته در آن منطقه انجام شده بود.
وی ادامه داد: پرواز هلی‌کوپتر هم به دلیل ایجاد باد زیاد و جابه‌جایی هوا در زمانی‌هایی که ساختمانی آتش گرفته باید بررسی شود ؛ چراکه می‌تواند باعث گسترش آتش‌سوزی شود.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی افزود: وقتی هلی‌کوپتر آب را از فاصله هزار متری از آسمان بر روی آتش می‌ریزد این آب تا به زمین برسد، 200 متر جابه‌جا می‌شود. و عملاً بهره مناسب برای اطفای آتش ساختمان‌هایی نظیر ساختمان پلاسکو وجود نخواهد داشت.
ملکی اظهار داشت: قویاً استفاده از امکانات قدیمی در سازمان آتش‌نشانی را رد می‌کند.
وی افزود: دو دقیقه و دو ثانیه بعد از اعلام آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو اولین تیم اطفای حریق وارد صحنه شد که این زمان بسیار زمان خوبی طبق استانداردهای جهانی و بالاتر از آن است.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی خاطرنشان کرد: بعد از اعلام آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو 10 ایستگاه آتش‌نشانی به همراه 15 تانکر آب، تشک نجات و دیگر امکانات به محل این ساختمان اعزام شد.
ملکی گفت: در سطح منطقه سازمان آتش‌نشانی تهران جزو معتبرترین سازمان‌ها به حساب می‌آید که بارها اعضای آتش‌نشانی خارجی برای طی کردن دوره‌های آتش‌نشانی به کشور ما آمده‌اند.
وی افزود: انجمن ATFC که یکی از معتبرترین انجمن‌های آتش‌نشانی در دنیاست، آتش‌نشانی تهران را به عضویت خود درآورده است. این در حالی است که ژاپن، کره جنوبی و چین سال‌های متمادی است که درخواست عضویت داده‌اند اما عضویت آنها هنوز مورد تأیید قرار نگرفته است، درحالی‌که آتش‌نشانی تهران با اکثریت آراء توانست به عضویت این انجمن درآید.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی افزود: تجهیزات آتش‌نشانی تهران بعد از حضور آقای قالیباف در شهرداری توانسته امکانات و تجهیزات خود را متحول کرده و به‌روز کند.
ملکی گفت: من به‌شخصه 15 دقیقه بعد از بروز آتش‌سوزی به محل آتش رسیدم و اگر در لحظات اولیه اقدام به خارج کردن ساکنان و مشتری‌های این ساختمان از سوی همکاران صورت نمی‌گرفت و حجم جمعیت 400 تا 500 نفری از این محل به بیرون هدایت نمی‌شدند، فاجعه بیشتر بود و اگر کار خارق‌العاده آتش‌نشانی در خارج کردن مردم صورت نمی‌گرفت قطعاً شاهد جان باختن صدها نفر در این حادثه بودیم.
وی افزود: درحالی‌که عملیات اطفای حریق در مراحل خود بود، دود به رنگ سفید درآمده بود که بعد از شنیدن صدای انفجار در طبقات بالا خاکستر، دود و مصنوعات تولیدی و خرد شدن شیشه‌های واحدهای تجاری را به‌شخصه مشاهده کردم.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تصریح کرد: چند دقیقه بعد از انفجار و خروج مجدد افرادی که به ساختمان بازگشته بودند، انفجار دوم رخ داد که همین انفجار باعث ریزش سقف‌های بالایی و به صورت مستمر ریزش سقف‌های پایینی صورت گرفت.
وی در مورد انجام تحقیقات علل بروز این حادثه گفت: تحقیقات میدانی علل این حادثه باید بعداً انجام شود اما شنیده‌ها حاکی است که چند منبع گازوئیل در بالای ساختمان وجود داشته است و من هم حرف آقای قالیباف را تأیید می‌کنم.
ملکی افزود: به گفته ساکنان و شاغلان ساختمان پلاسکو و به دلیل تولیدی بودن بسیاری از مغازه‌ها، تعداد زیادی پیک‌نیک‌های کوچک و کپسول‌های 11 کیلویی بزرگ گاز وجود داشته است.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی درباره انتقاد به آتش‌نشانی مبنی بر عدم در اختیار نداشتن نردبان‌های بلند برای اطفای حریق ساختمان پلاسکو، افزود: بلندتری و به‌روزترین نردبان‌های دنیا 54 متر دارد که البته این نردبان‌ها و استفاده از آنها روتین است. همچنین برخی بالابرها و نردبان هم به صورت سفارشی ساخته شده است که امکان مانور گردش به راست و چپ را ندارد.
وی در توضیح بیشتر این موضوع اظهار داشت: آتش‌نشانی تهران 7 دستگاه نردبان 54 متری در اختیار دارد که در همان لحظات اولیه 4 دستگاه آن در محل آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو حضور داشت. همچنین آتش‌نشانی تهران 23 دستگاه نردبان 32 متری در اختیار دارد.
پشمچی‌زاده در این نشست خبری در خصوص مسئولیت پلمپ کردن ساختمان‌های ناایمن در تهران گفت: مسئولیت پلمپ ساختمان‌های ناایمن در تهران با شهرداری نیست؛ چراکه ما ضابط قضایی نیستیم و فقط می‌توان موارد این‌چنینی را به ضابط قضایی معرفی کرد تا آنها اقدامات قانونی را انجام دهند، اما پلمپ کردن در اختیار شهرداری نیست و فقط می‌توانیم به ساختمان‌هایی که مسائلی ایمنی را رعایت نکرده‌اند تذکر بدهیم.
وی تصریح کرد: در لایحه مدیریت شهری که هم‌اکنون به مجلس برده شده می‌توان امید به پلمپ کردن ساختمان‌های ناایمن از سوی شهرداری‌ها را داشت که این امر می‌تواند به آتش‌نشانی تهران، شهرداری تهران یا آتش‌نشانی‌های سایر شهرها به‌عنوان ضابط قانونی این اختیار را دهد تا آنها ساختمان‌ها را پلمپ کنند.
در این نشست خبری سید مازیار حسینی در پاسخ به سؤالی در خصوص فرسوده بودن عمر سازه پلاسکو گفت: عمر مفید سازه به شرایط نگهداری آن بستگی دارد و حتی تعدادی سازه‌های بلند در برخی از کشورها بیش از صد سال دارند اما آنها با به‌روز کردن محیط‌های داخل تلاش می‌کنند تا پایه‌ها و سازه اصلی را حفظ کنند.
حسینی افزود: اولین آیین‌نامه رعایت مسائل زلزله تا 6 ریشتر تا سال 68 تصویب شد ولی عملاً کسی به آن توجه نمی‌کرد که در آن سال زلزله منجیل رخ داد، ولی در سال 82 هم زلزله بم رخ داد که بازهم به رعایت آیین‌نامه زلزله توجهی نشد.
وی تصریح کرد: در کشورهای پیشرفته بیمه در کنترل مسائل ایمنی ساختمان‌ها نقش ویژه‌ای دارد و اگر کارشناسان آنها عدم امنیت ساختمانی را تأیید کنند، هزینه بیمه کردن آن بسیار بالا می‌رود.
حسینی خاطرنشان کرد: در کشورهای خارجی بیمه‌ها یکی از محل‌های رجوع برای رعایت مسائل فنی ـ مهندسی هستند.
در ادامه نشست خبری ملکی گفت: به‌هیچ‌وجه حین آتش‌سوزی تخریب و شکستن شیشه‌ای وجود نداشت اما تنها چیزی که باعث تخریب و ریزش پلاسکو شد انفجارهایی بود که در طبقات بالا صورت گرفت.
پشمچی‌زاده گفت: بعد از سال 92 به طور متوسط هر 6 ماه یک‌بار یک اخطار به ساختمان مبنی بر اجرای دستورالعمل سازمان آتش‌نشانی به مالک می‌دادیم و حتی درباره عدم دپوی مواد اشتغال‌زا به آنها تذکرات زیادی را داده بودیم اما به نظر می‌رسد عزم جدی از سوی ساکنان و بهره‌برداران ساختمان پلاسکو وجود نداشت.
وی تصریح کرد: ما در مورد ساختمان‌های در حال احداث مجاز هستیم تا با فرد سازنده یا مالک که اقدامات قانونی را بر اساس پروانه رعایت نمی‌کند، برخورد کرده و جلوی ساخت‌وساز آن را بگیریم، اما بااین‌حال نمی‌توانیم آن ساختمان را تخریب کنیم، مگر اینکه حکم قضایی داشته باشیم. ضمن اینکه در مورد کارگاه‌های تولیدی در کشور دستگاه‌های دیگر متولی برخورد با عدم رعایت مسائل ایمنی هستند.
در این نشست خبری مازیار حسینی گفت: نیروی انتظامی، راهور و پلیس با حضور به‌موقع خود بلافاصله بعد از آتش‌سوزی و همچنین حین ریزش ساختمان، بسیار به‌موقع عمل کرده و به محل آمدند. ضمن اینکه با پیش‌بینی‌های صورت گرفته از سوی آنها ساختمان پلاسکو و اطراف آن‌که به‌عنوان یکی از مراکز بزرگ خرید شهر تهران محسوب می‌شود، تحت کنترل آنها درآمد و این افراد با تهیه نقشه‌های ترافیکی و اطلاع‌‌رسانی به‌موقع از قفل شدن این منطقه جلوگیری کردند.
وی تصریح کرد: ما باید در زمینه مدیریت بحران پخته‌تر عمل کنیم، هرچند از سال 83 ستاد کنترل بحران تشکیل شده هرچند که قبل از آن ستاد حوادث متفرقه وجود داشت، این در حالی است که ژاپن تجربه 100 صدساله در زمینه کنترل بحران دارد.
حسینی گفت: همه دستگاه‌ها بدون اجبار و الزام در ساعات اولیه بروز حادثه به کمک ما آمدند و جا دارد از همه این دستگاه‌ها و ارگان‌ها تشکر کنم.
وی خاطرنشان کرد: وقتی‌که ساختمان بزرگی مثل پلاسکو آتش می‌گیرد، جمعیت زیادی در آن وجود دارد و اطراف این ساختمان هم تعداد زیادی از مردم در حال تردد هستند که همگی آنها جمع می‌‌شوند تا حادثه را از نزدیک مشاهده کنند، لذا باید در این مواقع به آنها تذکر لازم داده شود، ضمن اینکه از رسانه‌ها می‌خواهیم تا مسیر را برای حضور نیروهای امدادی و خدماتی باز کنند، هرچند که حال و شرایط مالک ساختمان را درک می‌کنیم؛ چراکه می‌دانیم همه زندگی او در این موضوع از دست رفته است.
حسینی تصریح کرد: ساختمان پلاسکو 17 طبقه و 33 هزار مترمربع و 577 واحد صنفی، اداری و بانکی خراب‌شده دارد که هم‌اکنون هم بخش زیرین آن در حال سوختن است.
وی افزود: به دستور شهردار تهران در منطقه‌ای حصاری کشیده شده و کامیون‌هایی که از آوارها را حمل می‌کنند باید بار خود را در آن محل بریزند و در تمامی این کامیون‌ها یک نیروی حراستی وجود دارد که این اقدام ما به این دلیل است که در بین نخاله‌ها اموال مردم مانند گاوصندوق و اشیای قیمتی وجود دارد و می‌کوشیم تا برای اموال مردم مدیریت خوبی داشته باشیم.
حسینی خاطرنشان کرد: اطلاعات پیامکی و تماس‌های افرادی که در زیر آوار بودند را از آگاهی تهران دریافت کردیم تا بتوانیم محل افراد محبوس را شناسایی کنیم، البته قبل از آن در زمینه اطفا و خروج مردم از ساختمان پلاسکو اقدامات خوبی را انجام داده بودیم.
وی گفت: با اقدامات نیروها و عوامل آتش‌نشانی در این سانحه تشکر کنم و روح سرتیم و فرمانده پایگاه مبدا ایستگاه آتش‌نشانی به نام آقای امینی را گرامی بداریم که پیکر وی هم‌اکنون زیر آوارها قرار دارد.
پشمچی‌زاده در مورد استفاده از دستگاه GPS از سوی آتش‌نشانان در عملیات‌ها گفت: این دستگاه به‌هیچ‌وجه به صورت دقیق نمی‌تواند فواصل متر به متر را به ما نشان دهد؛ چراکه هر طبق ساختمان پلاسکو هزار متر وسعت داشته و کل زمین آن هم 4 هزار و 200 متر است.
حسینی در ادامه این نشست خبری تصریح کرد: قالیباف شهردار تهران چون سابقه فرماندهی ناجا را دارد و عملاً بخش زیادی از نیروی انتظامی علاقه‌مند به وی هستند، به صورت غیررسمی مدیریت یکپارچه‌ای در محل حادثه ریزش ساختمان پلاسکو به وجود آمده که این عملکرد توانسته کمک زیادی به ما کند، ضمن اینکه به‌هیچ‌وجه خلا مدیریت یکپارچه در این حادثه وجود ندارد.
وی گفت: دولت‌ها همواره مسئول کمک کلان به شهرها هستند، اما بر اساس تجربه سایر کشورها، شهرها باید مدیریت متمرکزی را در مسائل و اقدامات شهری و اداری خود داشته باشند که امیدوارم روزی این اقدامات هم از سوی ما صورت گیرد.
حسینی تصریح کرد: برای مدیریت ریسک باید تمامی صحنه‌ها و جزئیات حوادث مختلف به صورت دقیق یادداشت و ذخیره شود تا به صورت جزوه درآمده و در حوادث بعدی احتمالی از آن بهره ببریم.
حسینی گفت: هم‌اکنون لایحه مدیریت بحران در مجلس شورای اسلامی در انتظار بررسی است و تصویب نمایندگان قرار دارد که اگر پس از حادثه پلاسکو بازنگری لازم در آن هم صورت گیرد می‌تواند کمک‌حال مدیریت حوادث بعدی باشد، ضمن اینکه رئیس مجلس، نمایندگان و رؤسای کمیسیون‌های اصلی با حضور خود در صحنه حادثه ریزش ساختمان پلاسکو ابعاد این حادثه را ملاحظه کردند.
وی گفت: در بعد قوانین، مقررات و مسئولیت‌های اجتماعی باید توجه جدی صورت گیرد، ضمن اینکه بیمه‌ها هم می‌توانند در صورت سخت‌گیری رعایت مسائل ایمنی، بخشی از اقدامات افزایش ایمنی ساختمان‌ها را به دلیل داشتن قدرت عمل در دست بگیرد.
در این نشست خبری پشمچی‌زاده تصریح کرد: ذی‌نفعان باید این فکر را داشته باشند که می‌توان با هزینه معقول، دقت عمل و مسئولیت اجتماعی و زمینه‌های قانونی موجود می‌توان کمک‌حال شهرها، ایمنی آن و دستگاه‌ها و ارگان‌های شهری باشند.
وی بابیان اینکه هم‌اکنون لایحه مدیریت شهری، لایحه مدیریت بحران و تجدیدنظر در قانون نظام مهندسی در مجلس در حال بررسی است، گفت: در چنین شرایطی می‌توان برای تنظیم مقررات و افزایش مسائل ایمنی اقدامات خوبی را انجام داد.
در ادامه این نشست خبری جاوید ؟؟؟ گفت: آقای سیدمازیار حسینی به دلیل سابقه مطلوب در معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران و همچنین سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران و همچنین تجربه بالا در سازمان مدیریت بحران به‌عنوان مدیر میدان حادثه پلاسکو از سوی آقای قالیباف حکم گرفته‌اند، ضمن اینکه دیگر همکاران من موظف به هماهنگی با وی هستند. همچنین بر اساس فراخوان صورت‌گرفته تعدادی از پیمانکاران که تجهیزات مناسبی دارند نیز به میدان آمدند.
در این نشست خبری مازیار حسینی تصریح کرد: آواربرداری کاری تخصصی است و بهترین افراد و همکاران ما هم در معاونت فنی ـ مهندسی شهرداری تهران حضور دارند، البته کار به صورت تیمی و با مدیریت و فرماندهی آقای قالیباف انجام می‌شود.
وی گفت: آواربرداری در برخی کشورها به این دلیل که شاخه‌ای از عمران است، تدریس می‌شود؛ چراکه ساختن یک ساختمان از آواربرداری کنترل‌شده بسیار راحت‌تر است.
حسینی تصریح کرد: به‌هیچ‌وجه نباید به بخش تخصصی آواربرداری و عمرانی نگاه سطحی داشت.
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص سیاسی کردن اقدامات شهرداری تهران در حادثه ریزش ساختمان پلاسکو از سوی برخی افراد، گفت: سیاسی کردن این اقدامات جز آزرده‌خاطر کردن خانواده‌های عزیزانی که پیکرشان زیر آوارها باقی مانده است، چیز دیگری دربر ندارد. لذا نباید این‌گونه اقدامات از سوی برخی افراد تخریب شود.
حسینی خاطرنشان کرد: پیام مقام معظم رهبری خیلی روشن و صریح و عمیق بود که باید خیلی از مسائل حاشیه‌ای بعد از این پیام خاتمه یابد.
وی در پایان گفت: حضور دائم آقای قالیباف در محل حادثه و تشکیل ستاد بحران در کنار این ساختمان و رؤیت زحمات وی و همکارانش از سوی مردم بسیار مهم‌تر از مسائل حاشیه‌ای است که برخی ایجاد کرده‌اند.
