چندی پیش رئیس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی کشور اعلام کرد: با اتمام دوره گذار از پخش آنالوگ به پخش دیجیتالی در سازمان صداوسیمای کشور، تخلیه به موقع باندهای فرکانسی 700 و 800 مگاهرتز و بازپسدهی آنها به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، امکان استفاده از این منابع کمیاب ملی را برای مناطق محروم فراهم می شود.
سالهاست که میان وزارت ارتباطات و سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بر سر مالکیت تکه باندهایی به ارزش دهها هزار میلیارد تومان، اختلافنظری جدی وجود دارد که باید حل و فصل شود.
این تکه باندها، بخشی از طیف فرکانس هستند. طیف فرکانس در طبیعت خود منبعی کمیاب در هر کشور است و دارایی ملی با اهمیتی به شمار میآید، لذا به دلیل کمیابی و تقاضای بالای بازار باید عادلانه توزیع و به درستی مدیریت شود.
باندهای پخش رادیو تلویزیونی موضوع اختلافنظر، تکه باندهایی 790-694 مگاهرتز و 862-790 مگاهرتز که مربوط به کانالهای یو-اچ-اف (دارای شمارههای 48 الی 70) میشوند، است.
این تکه باندها همواره در اختیار سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بودهاند و هنوز نیز در دست این سازمان قرار دارند؛ اما براساس توافقنامه GE06 اتحادیه بینالمللی مخابرات که در سال 2006 میلادی در ژنو (سوئیس) امضا شد، 120 کشور از جمله ایران متعهد شدند تا 17 می سال 2015 میلادی پخش رادیو تلویزیونی خود را به طور کامل از آنالوگ به دیجیتال تبدیل کنند.
اهمیت باند فرکانسی 700 الی 800 مگاهرتز از این رو است که باند 700 مگاهرتز برای کاربردهای مخابرات تلفن همراه نسلهای 3 و 4 (LTE) از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
تعداد زیادی از باندهای تخصیص داده شده به نسل 3 و 4 تلفن همراه که در استانداردهای بینالمللی به عنوان باند یو.ام.تی.اس شناخته میشوند، در باند 862-649 مگاهرتز قرار دارند.
تخصیص باندهای یو.ام.تی.اس براساس نتایج اجلاس جهانی «وارک -92» (برگزار شده در اسپانیا به سال 1992) اتخاذ و استاندارد شد.
براساس توافقنامه بینالمللی مذکور، ایران متعهد شده بود تا تاریخ 1394.3.27 تکه باندهای 700 تا 800 مگاهرتز را آزاد کند تا امکان استفاده عادلانه از این منبع کمیاب ملی برای اپراتورهای مخابراتی کشور فراهم شود.
تکه باندهای مذکور از اهمیت اقتصادی، تجاری و فرهنگی بالایی برخوردار هستند.
تجربه خرید و فروش تکه باندهای مورد بحث، ارزش مادی این تکه باندها در بازارهای پیشرفته را نشان می دهد. برای مثال: اف.سی.سی (گروه فدرال ارتباطات در ایالات متحده) این تکه باندها را در پنج بسته (شامل بستههای D,C,B,A,E) به تاریخ 24 ژانویه 2008 برای استفاده 10 ساله از آنها، به مزایده عمومی (معروف به «مزایده 73») گذاشت و با وجودی که قیمت پایه واگذاری همه آنها را 10 میلیارد دلار آمریکا اعلام کرده بود، در طی فرآیند مزایده توانست همه آنها را به مبلغ 19.6 (نوزده و شش دهم) میلیارد دلار واگذار کند. همچنین بستههای پنجگانه مذکور را شرکت ورایزن وایرلس» (به مبلغ 16.3 میلیارد دلار) و شرکت ای.تی.اند. تی خریداری کردند.
تاکنون طبق تفسیر مقدمه قانون اساسی و اصلهای 44 و 175 قانون اساسی درباره بخش مربوط به رادیو تلویزیون، مالیکت این تکه باندها در اختیار سازمان صدا و سیما بوده و علیرغم آزاد شدن بخشهایی از آن به دلیل دیجیتالی شدن پخش زمینی برنامههای صداوسیما، از انحصار این سازمان خارج نشده است.