عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر بارز جهان عرب در مقاله امروز سهشنبه خود در روزنامه رای الیوم به حمله تروریستی اخیر در شهر استانبول و برعهده گرفتن مسئولیت آن توسط گروه تروریستی داعش و دستورات تازه ابوبکر البغدادی سرکرده ارشد گروه تروریستی داعش درباره تشدید حملات علیه کشورهای عربی و اروپایی پرداخت.
وی تصریح کرد: انفجارها و حملات تروریستی متعددی که در روزهای اخیر در مناطق مختلف عربی و اروپایی انجام شد وداعش مسئولیت آن را برعهده گرفت، نشان می دهد که این گروه تروریستی با وجود جنگ علیه خودش در عراق و سوریه همچنان قوی است و هسته های خفته و پنهان داعش همچنان خطری است که بسیاری از کارشناسان امورمبارزه با تروریسم این خطر و میزان آن را پیش بینی نکرده اند.
این نویسنده افزود: افزایش حملات و موفقیت اکثر آنها –اگر نگوییم همه آنها- ترس و وحشت را در سراسر جهان به همراه داشته است. هیچ کشوری با هر اندازه قدرت نظامی و امنیتی در امان نیست زیرا ابوبکر البغدادی سرکرده گروه تروریستی داعش به روشنی تمام اعلام کرده است که هدف داعش، غیرنظامیان هستند؛ خصوصا در کشورهای عربی و اروپایی که در (ائتلاف بین المللی) جنگ علیه داعش شرکت دارند. این ساده ترین اهداف ست که اجرای آن نیاز به نبوغ ندارد.
بنا بر اعلام شبکه تلویزیونی السومریه نیوز عراق، ابوبکر البغدادی به سران داعش از مهاجرین (عناصر خارج از مرز به اصطلاح خلافت خودخوانده داعش) دستور داده است که هسته های خفته و پنهان داعش را در کشورهای عربی و اروپایی فعال کرده و در پاسخ به حملات ائتلاف بین المللی به "سرزمین خلافت"-عملیات ویژه ای را علیه غیرنظامیان انجام دهند.
البغدادی به طور خاص خواستار حمله به "تاسیسات نفتی و منافع خارجی کشورهای شرکت کننده در ائتلاف علیه داعش و وارد کردن بیشترین میزان تلفات انسانی شده است".
عطوان نوشت: در وهله اول می توان گفت که منظور از هدف قرار دادن تاسیسات نفطی، عربستان و سایر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و چه بسا لیبی باشد که از چنین تاسیساتی برخوردارند. اما تشویق البغدادی برای حمله به منافع غربی ها در اشاره به اجرای حملات علیه سفارتخانه ها، شرکت های غربی مستقر در کشورهای عربی و اسلامی برای جلب توجه رسانه ها و اختصاص دادن تیترهای درشت مطبوعات و تیترهای اصلی شبکه های تلویزیونی این کشورها در کنار شبکه های اجتماعی به داعش است.
شاید خطرناکترین دستورات ابوبکر البغدادی به عناصرش همان دستور به عناصر مهاجر (عناصر خارجی داعش) خواه در عراق یا سوریه یا دیگر کشورها برای بازگشت به میهن خود و اعلام برپایی "ولایت های اسلامی در آنجا" است؛ نظیر سینای مصر و سرت لیبی و افغانستان و پاکستان و اروپا. این وضعیت اشاره می کند البغدادی از بین رفتن "دولت خلافت" در نهایت امر را بعید نمی داند.
عطوان تصریح کرد: درحالی که آقای حیدر العبادی نخست وزیر عراق پیشتر در سخنان خود گفت که به دو ماه برای از بین بردن داعش در موصل نیاز دارد؛ فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه دیروز در جریان سفرش به بغداد گفت که این دستاورد چه بسا چند هفته به طول بیانجامد. وی پیش بینی کرد که سال 2017 میلادی، سال پیروزی بر تروریسم باشد. اما ژنرال استفان تاوسند فرمانده نیروهای ائتلاف بین المللی در عراق معتقد است که تحقق این هدف چه بسا به دوسال زمان نیاز دارد. حال کدامیک بیشتر صادقانه تر هستند؟
عطوان افزود: ما اگر نگوییم با همه دستکم با اکثر این پیش بینی ها موافق نیستیم و بدون تردید می گوییم که رئیس جمهور فرانسه غرق در خوشبینی است که می گوید سال آینده سال پیروزی بر تروریسم خواهد بود. داعش از او با سه انفجار همزمان در بغداد و سامرا، حمله به باشگاه شبانه در استانبول، حمله به نزدیک مرکز ایست و بازرسی ارتش سوریه در طرطوس در شمال این کشور و چند روز یش در برلین استقبال کرد و کسی نمی داند که حمله آتی کجا خواهد بود.
به اعتقاد این نویسنده، شکست داعش در موصل چه بسا پرده پوشی بر آن و نشانه ای از از بین بردن "دولت خلافت او" نخواهد بود؛ بلکه پایان مرحله "توانمندی" داع و آغاز مرحله "گسترش تروریستی" آن خواهد بود. این مرحله که به معنای کار سری و زیر زمینی است، هزینه اش کمتر و همزمان خطراتش بیشتر است.
عطوان نوشت: کسانی که بیانیه های اخیر داعش را که در آن مسئولیت حملات را برعهده گرفته است، با دقت بررسی کند، به دلایل قاطعی می رسد که گفته های ما را تایید می کند زیرا ادبیات این بیانیه ها و لحن و شیوه تحریک آمیزی آن تغییر کرده است. به عنوان مثال، در بیانیه ای که داعش درباره حمله به باشگاه شبانه در استانبول صادر کرد، آمده است که در راستای تداوم عملیات داعش علیه ترکیه، یکی از عناصر این گروه به یکی از مشهورترین باشگاههای شبانه حمله کرد که مسیحیان عید شِرک آمیز خود را جشن گرفته بودند. بیانیه داعش رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه را – که به گفته داعش، هواپیماهایش مسلمانان را در شهر الباب سوریه می کشد- تهدید کرد که حملات انتقامجویانه بیشتری را اجرا خواهد کرد.
به نوشته عطوان، پیش از آغاز حمله ائتلاف بین المللی علیه داعش در عراق و سوریه و خشکاندن منابع مالی این گروه و تشدید محاصره آن در شهرهایی نظیر موصل و رقه که در کنترل این گروه هست، داعش عملیاتی تروریستی در خارج انجام نداد و به دفاع از اراضی خود و تلاش برای امتداد جغرافیایی در اطراف خودش اکتفا کرد اما الان و بعد از اینکه مسئله حفظ به اصطلاح "دولت خلافت" دشوار و تقریبا غیرممکن شده است، این گروه به یکباره وارد مرحله "ب" شده است و به هسته های خفته و پنهان خود برای فعالیت، چراغ سبز نشان می دهد.
این نویسنده افزود: ترکیه چه بسا بیشترین زیان را از این تحول ببرد؛ بویژه بعد از پیوستن کامل خود در جنگ علیه داعش بعد از سالها تعلل در این زمینه.
عطوان گفت: وقتی برای مقدمات صدور جدیدترین کتابم به زبان انگلیسی درحال پژوهش و ملاقات با افراد بودم، یکی از آنها (داعشی ها) به من گفت: "ترکیه جرئات مبارزه با ما را ندارد زیرا توافق نانوشته ای بین ما است که اگر به ما حمله کند، جنگ را به عمق جغرافیایی آنها خواهیم کشاند و صنعت گردشگری آنها با درآمد 36 میلیارد دلار در سال را از بین خواهیم برد".
این نویسنده افزود: انفجارهای روی داده در استانبول و آنکارا و مراکز گردشگری ترکیه چه بسا اجرای عملی این تهدیدات بود. وجود 24 خارجی در بین کشته های باشگاه شبانه استانبول که بیشترین آنها عرب بودند، تاکیدی بر جدی بودن گفته ماه ماست. پیام، روشن است عینی ترکیه دیگر برای مردم و گردشگران خارجی امن نخواهد بود. فکر می کنیم که این پیام به گوش (مسئولان ترکیه) رسیده باشند.
عطوان ابراز عقیده کرد: سالهای آینده و نه فقط سال 2017، چه بسا سالهای داعش باشد. این گروه خطرناکتر از آن چیزی است که بسیاری پیش بینی می کنند زیرا خاستگاهایش همچنان وجود دارد و دلایل رشد آن کاهش نیافته است و شبکه های حمایت از آن همچنان ادامه دارد؛ با وجود اینکه در برهه اخیر از شدت آن کاسته باشد.
عطوان در پایان نوشت: نمی خواهیم یک تصویر سیاه آمیخته با بدبینی در زمان برگزاری جشن های سال جدید ترسیم کنیم اما این حقیقت دارد.