هماهنگی اخیر عربستان سعودی و مغرب در زمینه نفوذ در آفریقا به ویژه مناطقی که پیشتر تحت نفوذ مصر بودند، آن هم بدون هماهنگی خشم قاهره را به دنبال داشت حال آنکه امارات نیز در تکاپوی پیوستن به این هماهنگی ها است.
دیدارهای غیر علنی سران سعودی و آفریقایی
اعلام تصمیم عربستان مبنی بر ساخت پایگاه نظامی در جیبوتی، برای دستگاه های حاکمیتی مصر غیرمنتظره نبود زیرا این نهادها در جریان جزئیات دیدارهای غیرعلنی مسئولان سعودی و مسئولان چند کشور آفریقایی قرار داشتند و در همین ارتباط مسئولانی از کشورهای آفریقایی از جمله اریتره، اتیوپی، سومالی، اوگاندا در سفرهای متعدد به ریاض، درباره مسائل مختلفی همچون هماهنگی های نظامی و سیاسی مذاکراتی با مقامات سعودی انجام دادند.
مسئولان این کشورها در مقابل هماهنگی نظامی در سطوح مختلف ، از مسئولان عربستان در ارتباط با برخورداری از هدایا و امتیازهای مالی قول هایی گرفته اند.
بنابر گزارش هایی که در این خصوص از سوی طرف های مصری تهیه شده است، هماهنگی بین مغرب و عربستان در ارتباط با نفوذ فراوان در آفریقا در سطح گسترده ای در جریان است و جالب اینکه این همکاری ها همزمان با بازگشت مغرب به اتحادیه آفریقا پس از سه دهه تعلیق عضویت آن در جریان است.
در این میان محمد ششم، پادشاه مغرب هم در راستای تلاش برای احیای جایگاه کشورش در شاخ آفریقا، سفری به چند کشور آفریقایی انجام داد.
وعده های چند میلیون دلاری عربستان به کشورهای آفریقایی
گزارش ها نشان می دهد عربستان در برابر حضور نظامی نیروهای این کشورها در یمن، وعده های چند میلیون دلاری به آنان داده است و علاوه بر این عربستان به منظور نظارت بر رفت و آمد ناوگان دریایی و مقابله با آنچه «خطر نفوذ ایران» می نامد، در صدد ایجاد پایگاه نظامی در جیبوتی است و براین اساس قول داده است در ماههای آینده در بخش بخش کشاورزی جیبوتی سرمایه گذاری های گسترده ای داشته باشد.
اما قاهره از تحرکات سعودی که بدون هماهنگی با آن صورت می گیرد، تعجب کرده است، زیرا جمع آوری اطلاعات از طریق سفارت خانه های مصر و یا در نتیجه همکاری امنیتی با برخی از این کشورها صورت گرفته است.
هشدار قاهره به عربستان برای حضور در سومالی و اریتره
در این میان استقبال هفته گذشته عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر از همتای اریتره ای خود حامل این پیام به عربستان بود که تحرکات آن به ویژه در سومالی و اریتره که مصر در آن حضوری قوی دارد، باید با اطلاع قاهره صورت بگیرد.
اما مقامات سومالی به همتایان خود در قاهره اعلام کردند که اخیرا و به ویژه بعد از قطع رابطه با تهران، سرمایه گذاری های عربستان در سومالی افزایش پیدا کرده است و سومالی نیز در شرایط سخت اقتصادی، کمک های سعودی را پذیرفته است و در نظر دارد از آن در بخش زیر ساخت ها استفاده کند.
قاهره معتقد است همزمانی تحرکات سعودی با تنش بین مسئولان دو کشور باعث افزایش دشمنی بین آنان می شود حال آنکه هر یک از آنها منتظر عذرخواهی طرف مقابل است.
در این میان عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر، سامح شکری وزیر خارجه خود را مامور کرده است که در آینده ای نزدیک به چند کشور آفریقایی سفر کند و خود نیز در اجلاس سران کشورهای آفریقایی که قرار است در ماه ژانویه برگزار شود، شرکت خواهد کرد.
در این شرایط به نظر می رسد مصر در صدد هماهنگی با پایتخت های آفریقایی و اتخاد مواضع مشترک منطقه ای و بین المللی است.
نکته قابل توجه اینکه همزمان با همکاری های سعودی و مغرب که قاهره را دور خارج کرده اند ، امارات نیز درصدد سرمایه گذاری در آفریقا است و هدف از این اقدام را تامین منابع غذایی از طریق کشت زمین های حاصلخیز و در واقع جلب حمایت کشورهای آفریقایی عنوان کرده است.