علیرضا زاکانی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی شب گذشته در همایشی که به مناسبت روز دانشجو در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد با اشاره به اشتباهات دولت یازدهم گفت: اولین اشتباه این دولت طرد کلی مذاکرات هستهای سابق بود و خواستار مذاکرات از ابتدایی در دولت جدید از سال 92 شد.
وی دومین اشتباه دولت در مذاکرات هستهای را این دانست که به ظرفیتهای داخلی در صنایع هستهای بیتوجهی کرد و داشتههای موجود را مدنظر قرار نداد.
زاکانی افزود: آمریکاییها از ظرفیتهای هستهای ما میترسیدند و میگفتند که شما از ظرفیتهای بالایی در فناوری هستهای برخوردار هستید اما از این طرف بر اساس برخی اظهارات پیام مخابره میشد که اینگونه نیست. این حرف برخلاف راهی بود که در مذاکرات تیم سابق مطرح میشد.
وی اشکال سوم را اعتماد به آمریکا دانست و افزود: دولتمردان به طور جدی به آمریکاییها اعتماد کردند؛ به گونهای که با دیکتهی آنها در مذاکرات شرکت میکردند. به عبارت دیگر مشق مذاکرات را آمریکایی مینوشتند. همانطور که چندی قبل هم خود تیم مذاکره کننده به این نکته اذعان کرد.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی اشکال چهارم را نگاه سیاست زده و جریانی به منافع ملی دانست و افزود که جناحها با هم رقابت میکنند اما حق ندارند بر سر منافع ملی معامله کنند.
زاکانی اشکال پنجم را کتمان کاری دولت دانست و افزود: دولت تمام تلاش خود را میکرد تا مردم و متخصصین از فرایند مذاکرات و جزئیات آن باخبر نباشند.
وی با اشاره به اینکه آمریکاییها و اروپاییها از جزئیات مذاکرات باخبر بودند اما مردم کشورمان و حتی کارشناسان و مسئولان از روند جزئیات آن بی خبر گذاشته میشدند، گفت: متاسفانه این پنهانکاری در دولت یک رویه شده است.
زاکانی به عنوان نمونه به FATF اشاره کرد که ابعاد آن به طور اتفاقی در اعترافات یک جاسوس مشخص شد که وزیر اقتصاد قرارداد FATF را پذیرفته است. دولت بعد از اینکه این موضوع افشا شد، سعی کرد آن را رتوش کند اما ابعادش بازتر شد و مشخص شد که چه قرارداد خطرناکی است.
وی اشکال ششم را تعجیل دولت در تصویب برجام دانست و با انتقاد از تصویب بیست دقیقه آن در مجلس گفت: دولت اصرار داشت این کار زودتر انجام شود و فشار میآورد که کار کارشناسی صورت نپذیرد.
نماینده سابق مجلس افزود: آقای ظریف در مجلس با افتخار به این نکته اشاره میکرد که ما 16 نفر بودیم در حالی که فقط تیم آمریکایی 143 نفر، تیم انگلیسی 153 نفر بودند و به همین صورت تیم آلمانی و روسی و چینی که مجموع آنها بالای 200 نفر میشد و گفت که چقدر ما توانمند بودیم که توانستیم با 16 نفر مقابل آنها ایستادگی کنیم.
رئیس کمیسیون بررسی برجام مجلس نهم، با اشاره طرح برخی اظهارات در ایام مذاکرات مبنی بر اینکه خزانه خالی است، یادآور شد: این اطلاعات غلط باعث شد که جامعه احساس اضطرار کند. مثلا گفته شد که با ادامهی چنین روندی نفت ایران صادراتش به صفر میرسد که این ادعا بر اساس تحریمهایی بود که سال 2011 آمریکا تصویب کرده بود اما اگر دقت میکردیم متوجه میشویم که از 14 ماه قبل از برجام نفت صادراتی ایران یک حالت ثابتی پیدا کرده بود چون بازار نفت دیگر کشش تحریم نفتی ما را نداشت.
به گفته وی اشکال طرح ادعاهایی بود که اینگونه مطرح میشد که بر اساس قطعنامه 1929 سایه تهدید و حمله نظامی بر سر ایران وجود داشته است که برجام آن را برداشته است. این یک ادعای فوقالعاده غلطی بود.در کمیسیون برجام نه آقای ظریف و نه آقا شمخانی و نه آقای عراقچی این ادعای رئیس جمهور را نپذیرفتند و حتی آقای عراقچی در کیمسیون برجام گفت که اگر آمریکا توان حمله به ایران را داشت، لحظهای از آن دریغ نمیکرد.
زاکانی با اشاره به اینکه تیم مذاکره کننده خود را به عنوان یک تیم حرفهای میدانست، افزود: آنها یک کار بسیار آماتوری انجام دادند و آن اینکه ابتدا مذاکرات هستهای ایران با 3 کشور اروپایی بود و سپس چین و روسیه اضافه شدند. علت موافقتمان با ورود چین و روسیه این بود که تعداد اعضا زیاد و اختلاف بین آنها باعث شود که ما برای خود فرصت خلق کنیم. آمریکا که اضافه شد اصرار میکرد با این کشور مستقیم مذاکره کنیم اما ایران، این درخواست را رد میکرد. اشتباه بزرگ این بود که به یکباره خود تیم مذاکره کننده سراغ آمریکا رفتند و 5 کشور دیگر عملا به حاشیه رفتند.
وی افزود: اشکال دیگر این است که تیم مذاکره کننده حرف هیچ کس را گوش نمیکردند و هر کس به این روند انتقاد داشت به شدت تخریب میکردند و یک جو روانی و امنیتی ایجاد کردند تا کسی حرف نزند. دوستان عزیزی که امروز امنیت را در مقابل آزادی قرار میدهند و به پاسداشت آزادی میگویند امنیت باید کمرنگتر شود مستبدانهترین شیوهها را به کار بردند تا مخالفانشان حرف نزنند.
زاکانی تصریح کرد: برجام، توجیه رفتار غلط دشمن بود که دشمنان علناً در مواردی موضعگیری میکردند و در داخل آن توجیه میشد.اشکال دیگر معامله نقد و نسیه بود که نقداً امکانات هستهای خود را تعلیق کردیم و وعدههای نسیه دریافت کردیم.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی اشکال بعدی را هزینه کردن از سرمایههای اساسی کشور همچون اعتماد مردم و وجاهت و جایگاه ممتاز رهبری دانست و افزود: به دروغ میگفتند که کارها تحت اشراف مقام معظم رهبری صورت میپذیرد و در مجلس به صراحت میگفتند چرا اصلا شما دخالت میکنید کارها زیر نظر رهبری است و دخالت شما مخالفت با رهبری است. دولتیها و مرتبطین آنها در مجلس این مطلب را میگفتند.
وی افزود: دولتمردان همزمان با اجرایی کردن برجام یک خطی را دنبال کردند که منافع بعد از برجام چگونه استمرار پیدا کند. یک شخصی که بعدا جاسوس بودنش آشکار شد یک هفته در میان به دفتر یکی از مسئولان دولتی میآمد و جلسه تشکیل میدادند که چگونه میتوانند از منافع برجام برای سرمایهگذاری خارجی و ... استفاده کرد اما وقتی دقت میکردید، مشخص میشد که خود این فرد و امثالش در این دوخت و دوزها سرمایه کلانی را به جیب میزدند. همان افرادی که بحث کاسب تحریم را به راه انداختند در واقع خودشان کاسب برجام بودند.
زاکانی خاطرنشان کرد: به بهانه گشایش و مشارکت شرکتهای خارجی پولهای کلانی جابجا شد. مثلا در مورد قرار داد ایرباس هیچ فردی نیست که از هواپیمای نو برای کشور ناراحت باشد اما به چه قیمت و با چه اولویتی؟
رئیس کمیسیون برجام در مجلس نهم در خصوص تشکیل کمیسیون برجام و عدم اجرایی شدن طرح این کمیسیون در مجلس نهم گفت: آقای لاریجانی به این نتیجه رسیده بود که مجلس نباید در مورد برجام رسیدگی کند و علنا این را نیز بیان میکرد اما یک روز گفت که مجلس باید رسیدگی کند که این تغییر باعث تعجب نواب رئیس نیز شده بود.