هشام الهاشمی از برجستهترین پژوهشگران عراقی در زمینهی امور امنیتی و سازمانهای تروریستی و مشخصا سازمان داعش محسوب میشود. الهاشمی که تاکنون سه کتاب دربارهی داعش و القاعده منتشر کرده، از سوی سازمان به «ارتداد» محکوم شده است، چون او از اولین کسانی بود که توانست اسامی واقعی فرماندهان داعش و ساختار داخلی و روش کارش را رسانهای کند.
نور ایوب از روزنامهی الاخبار لبنان مصاحبهای با او داشته که ترجمهی آن را میخوانیم:
*نور ایوب: با اطلاعاتی که در اختیار دارید، جریان قضایا در نبرد موصل چطور پیش میرود؟
-هشام الهاشمی: در این نبرد سه اتاق عملیات وجود دارد: اتاق عملیات اول در اربیل که کردها در رأس آن هستند و عملیاتهایش با بغداد و ائتلاف بینالمللی هماهنگ است. اتاق عملیات دوم که در القیارة است و متعلق [به حکومت مرکزی] بغداد است و در هماهنگی با ائتلاف بینالمللی است. اتاق عملیات سوم، اتاق عملیات الحشد الشعبی است که در تلول الباج قرار دارد.
اتاق عملیات اربیل و القیاره در هماهنگی با ائتلاف بینالمللی طرحی سه مرحلهای برای سیطره بر شهر تهیه کردند: مرحلهی اول محاصرهی شهر است و نزدیک شدن به ساحل راست و چپ دجله در موصل (به نحوی که فاصلهی نیروها به هر دو ساحل، یکی باشد).
[گفتنی است که رودخانهی دجله از داخل شهر موصل رد شده و به این ترتیب در داخل شهر، دو ساحل، ساحل چپ و ساحل راست، ایجاد کرده است.] محاصره قرار است از 5 جهت باشد: شمال شرقی، شرق، جنوب شرقی، جنوب و جنوب غربی. ولی با وجود رسیدن نیروهای عراقی به محلات شرقی شهر (از مسیر جنوب شرق) تروریستهای داعش به شدت و با قدرت در جبههی جنوبی میجنگند و مقاومت میکنند (مشخصا در منطقهی حمام العیل).
*از چگونگی تقسیم نیروهای داعش در شهر اطلاعی دارید؟
-طبق اطلاعات ما، تعداد نیروهای داعش در موصل 6000 نفر است که به این ترتیب تقسیم شدهاند: در ساحل سمت چپ 3 گردان تاخیری حضور دارند (گردانهایی که هدفشان مانع ایجاد کردن در پیشروی طرف مقابل است) به همراه یک گردان انتحاری. در ساحل سمت راست 5 گردان رزمی حضور دارند به همراه یک گردان انتحاری. تعداد اعضای هر گردان رزمی بین 350 تا 500 نفر است و از گردان های تاخیری مهمتر محسوب میشوند.
موصل 65 محله دارد و فکر میکنم داعش در ساحل سمت چپ، در 5 محله خواهد جنگید اما در ساحل سمت راست نمیدانیم در کجا خواهند جنگید چون آنجا مناطق سختی است و تراکم جمعیتی اهالی، بسیار شدید است. ولی مطابق با پیشبینیهای بغداد، داعشیهایی که در ساحل سمت چپ میجنگند شکست خواهند خورد اما در ساحل سمت راست (در جانب غربیآن)، حفرهای برای آنها باقی گذاشتهاند تا بتوانند فرار کنند. البته الحشد الشعبی این حفره را مسدود خواهد کرد.
*شخصا مایلید این حفره مسدود شود یا نه؟
-ترجیح میدهم بگذاریم به سوریه بروند و در آنجا نابودشان کنیم.
*برآوردی از تلفات انسانی داعش تا این لحظه دارید؟ و منابعتان چیست؟
-تا این لحظه بیش از 1400 نفر از تروریستهای داعش در نبردهای جاری کشته شدهاند. منابعمان از داخل موصل است.
*داعش کشتههایش را کجا دفن میکند؟
-هرجا که در صحنهی میدانی کشته شوند، در قبرهای دستهجمعیِ از پیش آماده شده. یک گردان ویژه در داعش وجود دارد به اسم «گردان اموات». این، مهمترین گردان امنیتی در داعش است. اعضای آن لباس سیاه میپوشند و احکام اعدام کسانی که فرار کنند و خائنین و جاسوسها [طبق تعریف خودشان] را اجرا میکنند.
نیروهای سیاهپوش مامور اعدام
اینها مسئول از بین بردن آثار کشته شدهها هم هستند، کمااینکه هیچ وقت هیچ اثری از کشتهها ندیدهایم جز در نبرد کرکوک که در بین مردم کشته شدند، چون نیروهای خطشکن و انغماسی بودند. [انغماسیها، مهاجمینی هستند که به صورت انتحاری به دل دشمن هجوم میبرند و تا کشته شدن میجنگند.]
*در طول دو سال گذشته آیا داعش در نبردی تعیینکننده شکست خورده است؟
-نه داعش تا الان در نبرد تعیینکنندهای شکست نخورده است. داعش در تمام نبردهایی که در عراق داشته چند دستهی تاخیری در صحنهی نبرد میگذاشته و بعد شروع میکرده به عقبنشینی تدریجی. جز در نبرد بیجی که شهری مللو از نفت است و داعش در آنجا سرسختانه جنگید [و نهایتا در مقابل الحشد الشعبی شکست سنگینی خورد].
*داعش بر سر چه چیزهایی در صحنهی جنگ پافشاری نشان میدهد؟
-دو مسئله: ثروت و هویت. اگر شهری برایش هویت خاص داشته باشد یا نمادین باشد در آنجا خواهد جنگید.
*این مسئله در نبردهای موصل چگونه است؟
-ممکن است داعشیها در نبردشان در موصل از خود پافشاری [و مقاومت] نشان دهند چون موصل، هویت خلافت است و در آنجا بود که برپایی خلافت اعلام شد و از بین رفتن مرزها [بین عراق و سوریه و برپایی «دولت اسلامی] اعلام گردید و در آنجا بود که رهبر سازمان، ابوبکر البغدادی، خطبه [آغاز خلافت را] خواند.
اما اگر تصمیم به عقبنشینی تدریجی بگیرند (بر اساس محاسبهی منافع و مفاسد، طبق موازین شرعی خودشان) آن وقت به سمت تلعفر خواهند رفت و در آنجا خواهند جنگید، مثل نبرد کوبانی (عین العرب سوریه)، یعنی نبردی هویتی. و در آن صورت الحشد لشعبی قربانیان زیادی خواهد داد، خصوصا که از پوشش [حمایتی] هوایی برخوردار نیست. و اگر به سوریه بروند، فکر میکنم ارتش سوریه مناطق زیادی را از دست خواهد داد.