اصغر اصغرنژاد فرید در مورد بیماریهای مربوط به روان و ارتباط آن با سلامت جسمانی گفت: بهداشت روان حالتی از رفاه است که در آن فرد تواناییهایش را میشناسد و قادر است با استرسهای معمول زندگی مدارا کند، در شغل و روابط اجتماعی نقش مفید و سازنده ایفا کند و با دیگران مشارکت و همکاری داشته باشد.
وی افزود: بهداشت روان به همه ما مربوط است نه فقط به کسانی که از بیماریهای روانی رنج میبرند، هیچ گروهی از بیماری روانی مصون نیست. البته باید اذعان داشت که در افراد بیخانمان، افراد بیکار و با سطح تحصیلات پایین، کسانی که قربانی خشونت بودهاند، مهاجران و پناهندگان، کودکان و نوجوانان و زنانی که مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند بیشتر دیده میشود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به ضرورت توجه به بهداشت روان، گفت:امروز حدود 450 میلیون نفر از مردم دنیا از یک بیماری روانی یا رفتاری رنج میبرند. شیوع اختلالهای روانی در جمعیت بالای 15 سال ایرانی 21.3 درصد در مناطق روستایی و 20.9 درصد در مناطق شهری برآورد شده است به عبارتی از هر 5 نفر یک نفر مبتلا به اختلال روان پزشکی است.
فرید ادامه داد: در این میان اختلال افسردگی و اضطرابی بیشترین شیوع را داشته و میزان شیوع اختلالهای روانپریشی که نوع بسیار شدیدتر اختلالهای روانی میباشد 0.6 درصد بوده است.
وی در مورد ارتباط بیماری روانی و جسمانی گفت: روشن است که عملکرد روانی به طور بنیادی با عملکرد فیزیکی، اجتماعی و پیشآگهی سلامت در ارتباط است به طور مثال افسردگی عامل خطری برای بیماریهایی مثل سرطانها و بیماریهای قلبی است. از طرفی شیوع اختلالات روان پزشکی در کسانی که مبتلا به یک بیماری جسمانی هستند افزایش پیدا میکند.
فرید اضافه کرد: حدود 29 درصد افراد مبتلا به پرفشاری خون و 22 درصد مبتلایان به انفارکنوس قلبی از افسردگی رنج میبرند. بیماریهای روانی در درمان بیماریهای جسمی نیز اختلال ایجاد میکند به طوری که افسردگی، اضطراب و وابستگی مواد در افرادی که از بیماری جسمی رنج میبرند موجب عدم پذیرش و شکست در برنامههای درمانی میشود.
به گفته این روانشناس بالینی براساس مطالعهای در ایران درصد بالایی از بیماران بستری در بخشهای داخلی و جراحی از مشکلات روانشناختی رنج میبرند. به طور متوسط 53.6 درصد به افسردگی و 50.4 درصد به اضطراب مبتلا هستند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به بار بیماری روانی گفت:درد حاصل از افسردگی از درد هر بیماری جسمانی بیشتر است. متأسفانه درد و رنج بیماران روانی از سوی اطرافیان به رسمیت شناخته نمیشود در اثر بیماری روانی، تواناییهای فردی، شغلی و روابط بین فردی به صورت قابل توجهی کاهش پیدا میکند. بر طبق آمار سازمان جهانی بهداشت در سال 2001، 33 درصد از عمر سپری شده با ناتوانی به دلیل بیماریهای عصبی - روان پزشکی است.
وی گفت: بیماران روان علاوه بر تحمل درد و رنج بیماری در معرض انگ اجتماعی و تبعیض هستند و طرد شدن از سوی دوستان، بستگان و همسایگان و محدودیت در فعالیتهای اجتماعی و شغلی حاصل این تبعیض است.
فرید اضافه کرد: تحمل نگرش منفی که اطرافیان؛ کارفرما و حتی سیستم درمانی نسبت بهبیمار روانی دارند در مواردی از تحمل خود بیماری دشوارتر است.
وی بیان داشت:از فشاری که بر خانوادهها تحمیل میشود نباید غفلت کرد. خانواده این بیماران اغلب مراقبین آنها هستند و از حمایتهای فیزیکی و عاطفی گرفته تا بار سنگین هزینههای درمانی و مراقبت از بیمارانشان به عهده آنها است. تخمین زده میشود در یک چهارم خانوارها دست کم یک نفر مبتلا به اختلال روانی یا رفتاری و جود دارد. خانوادهها نیز علاوه بر فشار و استرس بالای ناشی از مشاهده بیماری در یکی از اعضاء مورد علاقه و عزیزشان، در معرض انگ اجتماعی و تبعیض هستند.