«جان کری» وزیر خارجه آمریکا بامداد پنجشنبه (چهارشنبه شب به وقت محلی) در شورای امور جهانی شیکاگو سخنرانی کرد.
وی در این نشست ابتدا با بیان اینکه با وجود پایان نظام دو قطبی در جهان، دنیا همچنان جای خطرناکی است، گفت: «شنیدهام که میگویند ایالات متحده دست روی دست گذاشته یا در حال عقبنشینی است... اشتباه میکنند. واقعیت این است که ایالات متحده اکنون عمیقتر از هر زمان دیگر و به صورت همزمان درگیر موضوعات مختلف است.»
یک درصد جامعه آمریکا اغلب منافع تجاری را در اختیار دارند
وزیر خارجه آمریکا سپس به دفاع از توافق تجارت آزاد با اروپا و شرق آسیا پرداخت و خطاب به منتقدان این طرحها گفت: «اگر ایالات متحده میخواهد رشد کند... باید محصولاتش را به جایی بفروشد که 95% مشتریان جهان در آن زندگی میکنند، یعنی در کشورهای خارجی. آنها در ایالات متحده زندگی نمیکنند.»
او با اشاره به اظهارات منتقدان که میگویند این طرحها طبقه کارگر را از مزایای اقتصادی محروم میکند، گفت: «مسئله این نیست که طبقه متوسط کارگر از تجارت آسیب میبیند، بلکه آنها از سیستمی رنج میبرند که به آنها اجازه نمیدهد از منافع آن تجارت سهم ببرند و موجب میشود تا یک درصد بالا، اغلب منافع را از آن خود کنند.»
وزیر خارجه آمریکا با بیان اینکه برای رفع این بیعدالتی باید سیستم خدمات عمومی، تحصیلات و توزیع منافع اصلاح شود، گفت به محض بازگشت به واشنگتن از کنگره خواهد خواست تا با وجود مخالفتهایی که وجود دارد، توافق تجارت آزاد را تصویب کند.
تصور میکردیم که بغداد سقوط میکند
کری سپس از «افراطگرایی خشونتآمیز» به عنوان اضطراریترین تهدید پیش روی جهان یاد کرد و گفت حملات یازده سپتامبر در نیویورک مقدمه قدرت گرفتن این گروهها بود.
وی گفت: «تابستان 2014 را به یاد آورید تا متوجه شوید که چه کسی در حال عقبنشینی است. در سال 2014، میدیدیم که ستونهای تویوتا با پرچمهای سیاه شهر به شهر پیش رفته و ادعای ایجاد خلافت داشتند.»
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: «تصور میکردیم که بغداد سقوط میکند و همه از اطراف عالم به به داعش میپیوندد.»
او گفت در آن زمان بود که ایالات متحده از خود «رهبری» نشان داد و ائتلافی برای مقابله با داعش ایجاد کرد. وی آزادسازی تکریت، فلوجه، رمادی، کوبانی و دیگر شهرها را نتیجه عملیاتهای ائتلاف تحت رهبری آمریکا دانست.
به گفته کری، مردم این مناطق به مرور در حال بازگشت به محل زندگی خود هستند و همزمان ائتلاف در حال هدف قرار دادن منابع داعش است.
او با بیان اینکه داعش از ماه می سال گذشته هیچ عملیات مهمی انجام نداده، گفت این گروه نهایتا شکست میخورد.
ایران و روسیه باید بخشی از راهکار بحران سوریه باشند
وزیر خارجه آمریکا سپس به اوضاع سوریه پرداخت و با توصیف شرایط پیچیده در این کشور گفت بحران سوریه موجب شکلگیری بزرگترین موج پناهجویان در دوران مدرن شده است.
وی افزود: «یک سال پیش بود که کشورهای درگیر در بحران، از جمله روسیه و ایران را دور هم جمع کردیم. برخی گفتند که چرا آنها را آوردید؟ ما گفتیم چون اگر آنها بخشی از راهکار نباشند، بخشی از مشکل خواهند بود.»
کری سپس تلویحا ایران و روسیه به بدعهدی در قبال توافقات صورتگرفته در مورد سوریه متهم کرد و گفت «روی کاغذ قولهایی داده شد، اما در عمل اجرا نشد.»
به گفته کری همه طرفها با مواردی چون برگزاری انتخابات، تشکیل دولت انتقالی، یکپارچه و سکولار ماندن کشور و احترام به حقوق اقلیتها، موافق هستند.
او در بخش دیگری از سخنرانیاش به اهمیت همکاری واشنگتن با اروپا پرداخت و گفت اگر اروپاییها و حمایت آنها از اجرای تحریمها علیه ایران نبود، توافق هستهای به دست نمیآمد.
کری با تکرار اظهارات پیشینش در دفاع از مشخصههای فنی توافق هستهای، گفت بسیاری از منتقدان «حتی با گفتوگو با ایران مخالف بودند، چه برسد به امضای توافق با آنها.»
وزیر خارجه آمریکا گفت که با این حال او همچنان معتقد است که «برجام سوء محاسبه نبود. این توافق کل دنیا را امنتر کرد و نشان داد که حتی زمانی که طرفین تا آن حد در مورد همه چیز اختلاف نظر داشته باشند، میتوان به توافق رسید.»
وی با بیان اینکه مقامات ایران و آمریکا 35 سال بود که هیچ دیداری نداشتند، گفت: «نمیگویم دیپلماسی همهچیز را حل میکند، نه این اتفاق نمیافتد... اما اگر تلاش نکنیم هیچ اتفاقی نمیافتد.»