ماجرای تحصیل دانش‌آموزان روستایی، عشایری و کودکان کار قصه پرغصه خود را دارد. دانش‌آموزان مناطق روستایی و عشایری باید با به جان خریدن محرومیت‌ها و تحمل سختی‌ها به تحصیل بپردازند، طی کیلومتر‌ها مسیر برای رسیدن به مدرسه، کمبود امکانات آموزشی در مدرسه، تحصیل در مدارس فرسوده و کپری و اقامت در مدارس شبانه‌روزی تنها بخشی از سختی‌های تحصیل در مناطق محروم کشور است.
** بیشترین مدارس تخریبی از آن سیستان و بلوچستان
استان سیستان و بلوچستان به عنوان محروم‌ترین استان کشور در بحث فضای آموزشی شناخته می‌شود. مدارس روستایی استان قدمت بسیار بالایی دارند و هر لحظه امکان فرو ریختن ساختمان مدرسه وجود دارد. طبق اعلام مسئولان آموزش و پرورش یک‌سوم مدارس کشور تخریبی هستند و بیشترین مدارس تخریبی در استان سیستان و بلوچستان قرار دارند به‌گونه‌ای که حدود 18 هزار کلاس درس در این استان وجود دارد که 6 هزار کلاس درس تخریبی است.
آنگونه که محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی می‌گوید: در کل کشور حدود 120 هزار کلاس درس نیاز به تعمیر، بازسازی و تخریب دارد همچنین مدارس کپری در جنوب استان کرمان و سیستان‌وبلوچستان بیشتر است. 120 هزار کلاس درس در کشور فرسوده هستند و با کوچک‌ترین حادثه‌ای تخریب و بر سر دانش‌آموزان آوار خواهند شد.
** 6 هزار کلاس درس فرسوده و 597 کلاس خشتی و گلی در سیستان‌وبلوچستان
علیرضا راشکی مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم درخصوص مدارس فرسوده و تخریبی این استان اظهار کرد: بحث تخریب و بازسازی مدارس فرسوده از سال 85 شروع شد و براین اساس 4 هزار کلاس درس استان تخریب، بازسازی و مقاوم‌سازی شد که این معادل نیمی از کلاس‌های درس است. حدود 6 هزار و 200 کلاس درس دیگر در سطح استان سیستان و بلوچستان تخریبی و 597 کلاس نیز خشتی و گلی است.
وی افزود: اواخر سال گذشته موضوع برچیدن مدارس خشتی و گلی از سطح استان آغاز شد و تاکنون 40 درصد پیشرفت داشته‌ایم. امیدواریم با توجه به شرایط دولت گشایشی در بحث تخصیص‌ها صورت بگیرد تا از ابتدای سال تحصیلی آینده تمام این مدارس حذف شوند.
راشکی با اشاره به اینکه کلاس‌های درس خشتی و گلی عمدتاً در مناطق روستایی و محروم از توابع سراوان، راسک،سیب و سوران، قصرقند و جاسک مشاهده می‌شود، گفت: مدارس خشتی و گلی بعد از مدارس کپری نابه‌سامان‌ترین فضاهای آموزشی استان سیستان و بلوچستان هستند.
** 50 کلاس درس کپری در برخی روستاها
مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان ادامه داد: یک هزار مدرسه کپری در سطح استان وجود داشت که از سال 86 87 و ابتدای 88 در دستورکار قرار گرفت و موفق شدیم آنها را جمع‌آوری و مدارس استاندارد را جایگزین آنها کنیم. اما هم‌اکنون شاهد کلاس‌های دری کپری هستیم به دلیل آنکه شرایط اقلیمی زندگی مردم ایجاب می‌کند که در برخی موارد جابه‌جا شوند یا در بعضی روستاها به دلیل جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل‌و نبودن فضای آموزشی لازم، کلاس درس کپری ایجاد شده است.
راشکی با اشاره به اینکه کلاس‌های درس کپری در توابع فنوج و شهرستان مهرستان شناسایی شده و کلاس پیش ساخته برای آنها فرستاده‌ایم، مطرح کرد: مهر امسال حدود 50 کلاس درس کپری به ما گزارش شد که شکل‌گیری آنها به دلیل جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل است. برنامه پژوهشی برای کپرزدایی تعریف کرده‌ایم و نتایج آن در ما‌ه‌های آینده اعلام می‌شود در قالب این پژوهش درتلاش برای طراحی سازه‌های سبک، اجرایی و متناسب با اقلیم منطقه هستیم که سریع ساخته شود، شأن کلاس درس را داشته و امکان جابه جایی آن وجود داشته باشد.
وی گفت: در جلسات تخصصی با مسئولان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بحث اختصاص اعتبار ویژه به استان سیستان‌وبلوچستان مطرح شد و در جمع بندی مقرر شد تا برای چند استان محروم کشور مانند سیستان و بلوچستان، هرمزگان و آذربایجان غربی که از استانداردهای فضای آموزشی عقب هستند برنامه ویژه‌ای طراحی شود. به همین دلیل بسته حمایتی در نظر گرفته شد که در این بسته نقش دولت پررنگ‌تر از گذشته لحاظ شده است و بنیاد برکت به عنوان نهاد حامی مدرسه سازی و بنیاد علوی نیز به عنوان نهاد حامی محرومان دارای تکالیفی هستند همچنین تکالیفی برای سازمان نوسازی مدارس کشور و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تعریف و پیش بینی کمک‌های مردمی نیز شده است.
** ساخت 110 مدرسه در سواحل مکران
مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان با اشاره به همایش سواحل مکران افزود:خروجی این همایش ساخت 110 مدرسه با همراهی خیران در این منطقه است و تاکنون تفاهم‌نامه ساخت حدود 42 مدرسه را با خیران امضا کرده‌ایم.
** بسته حمایتی 600 میلیارد تومانی برای مدرسه‌سازی
راشکی اظهار کرد: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ردیف اعتباری ویژه به نام ایجاد فضای آموزشی برای استان سیستان و بلوچستان در سال 95 و در ادامه در برنامه ششم توسعه لحاظ کرده است و براین اساس بسته حمایتی 600 میلیارد تومانی در نظر گرفته شد که 152 میلیارد تومان در سال 95 و 448 میلیارد تومان طی سال‌های 96 و 97 اختصاص خواهد یافت همچنین ساخت حدود یک هزار کلاس درس برای دو نهاد بنیاد برکت و بنیاد علوی طی مدت دو سال در نظر گرفته شده است.
وی با اشاره به پیش‌بینی افزایش اعتبارات استانی و تخریب و بازسازی مدارس بیان کرد: سالانه دو هزار کلاس درس در استان سیستان‌وبلوچستان ساخته خواهد شد تا طی سه سال آینده و تا سال 97 به استاندارد فضای آموزشی کشور نزدیک شویم.
مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان ادامه داد: استان گسترده و شرایط اقلیمی خاص دارد بنابراین باید به طور خاص دیده شود و این موضوع همراهی و هماهنگی همه را نیاز دارد اگر بگوییم ظرف مدت یک سال می‌توان تمام مدارس فرسوده و خشتی‌وگلی را جمع کرد اینگونه نیست و به زمان نیاز داریم.
** اعتبار 152 میلیارد تومانی سال 95 تخصیص نیافته است
راشکی با اشاره به اینکه به طور متوسط سالانه 600 کلاس درس در استان ساخته می‌شود، گفت: این روند باید سه برابر شود تا راهی که قرار است در ده سال آینده طی کنیم در سه سال طی شود و اعتبارات و ردیف‌های پیشنهادی نشان می‌دهد که روزهای خوبی در راه است. سال گذشته با 200 مدرسه و 300 کلاس درس تحویل داده شده جزو رتبه‌های برتر کشور در پروژه‌های تحویلی بودیم اما این کافی نیست چون محرومیت‌ها بسیار بیشتر از سایر استان‌هاست.
وی ادامه داد: امیدواریم تخصیص اعتبارات انجام شود تا بتوانیم به استاندارد فضای آموزشی نزدیک شویم هنوز از 152 میلیارد تومان سال 95 هنوز مبلغی تخصیص نیافته است. خیران همانگونه که در سواحل مکران ایفای نقش کردند باید در سایر بخش‌های استان نیز ایفای نقش کنند.
