بهروز آقایی در تشریح بخشی از فعالیتهای بندر چابهار اظهار داشت: توسعه بندر شهید بهشتی چابهار نوعی توسعه اقتصاد دریامحور است که می تواند موجب توسعه منطقه و ایران اسلامی شود.
وی گفت: یکی از دغدغههای مدیران صنعت هر کشور در حال توسعه که مدیران کشور ما به ویژه مدیران سازمان بنادر و دریانوردی نیز از این امر مستثنی نیستند، فائق آمدن بر مشکلات تامین مالی پروژهها است.
وی افزود: به بیان دیگر امروزه داشتن منابع زیرزمینی مانند نفت، گاز و ... و نیروی انسانی کارآمد برای توسعه کفایت نمیکند، بلکه مدیریت قوی و هوشمندانهای که بتواند سرمایهگذاران بینالمللی را برای اجرای پروژههای تعریف شده جذب کرده و دانش و فناوری را وارد کشور کند، فاکتور موثر و تعیین کنندهای محسوب میشود.
وی ادامه داد: جلب نظر سرمایهگذاران نیازمند طراحی و ایجاد مدل های متنوع قراردادی است که یکی از آنها قرارداد ساخت و بهرهبرداری و انتقال یا به اصطلاح "B.O.T" به معنی "Build-operation-Transfer" بوده که امروزه مورد استقبال قرار گرفته است.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان وبلوچستان تاکید کرد: دلیل عمده استقبال به این مدل مسئولیت بسیار محدود کارفرما در قبال ریسکهای پروژه(مالی، اجرایی، بهرهبرداری و...) بوده به طوری که بیشترین ریسکهای قرارداد به سرمایهگذار منتقل میشود.
آقایی ادامه داد: به همین دلیل کشورهای در حال توسعه که دارای محدودیت سرمایه و تکنولوژی بوده و آستانه تحمل پذیری ریسک بسیار پایین دارند، به این نوع قراردادها رغبت زیادی نشان میدهند.
وی بیان کرد: بر همین اساس بنادر در طول مدت بهرهبرداری از پروژه بخش خصوصی مجاز است با اعمال عوارض، اجاره بها، انبارداری و عوارض ترانزیت بار و... به نحو مناسب با بهرهبرداری از ابنیه و تأسیسات هزینههای ساخت، بهرهبرداری، نگهداری و تعمیرات، سود سرمایه خود را دریافت نموده و مطابق با مفاد قرارداد و در موعد مقرر آنها را سالم و بصورت عملیاتی به کارفرما تحویل دهد.
وی اظهار داشت: با توجه به موارد عنوان شده و نظر به اینکه بندر چابهار دروازه تجارت به کشورهای عضو IORA و کشورهای افغانستان و CIS و آسیای میانه است دارای اهمیت ویژه میباشد، نزدیکی این بندر به بنادر غرب هندوستان بهترین مسیر ترانزیتی هندوستان به کشورهای مذکور از منظر تجارت دریایی، خشکی هزینه و امنیتی محسوب میشود.
وی گفت: در همین راستا و ارزش مبادلات تجاری هفده و نیم میلیارد دلاری هندوستان با این کشورها در سال 2015 و پیشبینی ترانزیت شانزده و نیم میلیون تنی کالا تا سال 2020 بین بنادر هندوستان و کشورهای یادشده نقش و موقعیت بی نظیر بندر چابهار در این تبادلات از مهمترین دلایل پذیرش سرمایهگذاری حضور هندیها است.
وی ادامه داد: از طرفی با توجه به وجود معادن با کیفت در افغانستان که بیش از 2 میلیارد تن برآورد شده و قراردادهای دو کشور هند و افغانستان در خصوص بهرهبرداری از این معادن این نوع مدل سرمایهگذاری و تفاهمنامههای سه جانبه را توجیه پذیرتر میکند و با توجه به دلایل فوق قرارداد سرمایهگذاری با مدل B.O.T با هندیها جهت طرح توسعه فاز نخست بندر شهید بهشتی چابهار(85میلیون دلار) و اختصاص خط اعتباری از سوی اگزیم بانک هند(به میزان 150 میلیون دلار برابر با 9000 میلیون روپیه ) به مدت 10 ساله صورت پذیرفت که هوشمندانهترین مدل قراردادی در فضای تجارت منطقهای است.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: بندر چابهار مناسبترین بندر به منظور عملیات ترانشیپی کالا در منطقه است که توافقنامه هندوستان- ایران و افغانستان نقش کلیدی آن را به عنوان بندری کمهزینه و امن در مسیر ارتباطی به خوبی مشخص کرده است.
آقایی بیان کرد: براساس روند سرمایه گذاری پیشبینی میشود تا سال 2020 میلادی در کشورهای حوزه خاورمیانه و جنوب غربی آسیا جهت طرحهای توسعه بنادر حدوداً 50 میلیارد دلار سرمایهگذاری انجام شود.
وی گفت: در کشورهای آسیای میانه همانند روسیه، اوکراین، قزاقستان و تاجیکستان پیشبینی ترانزیت حدوداً 40 میلیون تنی از آنها از مسیر ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان و شرق آفریقا به عنوان کوتاهترین، کمهزینهترین و امنترین مسیر، آینده درخشانی را برای شکوفایی بنادر ایران و اقتصاد دریا محور رقم میزند.