حسن سلیمانی روزبهانی مدیر طرح حفاظت از تالاب های ایران طی بازدید از تالاب کانی برازان و سایت های کشاورزی پایدار در اطراف دریاچه ارومیه در نشست نوزدهمین کارگروه این طرح گفت: هدف از پروژه حفاظت از تالاب های ایران حرکت از رویکرد سنتی حفاظت به سمت رویکرد مدرن تر و زیست بومی است و می خواستیم موضوع حفاظت را از سطح تالاب به سطح حوزه آبریز ببریم.
سلیمانی تصریح کرد: تا زمانی که نتوانیم کلیه ذی نفعان تالاب را با خود همراه کنیم نخواهیم توانست حفاظت تالاب ها را پیش ببریم.
وی ادامه داد: طرح حفاظت تالاب های ایران را با چند پایلوت از جمله دریاچه ارومیه آغاز کردیم از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ سال های اجرایی طرح برای حفاظت بر اساس سند اصلی پروژه را داشتیم و تیم ارزشیابی پروژه توصیه کرد برای نهادینه شدن دستاوردهای طرح، فاز توسعه دستاوردهای طرح را تا سال ۲۰۱۵ ادامه دهیم. در پایان سال ۲۰۱۵ یک استراتژی جدید نوشته شد که به معنای استمرار پروژه قبلی نبود و بر اساس نیاز کشور در مدیریت تالاب ها از ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ تدوین شد. این استراتژی در کمیته راهبری پایان سال ۲۰۱۴ به تصویب رسید و در آن یک چشم انداز ۱۰ ساله و یک هدف ۵ ساله طراحی شد.
مدیر طرح حفاظت از تالاب های ایران اعلام کرد: خروجی های کلیدی این بخش مدیریت بهتر تالاب، ارتقاء و بهبود سیاست ها و برنامه ها و حمایت مردمی بیشتر بود.
سلیمانی در خصوص وضعیت طرح در سال ۲۰۱۶ یعنی سال جاری گفت: قرار بود نهایی سازی و تصویب برنامه جامع مدیریت برای تالاب های کشور را داشته باشیم همچنین استقرار ساختارهای بین بخشی در سطح استانی و ملی، اجرای حداقل ۱۲ پروژه زودبازده، معرفی ابزارهای جدید و تکمیلی و اجرای پایلوت مناسب همچنین حمایت و کمک در فرآیند تاسیس و برنامه ریزی بودجه های ملی، پیگیری و تصویب و نهایی کردن قانون تالاب ها و تصویب استراتژی ملی حفاظت و مدیریت پایدار تالاب ها و همچنین همکاری‌های بین المللی برای تالاب های بین مرزی بخشی از برنامه های سال ۲۰۱۶ طرح بود.
وی تصریح کرد: این برنامه را در سال ۲۰۱۶ با بودجه ۳۰۰ هزار دلار تعریف کردیم، اما نتوانستیم این بودجه را از UNDP تامین کنیم و ۲۰۰ هزار دلار به طرح اختصاص داده شد که ناچار شدیم بخشی از فعالیت ها را بر اساس توصیه مشاور ارشد طرح حذف کنیم.
مدیر طرح حفاظت از تالاب های ایران ضمن تاکید بر ضرورت نهادینه سازی رویکرد و دستاوردهای طرح در سطح ملی برگزاری جلساتی با وزارت نیرو در راستای کاهش اثرات سازه های آبی بر اکوسیستم های پایین دست و تهیه بانک اطلاعات برای تالاب های کشور که در ۵ تالاب آغاز شده را از دیگر برنامه های در دست اجرا دانست.
سلیمانی با اشاره به نهایی سازی برنامه های مدیریت زیست بومی تالاب های منتخب به برنامه های در نظر گرفته شده برای تالاب‌های زریوار، هامون، آلاگل، آلماگل، آجی گل، چغاخور، میقان، حله، حرای رود شور و شیرین میناب، گاوخونی، بختگان و سولدوز اشاره کرد.
وی همچنین با تشریح طرح های زودبازده تا قبل از دریافت اعتبارات بزرگ توضیح داد: در اطراف تالاب قره قشلاق معیشت پایدار جوامع محلی را دنبال می کنیم. سه پروژه زودبازده در اطراف تالاب های قوری گل، کانی برازان و قره قشلاق را آغاز کرده ایم و در سه تالاب زریوار، هامون و آلاگل، آلماگل و آجی گل نیز پروژه های زودبازدهی همچون راه اندازی مرکز بازدیدکنندگان و سامانه قایقرانی و... در دست بررسی است.
مدیر طرح حفاظت از تالاب های ایران افزود: برنامه مدیریت جامع دریاچه ارومیه و الگوسازی مشارکت جوامع محلی در انجام فعالیت‌های کشاورزی پایدار و حفاظت از تنوع زیستی با حمایت مالی دولت ژاپن را در حال انجام داریم که این پروژه یک تفاوت بسیار مهم دارد و آن هم اینکه کاملا اجرایی است و در چندین سطح متفاوت از جمله مدیریت منابع آب، خاک، اطلاع رسانی و... کار می کند.
سلیمانی ضمن تشریح سیر اجرایی پروژه از سال ۹۳ تا ۹۵ گفت: پروژه توانسته رد پایی از موفقیت را نشان دهد این در حالی است که اصولا پروژه های توسعه ای به گام های ۵ ساله نیاز دارند تا اثر خود را بگذارند. کشاورزان اکنون دیگر دریاچه ارومیه را در رقابت با معیشت خود نمی بینند یعنی دیگر کشاورز این پیام نادرست را نمی گیرد که برای حفظ دریاچه ارومیه معیشت او باید حذف شود بلکه اکنون می گوییم با کشاورزی درست در اطراف دریاچه می توان دریاچه را هم حفظ کرد.
وی با اعلام اینکه فاز سوم پروژه از خرداد ماه آغاز شده است، تشریح کرد: تعداد روستاها را از ۷۵ به ۹۰ رساندیم، آموزش سایر ذی‌نفعان، معیشت مکمل و جایگزین، ایجاد کمیته های مدیریت محلی منابع آب، صندوق های اعتباری خرد زنان روستایی و حفظ تنوع زیستی و زیستگاه ها بخشی از فعالیت های همراستا و مکمل در کنار کشاورزی پایدار بوده است.
مدیر طرح حفاظت از تالاب های ایران در پایان اعلام کرد: در این پروژه هشت هزار کشاورز محلی درگیر کار هستند، ۲۹ شرکت محلی مجری، ۲ هزار فرد متخصص محلی همکار و ۱۵۰ متخصص محلی آموزش دیده در پروژه مشارکت داشتند و ایجاد اشتغال برای ۲۰۰ متخصص محلی نیز از دیگر دستاوردهای طرح بوده است.
