درد در ناحیه گردن یکی از شایع‌ترین دردهای دوران میانسالی و بزرگسالی است که با افزایش سن احتمال بروز آن نیز بیشتر می‌شود. اما متأسفانه این روزها این درد درمیان جوانان و نوجوانان زیادی مشاهده می‌شود و ما هرروزه با جوانان متعددی مواجه می‌شویم که از درد گردن و شانه گلایه می‌کنند. علت بروز چنین مواردی که تا چند سال پیش کمتر دیده می‌شد، چه می‌تواند باشد؟ آیا می توان تغییردر سبک زندگی در عصر تکنولوژی را متهم کرد و انگشت اتهام را به سوی نحوه استفاده از گوشی‌های تلفن همراه نشانه گرفت؟
دکتر کامران آزما در این باره می‌گوید: آمارها و همچنین میزان مراجعات به مراکز درمانی طی سال های اخیر نشان می دهد که میزان دردهای ناحیه گردن و شانه در بین جوانان افزایش یافته است، به طوری که در حال حاضر دردهای ستون فقرات در ناحیه گردن یکی از شایع‌ترین و مقاوم‌ترین سندروم‌های درد دربین جوانان محسوب می‌شود.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با تأکید براینکه حدود یک سوم از جوانان امروزی از این عارضه شکایت می‌کنند، می‌افزاید: طی این سال ها استفاده از کامپیوتر، تبلت و گوشی‌های هوشمند در بین جوانان بیش از حد رواج یافته است. در حقیقت این گوشی‌ها دیگر فقط یک وسیله برای ارتباط معمول و متداول نبوده وبه دلیل استفاده بیش از حد می‌توان از آنها به عنوان مظنون اصلی دردهای گردنی در جوانان و نوجوانان نام برد. چرا که به طور معمول سر و گردن بیشتر کاربران تبلت و گوشی‌های هوشمند هنگام استفاده از آنها در وضعیت نامناسبی قرار دارد و از نگاه علمی و بیومکانیکی هنگامی که صفحه نمایش بیش از حد پایین یا بالا قرار گیرد، احتمال آسیب به ستون فقرات گردن و حتی پشت و کمر افزایش می‌یابد.به گفته این استاد دانشگاه، به طور متوسط وزن سر یک فرد بزرگسال در حدود پنج کیلوگرم است، هرچه گردن به سمت جلو خم شود میزان فشاری که به عضلات گردن و پشت وارد می‌شود افزایش خواهد یافت. برای مثال اگر گردن به میزان 60 درجه خم شود، فشار وارد شده به عضلات گردن و پشت، به بیش از پنج برابر وزن سر خواهد رسید. چنین فشاری می تواند به آسیب دیدگی اجزای مختلف ستون فقرات بویژه در ناحیه گردن و پشت منجر شود و وضعیت بد و نامناسب شانه و پشت در طولانی مدت، احتمال ایجاد قوزپشتی در این دسته از کاربران تکنولوژی را افزایش می‌دهد.
دکتر آزما در ادامه خاطرنشان می‌کند: در شرح حال بسیاری از نوجوانانی که از دردهای گردن و پشت شکایت دارند می‌بینیم که آنها ساعت‌های زیادی در شبانه روز را صرف استفاده و کار با گوشی‌های هوشمند و تبلت می‌کنند و بیش از دو سومشان اظهار می‌دارند که بیشترین زمان شروع دردشان در هنگام یا بعد از کار با کامپیوتر، تبلت یا گوشی‌های هوشمند بروز می‌کند. به همین دلیل باید یکی ازفاکتورهای خطر بالقوه در دردهای اسکلتی و عضلانی نزد جوان‌ها را در استفاده بیش از حد از تکنولوژی های‌های جدید ارتباطی بدانیم.وی با اشاره به نحوه پیشگیری از ابتلا به چنین مشکلاتی عنوان می‌کند: رعایت اصول ارگونومی و اصول صحیح نشستن یا خوابیدن هنگام کار با این وسایل، رعایت مدت زمان استاندارد استفاده از این وسایل و داشتن استراحت در فواصل زمانی متناوب هنگام کار با این دستگاه‌ها، همراه با انجام چند حرکت ساده کششی، همچنین ایجاد تعادل و بالانس بین ورزش و بی‌حرکتی در زندگی از جمله تدابیری است که می‌تواند تا حدود زیادی جوانان و نوجوانان را از آسیب دیدگی نجات دهد.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در توضیح بیشتر موارد ذکر شده تصریح می‌کند: عمده مشکلات به نحوه تماشای صفحه اسکرین گوشی یا تبلت، نگاه به پایین و خمیدگی بیش از حد گردن و در نتیجه تغییر انحنای طبیعی و کشیدگی و فشار به بافت نرم ناحیه گردن باز می‌گردد. هرچه مدت زمان قرارگیری گردن و شانه‌ها دراین حالت نادرست بیشتر باشد شانس ایجاد و شدت صدمات بالاتر می‌رود. بنابراین بهترین حالت برای پیشگیری از بروز مشکلاتی از این دست در هنگام کار با ابزار هوشمند، قرارگیری گردن در زاویه حداکثر15 تا 20 درجه است. البته استفاده از وسایل جانبی و پایه‌های مخصوص نگهداری تبلت و کاهش مدت زمان استفاده به کمتر از دو تا سه ساعت در روز نیز راهگشاست.
وی در خاتمه توصیه می‌کند: بهتراست برنامه‌های نرم افزاری که به کاربر زمان استراحت و حتی نوع حرکات کششی را یادآوری می‌کند، روی تبلت نصب کرد. اما از همه این‌ها گذشته داشتن یک برنامه ورزشی مناسب و زندگی پرتحرک و پرنشاط در جهت بالا رفتن سطح آمادگی جسمانی و کاهش استرس‌های روزانه بهترین راه پیشگیری است.
