حسین زارع‌صفت اظهار داشت: معاونت میراث فرهنگی درصدد تهیه پرونده ثبت جهانی راه ابریشم با بررسی کاروانسراهای موجود در مسیر این راه است و بر این اساس کار خود را از رباط شرف آغاز کرده است.
وی افزود: گروهی پژوهشی بین المللی به سرپرستی هادی احمدی، استفانو مونگلی و لورنزوکوتپاس از 29شهریور ماه جاری به همراه معاونت میراث فرهنگی و کارشناسان خراسان رضوی به مدت سه روز رباط‌های مسیر راه ابریشم در خراسان رضوی را مورد بررسی قرار دادند.
زارع صفت تصریح کرد: شروع بررسی از شهرستان سرخس مرز مشترک ایران و ترکمنستان، رباط شرف به عنوان نخستین اثر تاریخی این مسیر مورد بررسی قرار گرفت که به دلیل ارزش های معماری بسیار مورد توجه گروه پژوهشی واقع شد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌رضوی عنوان کرد: رباط سنگ بست در مسیر مشهد فریمان، رباط شریف آباد، رباط فخر آباد، رباط قدمگاه نیشابور، رباط شاه عباسی، رباط سنگ کلیدر، مهر،زعفرانیه، مزینان در سبزوار نیز مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند.
وی گفت: راه ابریشم شاهراه اعظمی است که شرق را به عنوان مهم ترین راه مواصلاتی دنیای قدیم به غرب متصل می‌کرده که بیش از 10هزار کیلومتر بوده و کاربردهای نظامی و سیاسی نیز داشته است. شریان اصلی از چین شروع شده و سپس از طریق سمرقند و بخارا به مرو و ترکمنستان و سپس سرخس، نیشابور، سبزوار، قومس و شهر ری ادامه داشته و شاهراه بزرگ خراسان را تشکیل می‌داده است.
زارع صفت اظهار داشت: قدمت راه ابریشم به هزاره اول قبل از میلاد می‌رسد که ابریشم چین را به یونان و رم و کالاهای اروپا را به مشرق زمین تبادل می‌کرده‌اند و علاوه بر این تجارت سنگ هم در این مسیر انجام می‌شده و از جنبه سیاسی عمده ترین تهاجمات و لشکر کشی‌ها و مهاجرت اقوام و ملل مشرق و غرب در این مسیر بوده که فردوسی نیز در شاهنامه به آن اشاره کرده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی افزود: از منظر فرهنگی تعامل و انتقال فرهنگ‌ها و حتی توسعه فرهنگ‌ها به وسیله کاروانیان و تجار صورت می‌گرفته و از جنبه اقتصادی و بازرگانی اشیائی مانند صدف، عقیق و فیروزه، سنگ لاجورد که هم اکنون در محوطه‌های تاریخی ایران یافت می‌شود از طریق همین مسیر رد و بدل می‌شده است.
زارع صفت با اشاره به تاثیر مسیر راه ابریشم در خراسان‌رضوی بیان کرد: به سبب عبور بخش عمده و مهم جاده بزرگ شرق از فلات ایران و خراسان بزرگ، مرز ورودی ایران در این قسمت از راه ابریشم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. راه ابریشم پس از عبور از مرو به سرخس و سپس رباط شرف، رباط ماهی، رباط سنگ، دیزباد، مزینان، مهر، کلیدر، زعفرانیه، نوق، یحیی‌آباد، ریوند، بهمن‌آباد، اسد آباد می‌گذشته و سپس به ایالت قومس "سمنان" می‌رفته است.
