سناریوهایی احتمالی در صورت کناره‌گیری «کلینتون» از رقابت‌های انتخاباتی موضوع وضعیت سلامت جسمانی هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و بحث بر سر توانایی وی برای ادامه رقابت های انتخاباتی، طی یکی دو روز اخیر به یکی از مهمترین مباحث سیاسی در داخل و خارج از آمریکا تبدیل شده است. در این میان، سوال اینجاست که اگر وی قادر به ادامه مسیر نباشد، چه رخ خواهد داد؟
خروج زودهنگام هیلاری کلینتون از مراسم یادبود واقعه 11 سپتامبر و سپس تصاویر منتشره از بیهوش شدن وی، نشان داد که ماه ها بحث درباره وضعیت نابسامان سلامت این نامزد انتخابات ریاست جمهوری، نادرست نبوده است. بیانیه پزشک کلینتون مبنی بر اینکه وی به بیماری ذات الریه مبتلاست و توصیه به وی برای بازنگری در برنامه های انتخاباتی، بیش از پیش به این فضا دامن زد. به نظر می رسد وخامت سلامت کلینتون تا حدی است که حتی دونالد ترامپ، نامزد حزب رقیب نیز بر خلاف ادبیات معمول خود، برای وی آرزوی سلامتی کرد.
اکنون سوالی که به طور جدی در محافل مختلف مطرح می شود، این است که در صورت ناتوانی هیلاری کلینتون از ادامه رقابت های انتخابات ریاست جمهوری، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
ابتدا باید گفت اینکه یکی از نامزدهای اصلی انتخابات ریاست جمهوری در فاصله کمتر از دو ماه مانده به انتخابات، ناچار به کناره گیری از رقابت ها شود، تاکنون در آمریکا سابقه نداشته است. با این حال، این بدان معنا نیست که کمیته ملی حزب دموکرات برای وضعیت های اضطراری مانند این برنامه ای نداشته باشد.
برنامه احتمالی حزب دموکرات برای جایگزینی کلینتون
نشریه «نشنال اینترست» در مطلبی که در پایگاه اینترنتی خود منتشر کرده، به بررسی احتمال ناتوانی کلینتون از ادامه رقابت انتخاباتی پرداخته و با اشاره به فرایندی که طی آن، نامزدهای هر یک از دو حزب پس از گزینش در انتخابات مقدماتی، در کنوانسیون ملی حزب معرفی می شوند، اشاره می کند که در صورت ناتوانی کلینتون – یا اصولاً هر نامزد انتخاباتی دیگری – از ادامه رقابت، کنوانسیون ملی دموکرات ها می بایست یک بار دیگر تشکیل شده و کل رویه انتخاب نامزد نهایی، دوباره انجام گیرد.
بر اساس قوانین حزب، در صورتی که به هر دلیلی خلأ نامزد انتخاباتی رخ دهد، رئیس کمیته ملی حزب دموکرات درخواست تشکیل کنوانسیون ملی اضطراری را خواهد داد. برای اینکه تصمیم کنوانسیون حالت قانونی پیدا کند، باید اکثریت اعضای کمیته – که تعداد آن ها 200 نفر است – گرد هم جمع شوند. سپس میان این افراد رأی گیری شده و نامزد جدید انتخاب خواهد شد. البته اگر فرض بگیریم که کنگره با اکثریت تنها 51 درصدی تشکیل شود، امکان انتخاب نامزدی که تنها حمایت بیش از 25 درصد مجموع اعضای کمیته را دارد، وجود خواهد داشت و این یعنی وارد شدن فردی به رقابت که تنها از حمایت حداقلی در حزب برخوردار است.
تصمیم کناره‌گیری کلینتون با چه کسی است؟
روزنامه «تلگراف» نیز یکی از مطالب خود را به تحلیل همین موضوع اختصاص داده و اشاره می کند موضوع کنار رفتن کلینتون و انتخاب فرد دیگری به جای وی، تنها در صورتی رخ خواهد داد که خود وی تصمیم به کناره گیری بگیرد و این احتمال، دستکم در مقطع کنونی، ضعیف است. با این حال، دیوید شوستر، روزنامه نگار، به نقل از یک مقام حزب دموکرات می گوید که این حزب اکنون وارد «یک قلمرو سیاسی نامشخص» شده است.
به گفته این مقام حزبی، این احتمال وجود دارد که حزب دموکرات برای بررسی موضوع و طرح گزینه های جایگزین، تشکیل جلسه اضطراری دهد؛ اما اصل موضوع، یعنی معرفی یک فرد جدید، تنها در صورتی رخ خواهد داد که کلینتون شخصاً از رقابت کناره گیری کند.
روزنامه «تلگراف» در ادامه مطلب خود می افزاید در صورت تصمیم کلینتون به کناره گیری، جو بایدن، معاون رئیس جمهور فعلی آمریکا و برنی سندرز، رقیب هم حزبی کلینتون در انتخابات مقدماتی، احتمال معرفی به عنوان نامزد جدید را دارند. تیم کین که از سوی کلینتون به عنوان معاون اول معرفی شده نیز از جمله بخت های موجود است؛ اما حتی در صورت انتخاب فردی جدید، کین همچنان معاون اول باقی خواهد ماند.
اگر کلینتون رئیس‌جمهور شود و قادر به ادامه نباشد چطور؟
از میان دیگر گمانه های مطرح درباره وضعیت سلامت هیلاری کلینتون، می توان به مطلبی اشاره کرد که روزنامه «ایندیپندنت» منتشر کرده است. این روزنامه در پاسخ به این سوال که اگر بیماری کلینتون پس از انتخابات 8 نوامبر (در صورت پیروزی وی) همچنان شدت داشته و یا بدتر شود، چه رخ خواهد داد، می نویسد که این امر بیش از هر چیز بستگی به زمان دارد.
به عبارت دیگر، بر اساس قوانین آمریکا، اگر فردی که به عنوان رئیس جمهور انتخاب شده، پیش از تصویب نهایی آرا از سوی «کالج الکترال» (هیئتی که وظیفه اعلام نهایی آرا را بر عهده دارد) توانایی خود برای ریاست جمهوری را از دست بدهد، کالج می تواند فرد دیگری را به عنوان رئیس جمهور معرفی کند.
از سوی دیگر، در صورتی که این امر، یعنی مشخص شدن ناتوانی رئیس جمهور منتخب در ادامه فعالیت، پس از تصویب آرا از سوی کالج الکترال رخ دهد اما هنوز مراسم رسمی تحلیف انجام نشده باشد، معاون اول رئیس جمهور به جای وی به ریاست جمهوری خواهد رسید. این امر در مورد ناتوانی یا فوت رئیس جمهور در دوران فعالیت خود نیز صادق است.
