واقعاً فوتبال شبیه زندگی است. پدیده ای که حتی هیجانش هم میتواند تا این حد مخرب باشد. با این حال باید پذیرفت نمی‌توان فوتبال ندید، اما خوب است بجای استرس و حرص خوردن، از تماشای آن لذت برد.
این روزها با شروع دور دوم بازی‌های مقدماتی جام جهانی در قاره‌های مختلف، باز هم تب فوتبال این بار به صورت ملی فراگیر شده است. تیم ملی فوتبال کشورمان هم در دو بازی اول خود برابر رقیبان به میدان رفته است و حرف‌های زیادی به خصوص بعد پیروزی لحظه آخری برابر قطر بین مردم دهان به دهان می‌شود. همه از هیجان و استرس لحظات پایانی این بازی می گویند و بردی که هیجانش بسیار شیرین بوده است.
می‌گویند فوتبال شبیه زندگی است، پر از بالا و پایین، پر از لحظه‌های به یاد ماندنی، پر از اسطوره و ستاره، پر از عِرق، پر از رقابت و جنگیدن برای بردن، و سرانجام پر از هیجان و استرس. فوتبال آنقدر جذابیت دارد که میلیاردها نفر را به تماشای مسابقاتش می‌کشاند. فرقی هم نمی‌کند که از پای تلویزیون باشد یا در ورزشگاه، آنچه مهم است لذت تماشای مسابقات فوتبال است.
متخصصان قلب می‌گویند تماشای فوتبال و هیجان ناشی از آن برای بیماران قلبی و عروقی میتواند حتی باعث سنکوپ شود. از طرفی روانشناسان هم در تحلیل استرس‌های ناشی از تماشای فوتبال معتقدند هیجان ناشی از این امر حتی گاهی آنقدر زیاد می‌شود که از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.
حال از این مقدمه شروع کردیم تا ببینیم اضطراب و استرس و هیجان ناشی از تماشای مسابقات فوتبال، چقدر میتواند باعث بروز بیماریهای قلبی شود؟
فوتبال چطور باعث «سنکوپ» می‌شود
در این رابطه طاهر سماوات - کارشناس مسئول پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروق وزارت بهداشت به سلامت آنلاین می‌گوید: تماشای مسابقات فوتبال برای بسیاری از فوتبال دوستان هیجان انگیز است و گاهی این هیجانات استرس زیادی به افراد وارد می‌آورد.
این متخصص بیماریهای قلبی و عروقی ادامه می‌دهد: اگر فردی زمینه بیماری، به خصوص بیماری قلبی و عروقی مانند فشار خون بالا ویا بیماری عروق کرونر (عروقی که اکسیژن و غذا به عضله قلب می رساند) و یا نامنظمی ضربان قلب را داشته باشد، در اثر این هیجان و استرس وارد شده ممکن است دچار مشکلاتی مثل سکته قلبی، مرگ ناگهانی ویا تپش قلب شدید و افت فشار خون و سنکوپ وافزایش فشار خون (در افراد مبتلا به فشار خون بالا) و سکته مغزی بشود.
وی بیان می‌کند: لذا به این گروه از فوتبال دوستان توصیه می‌شود کمتر این مسابقات را (به خصوص آنهایی را که برایشان هیجان انگیزتر است) تماشا کنند.
اما افراد چطور میتواند بدانند دچار این مشکلات قلبی و عروقی هستند. دکتر سماوات در این باره اظهار می‌کند: آنهایی که می‌دانند باید ملاحظه کنند و آنهایی که نمی‌دانند به هرحال در معرض خطر هستند. توصیه‌هایی که صورت می‌گیرد که مثلا آقایان 35 تا 40 سال به بالا برای کنترل وضعیت قلب خود به پزشک مراجعه کنند، بیشتر جنبه پیشگیری دارد و در اینجا تاثیری ندارد.
هیجان منفی ناشی از فوتبال
اما تماشای فوتبال چطور میتواند آنقدر تولید استرس و هیجان کند که کار به بیماریهای قلبی بکشد که در این رابطه دکتر محمدرضا خدایی - روان‌پزشک در تحلیل استرس های ناشی از تماشای مسابقه فوتبال نظرات جالب تری دارد و درباره این موضوع می‌گوید: هیجان‌ها در افراد مختلف متفاوت است و به علاقه و تعصب آنها به فوتبال بستگی دارد. گاهی این تعصب‌ها باعث می شود تماشاگر دست به کارهایی بزند که اصلاً عقلانی نیست و عکس العملی هیجانی است. فرد علاقه مند در طول مسابقه با بازیکنان همذات پنداری می کند و حتی ممکن است خود را در زمین فوتبال ببیند، با باخت آن ها گریه کند و با بردشان بخندد.
وی درباره خطرات ناشی از استرس هشدار می دهد و می‌گوید: اگر هنگام تماشای فوتبال استرس بیش از حد و غیرقابل تحمل توام با اختلال رفتاری مثل پرخاشگری، عصبانیت، کم توجهی، حواس پرتی و حتی در صورت باخت تیم محبوب، افسردگی و اضطراب باشد، باید بدانیم هیجان از نوع منفی است. برخی هنگام تماشای فوتبال ناخن می جوند و موهایشان را می کنند.
احتمال سرایت استرس
خدایی ادامه می‌دهد: اما اثرهای سوء این هیجان های منفی به همین نشانه ها ختم نمی‌‌شود چون ترشح بیش از حد موادی مثل کاتکولامین، آدرنالین و نورآدرنالین، افراد دچار زمینه یا مبتلا به بیماریهای قلبی- عروقی، مغزی، اختلال های اعصاب و روان را دچار مشکلات شدیدی می کند و گاه صدمه‌‌های جدی به آن ها می زند به‌خصوص وقتی تیم مورد علاقه شان در حال بازی با تیم قدری باشد و احتمال باخت آن زیاد.
وی خاطرنشان می‌کند: جالب است بدانید بر اساس مطالعات پزشکان استرس میتواند همانند ویروس سرماخوردگی از فردی به فرد دیگر سرایت کند. علائم استرس همانند حالات چهره، طرز ایستادن و حتی بوی بدن که ناشی از ترشح هورمون استرس است، می تواند سبب بروز استرس در دیگر افراد شود.
