جمهوریخواهان کنگره آمریکا تلاش دارند دو ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری این کشور به دلیل آنچه که "پرداخت 400 میلیون دلار باج به تهران همزمان با آزادی زندانیان آمریکایی در ایران" خواندند، دولت باراک اوباما، رییس جمهور دموکرات فعلی آمریکا را در قالب طرحی توبیخ کنند.
بر این اساس، این حرکت جمهوریخواهان به جزئیات چگونگی و زمان پرداخت 1.7 میلیارد دلار پولی که دولت اوباما به تهران برای خرید تسلیحات پیش از انقلاب این کشور ( و فسخ آن از سوی آمریکا) مرتبط است. بر طبق اظهارات دو معاون کنگره، مقامات وزارت خزانهداری آمریکا در جلسه روز سه شنبه کنگره اعلام کردند: واشینگتن اولین محموله پولهای نقد شامل 400 میلیون دلار را در 16 ژانویه (26 دی ماه) و همزمان با آزادی زندانیان آمریکایی به تهران پرداخت کرد. 1.3 میلیارد دلار طلب باقی مانده ایران نیز در دو قسط و در 22 ژانویه (2 بهمن ماه) و 5 فوریه (16 بهمن ماه) به این کشور پرداخت شد.
داون سلاک، سخنگوی وزارت خزانهداری آمریکا روز سه شنبه در این باره مدعی شد: پولهای نقد پرداختی به دلار نبود. به دلیل تحریمهای اعمال شده علیه ایران در چند سال گذشته و موفقیت آن برای انزوای تهران در سامانه مالی بین المللی، ضروری بود که به این کشور ارزی غیر از دلار پرداخت شود.
براساس اظهارات مقامات وزارت خزانهداری، آمریکا پول را به صورت مستقیم به ایران تحویل نداده است و از این رو وزارت خزانهداری نمیتواند واسطههای بین المللی این کار را شناسایی کند.
با این وجود، جمهوریخواهان مدعی هستند 400 میلیون دلار نخست که به تهران پرداخت شد به دلیل همزمانی با آزادی زندانیان آمریکایی در ایران، یک باج محسوب میشود. آنها حتی افشاسازیهای جدید درباره پرداختهای بعدی دولت اوباما به ایران (در قالب سود پول) را هم یک باج تلقی میکنند.
اد رویس، نماینده ایالت کالیفرنیا و رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان در این باره مدعی شد: چه چیزی بدتر از پرداخت 400 میلیون دلار باج به تهران است؟ یک کیف 1.7 میلیارد دلاری پول نقد که به عنوان باج به تهران پرداخت شد. این ثروت بادآورده تهران را جسورتر کرد و باعث تحلیل امنیت ملی آمریکا شد.
در ادامه این مطلب آمده است: رهبران جمهوریخواه موضوع ایران را پیش از انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر ( آبان ماه) در صدر اقدامات تبلیغاتی خود قرار دادهاند. با این وجود، وزارت خارجه دولت اوباما با انکار ادعای جمهوریخواهان مبنی بر پرداخت 400 میلیون دلار به ایران برای آزادی زندانیان، آن را اهرمی برای اطمینان از آزادی زندانیان آمریکایی تلقی کرد.
دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ابتدا مدعی شده بود فیلم پرداخت 400 میلیون دلار به تهران را دیده است؛ اما سپس حرف خود را پس گرفت و اعلام کرد در واقع فیلم زندانیان آمریکایی در فرودگاه ژنو سوییس را دیده است.
سران جمهوریخواه ائتلافی برای حمایت از طرح رویس به منظور توبیخ دولت اوباما در پرداخت 400 میلیون دلار به تهران تشکیل دادهاند. طرح رویس باعث ممنوعیت پرداخت هر گونه پول به ایران خواهد شد و پیش از هر توافقی برای پرداخت پول، کنگره باید از آن اطلاع یابد.