پایگاه اینترنتی نشنال اینترست در گزارشی به قلم "گرِگ اِوِرت" نوشت: ایران در حوزه تقویت نظام اقتصادی دو راهکار هم جهت با یکدیگر را در پیش گرفته است، اول تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در جهت بازسازی و احیای زیرساخت‌های کشور، دوم استفاده از سرمایه‌های داخلی برای ساخت پالایشگاه‌های نفتی در دیگر نقاط جهان.
این گزارش در ادامه نوشت: باتوجه به اینکه ایران در 10 سال آینده دست‌کم به هزار میلیارد دلار سرمایه خارجی جهت تکمیل پروژه‌های زیرساختی نیاز دارد، طرح‌های مالی بسیاری را در این حوزه به سرمایه‌گذاران ارائه داده است. در این طرح‌ها، سرمایه‌گذاران خارجی قادر خواهند بود حجم قابل توجهی از سرمایه خود را در پروژه‌های داخلی ایران به جریان اندازند و در بلند مدت (اغلب این طرح‌ها 30 ساله در نظر گرفته شده‌اند) از سود آن بهره ببرند.
نشنال اینترست مدعی شد: روی آوردن ایران به جذب سرمایه‌های خارجی در حقیقت تلاشی از جانب این کشور است تا به مدت اعتبار توافق هسته‌ای اضافه کند. تا زمانیکه حجم عظیمی از سرمایه‌های خارجی در ایران وجود داشته باشد، برجام می‌تواند به قوت خود باقی بماند. به این ترتیب حتی با لغو احتمالی و یا پایان دوران برجام نیز ایران قادر است خود را از تحریم‌های اقتصادی بعدی مصون نگه دارد. ایران در استراتژی ورود به اقتصاد جهانی، وارد یک بازی بلند مدت شده است.
سه محور اصلی تحریم اقتصادی ایران آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد هستند. یکی از شروط اصلی برجام این است که درصورت تخطی ایران از مفاد توافق هسته‌ای و مبادرت به اقدامات غیرقانونی هسته‌ای، بار دیگر تحریم‌های اقتصادی علیه این کشور به اجرا گذاشته شود. شرکت‌های خارجی که در زمان لغو تحریم‌ها با ایران توافق همکاری امضا کرده باشند، در صورت اعمال مجدد تحریم‌ها از مجازات و جریمه مبرا خواهند بود. این ماجرا به سود ایران و سرمایه‌گذاران خارجی است زیرا در صورت اعمال مجدد تحریم‌ها، این پول سرمایه‌گذاران خارجی است که در پروژه‌های ایرانی گردش دارد و پروژه‌های زیرساختی ایران به دلیل تحریم‌ها متوقف نمی‌شود. از سوی دیگر سرمایه‌گذاران خارجی نیز به دلیل آنکه همکاری خود را با ایران در زمانی آغاز کردند که این کشور در تحریم نبوده است، می‌توانند همچنان از سود سرمایه‌گذاری خود بهره ببرند.
مدت زمان اجرایی شدن برجام 15 سال درنظر گرفته شده است و اگر در این مدت ایران اقدامی خلاف آن انجام ندهد و دلیلی برای برهم خوردن برجام وجود نداشته باشد، تحریم‌های سازمان ملل و اتحادیه اروپا علیه این کشور به خودی خود پس از 15 سال لغو خواهند شد. اگر پس از این دوره هر کدام از دو نهاد یاد شده خواستار اعمال تحریم‌های جدیدی علیه ایران باشند باز هم نیاز به رای‌گیری اعضا خواند بود. حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران موجب می‌شود برخی از کشورهای تاثیرگذار اروپایی طرح تحریم ایران را وتو کنند تا آسیبی به بازرگانان آنها در ایران وارد نشود. اگر اتحادیه اروپا خواستار اعمال تحریم علیه ایران باشد نیازمند رای مثبت تمام اعضای اتحادیه است. باتوجه به اینکه کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، فرانسه، یونان و ... در ایران سرمایه‌گذاری‌های کلان کرده‌اند، آیا حاضر به پذیرش تحریم‌های جدید علیه این کشور هستند. در این میان فقط آمریکا می‌تواند تحریم‌های ثانویه خود را علیه ایران به جریان اندازد. با توجه به اینکه هیچ شرکت آمریکایی در پروزه‌های نفتی ایران سرمایه‌گذاری نکرده است، واشینگتن می‌تواند به راحتی تحریم‌های ثانویه را علیه ایران اعمال کند؛ اما این موضوع هم نکات منفی خود را در پی خواهد داشت بطوریکه آمریکا را در عرصه بین‌المللی منزوی خواهد کرد و این بار باید خود به تنهایی اجرا کننده تحریم علیه ایران باشد.
پذیرش سرمایه‌های خارجی در ایران تلاشی است تا تهران قدرت نفوذ بیشتری بر روی برجام داشته باشد. عمر برجام 15 ساله است؛ اما پروژه‌هایی که به سرمایه‌گذاران خارجی سپرده می‌شود بلند مدت و در حدود 30 سال است. طبیعی است پس از اتمام مدت برجام هم سرمایه‌گذاران خارجی در ایران حضور خواهند داشت و راه برای اعمال تحریم‌های جدید بسته می‌شود.
با امضای توافق هسته‌ای، حجم وسیعی از سرمایه‌های خارجی وارد ایران شد. کشورهای روسیه، اوکراین، فرانسه، ایتالیا، چین، هند و کره جنوبی از جمله پیشگامان حضور در بازار ایران بودند. هر کدام از این کشورها سرمایه‌گذاری‌های کلانی در ایران انجام دادند و در سال‌های بعد منتظر دریافت سود آن هستند. به عنوان مثال هند در توسعه بندر آزاد چابهار 500 میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرده است که می‌تواند دوران جدیدی از تعامل اقتصادی ایران را با کشورهای غربی آغاز کند.
نشنال اینترست در پایان نوشت: با توجه به اینکه ایران دارای یک بازار سودآور است، نمی‌توان جلوی اشتیاق سرمایه‌گذاران خارجی را برای ورود به فعالیت‌های اقتصادی این کشور گرفت. سرمایه‌گذاری‌ها در ایران ادامه خواهد یافت و حتی لغو برجام هم نمی‌تواند تضمینی برای اعمال دور جدید تحریم‌ها علیه این کشور باشد.
