روز گذشته (دوشنبه) بود که رییس جمهور از تک‌رقمی شدن نرخ سود در وام‌های قابل پرداخت از طریق صندوق پس‌انداز یکم یعنی وام‌های ۸۰ تا ۱۶۰ میلیون تومانی خبر داد.
براین اساس نرخ سود در این تسهیلات که باید براساس سپرده‌گذاری مدت‌دار و با شرایطی خاص انجام می‌شود از ۱۱ به ۹.۵ درصد کاهش یافت. در این حالت بخش دیگری از اقساط سنگین و سودهای بالای لازم برای دریافت تسهیلات این صندوق تا حدی کمتر شد.
این در حالی است که از خردادماه سال گذشته صندوق پس‌انداز یکم به‌طور اختصاصی در بانک مسکن راه‌اندازی شد تاکنون حدود ۴.۵ درصد از میزان سود این تسهیلات کاهش یافته و از ۱۴ ابتدایی به ۹.۵ درصد فعلی رسیده است.
اما در کنار این تسهیلات، وام‌های عمومی‌تر و پرمتقاضی‌تری قرار دارد که هنوز سود بازپرداخت آن بالاست و در حد سود رایج شبکه بانکی است. این تسهیلات همان منابع قابل دریافت برای وام‌هایی است که باید به منظور دریافت آن متقاضی از طریق فرابورس اوراق تهیه کرده تا دیگر نیازی به سپرده‌گذاری نداشته باشند.
وام‌های قابل پرداخت از طریق اوراق که در سال گذشته از ۳۵ میلیون تا سقف ۶۰ میلیون تومان براساس مناطق جغرافیایی متقاضی افزایش یافت، معادل دو برابر میزان وام نیاز به خرید اوراق دارد به‌طوری که دریافت‌کننده وام ۶۰ میلیونی باید تا ۱۲۰ برگ اوراق از طریق فرابورس تهیه کند که در این میان قیمت اوراق قابل خرید نیز چندان ثبات نداشته و در مواردی از ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان تا گاها بیش از ۱۰۰ هزار تومان متغیر بوده و گیرنده تسهیلات را تحت فشار قرار می‌دهد، چرا که باید در مواردی تا ۱۲ میلیون تومان هزینه خرید این برگه‌های اوراق را بپردازد.
در کنار این موضوع سود بالای تسهیلات این بخش که اکنون ۱۷.۵ درصد است بار سنگینی را به متقاضی تحمیل می‌کند به گونه‌ای که برای دریافت وام ۶۰ میلیونی بازپرداخت ۱۲ ساله و سود ۱۷.۵ درصد باید در ماه حدود یک میلیون تومان قسط و در نهایت نزدیک به ۸۰ میلیون تومان سود برگرداند. در عین حال که برای وام زوجین که به ۱۰۰ میلیون تومان افزایش یافته، باید تا یک میلیون و ۶۷۰ هزار تومان قسط و در مجموع نزدیک به ۱۴۰ میلیون تومان سود بپردازند.
این در حالی است که میزان سود تسهیلات اوراق‌دار وام مسکن در مقایسه با صندوق پس‌انداز یکم با کاهشی همراه نبوده و حتی همزمان با کاهش نرخ سود در شبکه بانکی که اکنون به ۱۸ درصد رسیده، کاهش نداشته است. با این وجود بعد از تک‌رقمی شدن سود تسهیلات صندوق پس‌انداز یکم بت‌شکن – مدیر عامل بانک مسکن – در تازه‌ترین اظهارات خود اعلام کرده که بانک مسکن در نظر دارد با هماهنگی بانک مرکزی نرخ سود وام اوراق حق تقدم را نیز کاهش دهد.
گرچه هنوز مشخص نیست که سود تسهیلات اوراق‌دار وام مسکن چه زمانی از ۱۷.۵ درصد و تا چه اندازه کاهش می‌یابد، اما به هر صورت به نظر می‌رسد متقاضیان این تسهیلات با توجه به تعداد بیشتری که نسبت به متقاضیان وام‌های صندوق پس‌انداز یکم هستند و انتظار بالاتری برای اقدام سریع‌تر بانک مسکن و بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود داشته باشند، چرا که در حال حاضر با وجود تحرکی که اعلام می‌شود در بازار مسکن ایجاد شده وجود اقساط بالا و گاها ناهماهنگ با درآمد مردم خود به مانعی برای ورود بیشتر برای دریافت تسهیلات مسکن باشد. هرچند که در بسیاری از موارد متقاضیان خرید خانه ناچار هستند برای تامین بخشی از هزینه‌های سنگین خرید نسبت به دریافت این تسهیلات اقدام کنند.
