یک مقام ارشد ایرانی روز دوشنبه از وزارت خزانهداری آمریکا بابت «وحشتزده کردن» بانکهای اروپایی برای از سرگیری روابط با ایران، علیرغم وعده رفع تحریمها انتقاد کرد.
«امیر حسین زمانینیا»، معاون امور بینالملل و بازرگانی وزیر نفت ایران در مصاحبهای با پایگاه خبری «میدلایستآی» از دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا که مأمور نظارت بر اجرای تحریمهای این کشور است بابت مانعتراشی تعمدی برای بانکهای اروپایی انتقاد کرده است.
ایران و گروه 1+5 تیرماه سال گذشته به توافقی دست یافتند که قرار بود که در ازای ایجاد محدودیت در بخشهایی از برنامه هستهای ایران، تحریمها را رفع کرده و با وارد کردن پول به اقتصاد ایران، رشد اقتصادی را برای این کشور به ارمغان بیاورد.
اما ابهامات موجود در قوانین آمریکا درباره نحوه برخورد وزارت دادگستری این کشور با بانکهایی که وارد معامله با ایران میشوند موجب شده وعده رفع تحریمهای ضد ایرانی عملی نشود.
مطابق مفاد «برجام»، آمریکا تحریمهای موجود علیه مبادله بانکهای غیرآمریکایی با ایران را رفع کرده، اما وزارت خزانهداری درخواستهای مکرر بانکهای بینالمللی برای صدور دستورالعمل کتبی و رفع موارد ابهام درباره از سرگیری روابط با ایران را رد کرده است. واشنگتن نگران است که چنین دستورالعملی میتواند به نرمش در برابر اجرای قوانین تحریمی ایران تعبیر شود.
زمانینیا گفت: «بانکهای اروپایی به دلیل اینکه از تصمیم دفتر کنترل داراییهای خزانهداری آمریکا در صورت تعامل با ایران مطمئن نیستند، تا حدی (برای از سرگیری روابط با ایران) اکراه دارند.»
میدلایستآی، نوشته اظهارات آقای زمانینیا درباره سرعت رفع تحریمها نشان میدهد دولت ایران و مردم عادی این کشور تا چه اندازه از نتایج توافق هستهای سال گذشته با گروه 1+5 مأیوس هستند.
معاون وزیر نفت گفت: «آمریکا روی کاغذ با بانکهای خارجی اجازه تعامل با ایران را داده، اما آنها در عمل، طوری ایرانهراسی ایجاد میکنند که کسی با ایران مبادله نکند.»
آقای زمانینیا در بخش دیگری از اظهاراتش گفت که مشکل ایران دریافت پول از خارجیها بابت فروش کالا یا دریافت اموال بلوکه شده در بانکهای خارجی نیست که این پولها، به تدریج به ایران انتقال داده میشوند.
به گفته وی، مشکل تهران این است که اقدامات خزانهداری آمریکا، مانع سرمایهگذاری خارجی و مبادلات بانکی با ایران میشود.
آقای زمانینیا، با وجود این، تلاش کرده به ماجرا با خوشبینی نگاه بکند.
معاون وزیر نفت ایران گفت: «چندبانک نه چندان بزرگ هستند که با ایران کار میکنند. من فکر میکنم کم کم بانکهای بزرگ هم به سوی ایران میآیند. وقتی که یک بانک بزرگ اصلی حرکتی انجام دهد، بقیه هم از آن تبعیت میکنند.»
«زمانینیا» علیرغم این به میدلایستآی گفت که هنوز بانک بزرگی را سراغ ندارد که در آستانه انجام چنین حرکتی باشد.
جان کری، وزیر خارجه امریکا در ماههای گذشته در نشستهایی با نمایندگان بانکهای اروپایی آنها را به از سرگیری روابط با ایران ترغیب کرده، اما تمایلی در میان بانکها برای دست کشیدن از روند عدم تعامل با ایران دیده نمیشود. اما چنانکه رسانههای غربی میگویند کری، تا به اینجای کار، نتوانسته و یا نخواسته که وزارت دادگستری آمریکا را به انجام این کار متقاعد کند.
«اشتورات لوی»، مدیر حقوقی بانک مطرح HSBC، چند ماه پیش گفت: «این موضع دولت آمریکا بسیار عجیب است.»
آقای «لوی» اضافه کرد که بانکها تا زمانی که نحوه برخورد نهادهای قانونگذار و مجری قانون آمریکا با موارد معامله با بانکهای ایران مشخص نشود، نخواهند توانست از اظهارات شفاهی جان کری پیروی کنند. وی گفت: «موضع آمریکا بسیار عجیب است. ما نمیتوانیم این خطرات را بپذیریم.»