ازدواج سنتی می رود جای خود را به آشنایی های خیابانی و مجازی بدهد. مساله ای که می رود تا فرهنگ کشور را با مشکلات عدیده ای مواجه کند. این روزها دیگر جوانان نه تنهای از صحبت در خصوص ازدواج سرخ و سفید نمی شوند بلکه معیارهای عجیب و غریب برای ازدواج دارند که باعث شده نرخ ازدواج در کشور پایین بیاید. البته در این میان نمی توان نقش عوامل اقتصادی و گرانی مسکن و هزینه های زندگی را هم نادیده گرفت. با این حال اما ازدواج های اینترنتی روز به روز بیشتر می شود و همین امر باعث شده سایت های همسریابی اینترنتی هر روز بیشتر از دیروز در فضای مجازی ایجاد شوند.در حالی که آشنایی و ازدواج مجازی، مدتی است در کشور باب شده است، دلالان ازدواج با تاسیس سایت های غیر مجاز همسر یابی سود های کلان به جیب زده اند.
این در حالی است که فضا به گونه ای است که این نوع آشنایی ها برای جوان امروز که زندگیش با اینترنت و تلفن همراه اجین شده،به نوعی می توان گفت غیر قابل اجتناب است و به نظر می رسد چه این آشنایی ها خوب باشد و چه بد باید بتوان آن را مدیریت کرد تا خطر آسیب رسانی آن کمتر و کمتر شود.
در حالی که آشنایی و ازدواج مجازی، مدتی است در کشور باب شده است، دلالان ازدواج با تاسیس سایت های غیر مجاز همسر یابی سود های کلان به جیب زده اند.
ازدواج های مجازی، زندگی های واقعی
در واقع می توان گفت، ازدواج اینترنتی در ایران از سه تا چهار سال قبل با عنوان دوستیابی اینترنتی سر زبانها افتاد و جوانانی بودند و هستند که ساعتها و به طور متناوب روزها و ماهها برای همسر مناسبی پای اینترنت مینشستند و می نشینند، اما در هر حال سایتهای همسریابی مدلهایی در کشور دارد که غیر قانونی فعالیت و عضویت دارند و پلیس فتا نیز بارها در خصوص این سایت ها و کلاهبرداری ها و سوء استفاده هایی که صورت گرفته هشدار داده است.
به تازگی نیز مدیر پروژه همسانگزینی تبیان گفته: «تاکنون ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر در سایت همسانگزینی ازدواج ثبتنام کردهاند که از این تعداد چهار هزار و ۵۰۰ نفر به یکدیگر معرفی شدهاند و ۱۴۰ مورد ازدواج ثبت شده است.». آماری که نشان از رشد وحشتناک این سایت ها در فضای مجازی دارد.
به تازگی نیز مدیر پروژه همسانگزینی تبیان گفته: «تاکنون ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر در سایت همسانگزینی ازدواج ثبتنام کردهاند که از این تعداد چهار هزار و ۵۰۰ نفر به یکدیگر معرفی شدهاند و ۱۴۰ مورد ازدواج ثبت شده است.». آماری که نشان از رشد وحشتناک این سایت ها در فضای مجازی دارد.
از سوی دیگر، با سوءاستفاده برخی افراد در صفحات مجازی، شبکههای اجتماعی غیرقانونی همسریابی نیز راه افتاده اند؛ به گونه ای که بدون مجوز اقدام به همسرگزینی می کنند. این در حالی است که بر اساس اعلام مسئولان کشور تعداد ۱۱ میلیون نفر در کشور مجرد هستند و تعداد ۳۵۰ سایت همسریابی غیرقانونی در کشور فعالیت دارند. تا جایی که مرداد سال گذشته دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور اظهار کرد: سایتهای همسریابی به طور مطلق مورد تایید این شورا نیست، البته جلساتی را با برخی از این سایتها برگزار کردیم. به گفته حجت الاسلام و المسلمین حسین شاهمرادی برخی از سایتهای همسریابی قابلیت و صلاحیت لازم را ندارند و برخی دیگر عیب های زیادی دارند؛ اما بعضی از این سایتها ممکن است قابل اعتنا باشند.
او با بیان اینکه ابتدا باید شیوه نامه سایتهای همسریابی را تدوین کنیم، اظهار کرد: پس از تدوین این شیوه نامه، از فعالیت سایتهای غیرمجاز ممانعت می شود مگر آنکه خود را با معیارهای شیوه نامه تطبیق دهند. البته هنوز زمان دقیق تدوین این شیوه نامه مشخص نیست.
به این ترتیب است که بازار کلاهبرداری اینترنتی در این خصوص باز است و به تازگی کانال های تلگرامی نیز به این موج سایت های همسریابی پیوسته اند تا کنترل آنها برای مسئولین سخت تر و سخت تر باشد.
در این میان علاوه بر کلاه برداری های معمول، نکته مهم اینجاست که دنیای واقعی با دنیای مجازی کاملا متفاوت است و در نظر نگرفتن این مساله می تواند اسیب های جدی به ازدواج و بنیان های خانواده وارد کند.
دکتر محمد سالم، جامعه شناس و استاد دانشگاه در این خصوص به راه نو می گوید: ازدواج های مجازی در همه جای دنیا باب است اما این مساله با فرهنگ سنتی ایرانی تناقض دارد. در هر حال با تمایل جوانان به این نوع آشنایی ها چاره ای نیست که این فضا را بپذیریم و به فکر مدیریت آن باشیم.
چه باید کرد؟
دکتر محمد سالم، جامعه شناس و استاد دانشگاه در این خصوص به راه نو می گوید: ازدواج های مجازی در همه جای دنیا باب است اما این مساله با فرهنگ سنتی ایرانی تناقض دارد. در هر حال با تمایل جوانان به این نوع آشنایی ها چاره ای نیست که این فضا را بپذیریم و به فکر مدیریت آن باشیم.
این جامعه شناس ادامه می دهد: مهم ترین آسیب این نوع ازدواج اگر از کلاهبرداری ها و سو استفاده ها بگذریم، تفاوت دنیای مجازی با واقعیتی است که می تواند بعد از ازدواج خودی نشان دهد و زندگی زوج را به طور کامل زیر سوال برده و متلاشی کند.
او تاکید می کند: در زندگی واقعی تست های هماهنگی سایت های همسریابی و مشخصات ظاهری بی تاثیر است و آنچه مهم است شناختی است که هرگز با سایت های همسریابی حاصل نمی شود.
هر چند کارشناسان و جامعه شناسان معتقدند اساسا شبکه های اجتماعی و فضای مجازی تحفه ای است که از غرب به مشرق زمین وارد شده و نمی توان با الگوبرداری صد در صدی از چنین ساز وکاری،پایه های زندگی مشترک در چارچوب عرف و فرهنگ شرقی را استحکام و دوام و قوام بخشید، اما این روزها فضا به گونه ای است که به جای نفی این نوع اشنایی ها باید انها را مدیریت کرد تا آسیب های جدی به همراه نداشته باشد و باید منتظر ماند و دید وزارت جوانان و مسئولان مربوط در این خصوص چه راهکارهایی خواهند داشت؟