عباس عراقچی در حاشیه همایش برجام گذشته، حال و آینده در جمع خبرنگاران در مورد روابط ایران و روسیه گفت: رابطه ایران با روسیه رابطه ویژه و خاص خودش است و به هیچ کشور دیگری مربوط نیست.
وی در مورد میزان رفع تحریم‌ها افزود: مشخصاً مقدار زیادی از تحریم‌ها رفع شده اما مقداری دیگر هستند که با مشکلات و موانعی روبه‌رو هستیم که علت اصلی آن بدعهدی و بدحسابی طرف‌های غربی به ویژه آمریکا است.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه در حال پیگیری تعلل‌ها و کوتاهی‌ها در اجرای بهینه رفع تحریم‌ها هستیم، تصریح کرد: رفتار طرف مقابل و تعلل‌ها و کوتاهی‌های آن رصد و به هیأت نظارت گزارش داده می‌شود و آنها هر وقت صلاح بدانند تصمیم مقتضی را خواهند گرفت.
عراقچی در مورد نفوذ عوامل امنیتی و دستگیری در اصفهان گفت: من در این مورد فقط حرف و شایعه شنیده‌ام و باید مراجعی که رسماً پاسخگو باشند پاسخ دهند و توضیح دهند اگر جاسوسی دستگیر شده در مورد آن توضیح دهند.
وی ادامه داد: به صرف شایعات نباید حکم داد و این پاسخگویی را نهادهای امنیتی باید انجام دهند و من در مقامی نیستم که تأیید کنم کسی دستگیر شده است یا نه؟
معاون وزیر امور خارجه تأکید کرد: پیدا کردن جاسوس وظیفه ما نیست و نهادهای امنیتی و قضایی باید مراقبت کنند و امیدواریم زودتر پاسخگو باشند.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه خواسته دوم برجام رفع همه تحریم‌ها بود افزود: آنها تعهد کرده بودند که همه قوانین تحریمی خود را لغو می‌کنند و در همین راستا قوانین شورای وزیران اروپا، شورای امینت و شخص رئیس جمهور آمریکا و مجلس آمریکا لغو یا متوقف شد اما همه تحریم‌ها روی کاغذ لغو شد و در عمل تأثیر آن هنوز در بخش زیادی نشان داده نمی‌شود.
عراقچی با بیان اینکه در حوزه تحریم‌ها گشایش‌های زیادی مثل ثبات آرامش در ایران شکل گرفت، تصریح کرد: در آغاز مذاکرات فروش بشکه‌های نفتی یک میلیون بود اما اکنون به 2 میلیون افزایش یافته و فروش نفت 80 درصد احیا شده است.
وی در مورد حساب‌های بلوکه شده ایران گفت: 13 حساب بانکی وزارت نفت نقل و انتقال خود را انجام می‌دهد و همه پول‌های بلوکه شده آزاد شدند و قابل بهره‌برداری هستند اما روابط بانکی هنوز به طور کامل برقرار نیست و باید اعتماد شرکت‌های بزرگ و بنگاه‌های خصوصی را به دست آوریم.
عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای بدعهدی، بد حسابی و خباثت آمریکا را در ایجاد نکردن فضای اعتماد دانست و خاطرنشان کرد: آنها فضایی را ایجاد نمی‌کنند که شرکت‌ها با ما همکاری کنند، خصومت آمریکا همان قدری است که قبل از برجام بود و ما امتیازات را در برجام به زور گرفتیم و با رضایت ندادند.
عراقچی ادامه داد: آنها سعی می‌کنند میوه‌های برجام کمتر به ایران برسد و مزایای برجام محدود شود و در این میان دست‌های شیطنت‌آمیز برخی کشورها مثل آمریکا و اسرائیل نمایان است.
وی توافق برجام را براساس بی‌اعتمادی دانست نه بر اساس اعتماد و گفت: سیاست‌های خصمانه آمریکا و اسرائیل ادامه خواهد داشت اما همانگونه که حق مسلم هسته‌ای خود را بر آنها تحمیل کردیم سعی داریم که فضای رابطه‌ای اعتماد و اطمینان را بر آنها تحمیل کنیم و نباید اجازه دهیم که آنها موفق شوند.
معاون وزیر خارجه با اشاره به اینکه باید شرکت‌های خصوصی ارتباط خود را با دنیا فعال‌تر کنند، افزود: اکنون شرکت‌های خصوصی هستند که فضا را می‌توانند عوض کنند.
عراقچی تنها علتی را که باعث شد آمریکا و اروپا تن به خواسته‌های ایران بدهند توانمندی و قدرت درونی ایران دانست و گفت: ابزار مذاکره کننده در صحنه مذاکره حرف و گفت‌وگو متکی بر قدرت‌های درونی پشت صحنه است و دیپلمات باید متکی به قدرت‌های داخلی کشورش باشد که اولین توانایی ما توانایی دفاعیمان بود.
وی ادامه داد: اگر قدرت دفاعی ما بالا نبود و توانایی مقابله نداشتیم آنها بارها به ما حمله می‌کردند و این قدرت دفاعی ما بود که هزینه‌های سنگینی به آنها داد و آنها را از حمله ناامید کرد و پشت میز مذاکره نشاند که این را مدیون سپاه، نیروهای مسلح و بسیج هستیم.
معاون وزیر امور خارجه گفت: نیروهای خودی توانمندی دفاعی کشور را به جایی رساندند که دنیا حتی نمی‌تواند فکر حمله را در ذهن خود تصور کند.
وی توانمندی دوم ایران را توان مقاومت در برابر تحریم‌ها عنوان کرد و ادامه داد: اگر مردم 10 سال ایستادگی و تحمل نمی‌کردند آنها به سیاست‌های تحریمی خود ادامه می‌دادند و ما را از بین می‌بردند اما مردم به گونه‌ای مقاومت کردند که طرف‌های مقابل به این نتیجه رسیدند که چنانچه غرب تحریم‌ها را سخت‌تر، سخت‌تر و ادامه‌تر کند اما باز هم کسی دست‌های خود را در ایران بالا نمی‌آورد.
عراقچی توانایی سوم را قدرت علمی و دانشمندان هسته‌ای دانست و گفت: دانشمندان هسته‌ای توانستند انرژی هسته‌ای را به جایی برسانند که برگشت ناپذیری و غیرقابل مهار بودن آن برای دنیا ثابت شود و توانمندی علمی ما را در چشم آنها فرو کردیم و آنها راهی جز حذف فیزیکی دانشمندان نداشتند.
وی توان سیاسی و ثبات سیاسی کشور را امری مهم عنوان و تأکید کرد: در رأس همه توانمندی سیاسی کشور، رهبری بود که توانمندی‌ها را باور و شکوفا کرد و امکان استفاده از توانمندی‌ها را ایجاد کرد.
معاون وزیر امور خارجه، توانمندی این دولت را توانمندی دیپلماتیک عنوان کرد و ادامه داد: دیپلمات و مذاکره کننده توانمندی کشور را به منافع ملی تبدیل می‌کند و به مثابه بازاریاب کارخانه‌ای، توانمندی‌ها را تبدیل به ثروت می‌کند.
عراقچی خاطرنشان کرد: توانمندی دیپلماتیک توانمندی بود که می‌تواند تعامل و گفت‌وگو کند و با رویکردهای اثربخش 10 سال مقاومت ایران را تبدیل به سندی کند که قدرت‌های بزرگ بر آن مهر بزنند.
وی با بیان اینکه همه این دستاوردها در مقابل ایجاد اعتماد و برطرف کردن نگرانی‌ها بوده است، گفت: ما اطمینانی حاصل کردیم که بمب اتم نخواهیم داشت و این اطمینان توسط برخی محدودیت‌های موقت و نظارت‌های بیشتر شکل گرفت.
معاون وزیر امور خارجه با تأکید بر اینکه در محدودیت‌ها نیاز کشور تعطیل نمی‌شود، تصریح کرد: محدودیت‌های برجام همه در زمان مشخصی و زمان‌دار است اما از اینکه به اسم نظارت بخواهند سوء استفاده از تأسیسات هسته‌ای داشته باشند، نگرانیم و تمامی دقت خود را بر این گذاشته‌ایم که امکان سوء استفاده صفر شود.
عراقچی با اشاره به اینکه محدودیت‌های موقت در غنی‌سازی هسته‌ای و نظارت بیشتر را برای همکاری‌های وسیع علمی پذیرفتیم، خاطرنشان کرد: اکنون امکان همکاری با کشورهای دیگر و مراودات علمی هسته‌ای و تعاملات باز شده است و توانسته‌ایم گردنه سخت تاریخی را با دست پر بگذرانیم اما نباید فراموش کنیم که آمریکا همچنان دشمن ما است و امیدواریم با گشایش‌های اقتصادی برجام قدرتی فرامنطقه‌ای شویم.
