بی‌تاثیری کاهش نرخ سود بانکی در اجاره‌بها

برخی کارشناسان معتقدند کاهش نرخ سود بانکی بر افزایش نرخ اجاره‌بها دامن زده؛ برخی دیگر اما تاکید دارند کاهش این نرخ تاثیری بر این بازار نداشته است. نگاه شما به این موضوع چیست؟

کاهش نرخ سود بانکی در سه بخش ساخت‌وساز، خرید و فروش و رهن و اجاره اثرگذار است. اما قاعدتا کاهش نرخ سود بانکی می‌تواند یکی از عوامل ورود سرمایه‌ها به حوزه ساخت‌وساز باشد و ‌انگیزه آنهایی که سرمایه‌های خود را در بانک‌ها پس‌انداز کرده‌اند به سمت تولید بالا ببرد. خروجی این کار افزایش تولید و توازن بین عرضه و تقاضا خواهد بود. اما در مورد کاهش نرخ سود بانکی و بازار اجاره باید گفت که کاهش این نرخ تاثیری بر افزایش اجاره‌بها نداشته و نخواهد داشت.

برای این گفته‌ها دلیلی هم دارید؟

کاهش نرخ سود بانکی در دهه‌های اخیر همزمان با پدیده بانکداری رواج یافت. در گذشته سود بانکی به مفهوم امروز وجود نداشت اما بحث اجاره‌داری همواره مطرح بوده است. آنها که خانه خود را اجاره‌ می‌دادند عموما به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ دسته اول افرادی بودند که شغل‌شان اجاره‌داری بود و از راه اجاره کسب درآمد می‌کردند و دسته دوم آنهایی بودند که از این طریق تامین معاش می‌کردند که هر دوی این گروه چه در دهه گذشته و چه صد سال پیش همواره اجاره‌بها را ترجیح می‌دادند و علاقه‌شان به دریافت اجاره و پول پیش بود. افرادی هم که تمایلی به پول پیش دارند، به چند دسته تقسیم می‌شوند؛ عده‌ای برای تامین بخشی از سند خانه‌ای که خریداری می‌کردند، عده دیگر برای سرمایه‌گذاری، بخشی هم برای خرید خانه و بخشی دیگر برای تامین جهیزیه. البته در این میان گروهی دیگر که تعدادشان هم زیاد نیست، خانه خود را رهن می‌دهند تا پول خود را در بانک سرمایه‌گذاری کنند و سود بانکی دریافت کنند اما این افراد را نمی‌توان به‌عنوان شاخص اصلی در تعیین اجاره‌بها قلمداد کرد. علاوه‌بر این، عده دیگری هم هستند که پول پیش خانه را برای مواقع ضروری چون قطع یارانه‌ها در بانک پس‌انداز می‌کنند. بنابراین با این توضیحات، کاهش نرخ سود بانکی در قیمت اجاره تاثیری نداشته است.

اما بنگاه‌های املاک و برخی کارشناسان مسکن نظر دیگری دارند و معتقدند که کاهش این نرخ، نرخ اجاره را افزایش داده است؟

ظاهرا کاهش نرخ سود بانکی تنها در بازار اجاره تاثیر گذاشته است. زمانی که زمزمه کاهش نرخ سود بانکی شنیده شد، بازار اجاره نیز به دلیل همزمانی با نقل ‌و انتقال مستاجران تحت‌تاثیر قرار گرفت. نکته دوم بحث روانی آن بود که در حوزه بازار مسکن به‌ویژه بازار اجاره حاکم است. با توجه به اینکه بین عرضه و تقاضا توازنی وجود ندارد جنبه روانی در این بخش تاثیر‌گذار است. بنابراین با کاهش نرخ سود بانکی، بازار اجاره نیز تحت‌تاثیر قرار گرفت و سودجویان نیز به این مباحث دامن زدند.

از زمانی که این نرخ کاهش یافت تا امروز اجاره‌بها چقدر افزایش یافت؟

قراردادهای اجاره حاکی از آن است که وضعیت پایداری بر این بخش حاکم است و اجاره‌بها تا امروز فقط حدود 10 درصد افزایش یافته است. با وجود این، پیش‌بینی می‌شود تا پایان شهریور که فصل اصلی نقل ‌و انتقلالات است، بازار پایداری در این بخش حاکم باشد.

مقامات دولتی تاکید دارند که مسکن وارد دوره رونق شده است، در مقابل برخی دیگر معتقدند که مسکن همچنان در رکود است؛ ارزیابی رئیس اتحادیه املاک از این بازار چیست؟

توقع این بود که بازار مسکن با رشد بیشتری پیش‌ رود اما در پنج‌ماهه اول امسال به جز ماه رمضان در شهر تهران با رشد کمی مواجه بودیم اما توانستیم در فاز اول از دوران خروج از رکود عبور کنیم اما سرعت آن خیلی بالا نبود. با این حال پیش‌بینی می‌شود در شش‌ماهه دوم امسال حجم معاملات به حدی برسد که از شش‌ماهه اول بهتر باشد و بگوییم به دوران رونق رسیده‌ایم.

چه زمانی می‌توان امیدوار بود که مسکن به‌طور کامل از رکود خارج شود؟

زمانی که حجم معاملات مسکن سه برابر حجم معاملات فعلی باشد و تعداد مبایعه‌نامه‌های ما از 16 تا 17 هزار مبایعه‌نامه فعلی به حدود 40 تا 50 هزار مبایعه‌نامه برسد.

فکر می‌کنید ورود سرمایه‌های جدید می‌‌تواند این بخش را از رکود خارج کند و قیمت مسکن را افزایش دهد؟

ورود سرمایه‌ در هر بخشی تاثیرگذار است اما در بازار مسکن به دلیل اینکه این بازار مقاوم است، تاثیری‌پذیری آن زمانبر است و در کوتاه‌مدت نمی‌توان گفت شاهد افزایش قیمت در این بخش باشیم. امکان دارد رونق در حوزه تولید انگیزه تولید را بالا ببرد اما موجب گرانی مسکن نمی‌شود.

رئیس اتحادیه املاک، آینده بازار مسکن را چگونه می‌بیند؟

در مجموع به افزایش حجم معاملات و بازگشت بازار به رونق خوش‌بین هستم چون زمان لازم برای عبور از رکود را سپری کردیم و زیرساخت‌های لازم از سوی دولت فراهم شده است. فقط باید عملیات اجرایی‌تر شود که مستلزم اجرایی‌شدن طرح‌هایی چون کاهش نرخ سود بانکی با سرعت بیشتر و ریل‌گذاری پول در مسیر صحیح به مسیر اصلی خود است. رونق بازار مسکن می‌تواند 300 صنعت و شغل مرتبط را به حرکت وا دارد و مشکل بیکاری و اشتغال را حل و اقتصاد را از رکود خارج کند.