پیام روسها به آمریکا از پایگاه نوژه همدان

استفاده روسیه از پایگاه هوایی ایران جهت بمباران داعش در سوریه پیامی برای واشنگتن ارسال کرده است؛ درست زمانی که روسیه خواهان همکاری نظامی با ایالات متحده آمریکا است: به ما بپیوندید یا ما با دشمنان شما متحد خواهیم شد.

عملیات روز سه شنبه روسیه و استفاده این کشور از پایگاه نظامی ایران غیر منتظره بود. ایران به هواپیماهای جنگی روسیه اجازه داد از قلمرو ایران استفاده کرده و اهداف مخالفان در سوریه را بمباران کنند. ایالات متحده امریکا به حرکت فوق توجه چندانی نداشته و این کشور علی رغم پیشنهاد روسیه مبنی بر ائتلاف علیه داعش، خونریزی های شدید در حلب و سایر نقاط سوریه را تماشاگر بوده است.

مذاکرات روسیه با ایالات متحده جهت همکاری علیه داعش چند هفته طول کشید و در نهایت روسیه که دیگر نمی توانست شاهد خونریزی در سوریه باشد از همکاری با ایران استفاده کرد. به گفته مقامات روس هیات مذاکره کننده روسیه و امریکا به توافق نزدیک بودند اما مقامات امریکایی این خبر را تکذیب کرده و می گویند نظرات طرفین به هم نزدیک نبود.

«اندرو تانلر» کارشناس سوری در موسسه واشنگتن گفت: بمباران علیه داعش توسط سوریه با استفاده از پایگاه هوایی همدان می تواند به دولت اوباما نشان دهد که مسکو با ایران همکاری می کند زمانی که امریکا پیشنهاد این دولت را نپذیرد. روسها همچنین نشان دادند که در مورد بحران سوریه گزینه های زیادی دارند. این عملیات همچنین نشان دهنده اتحاد ایران و روسیه در منطقه است.

واقعیت این است که روسیه و ایران همواره در طی جنگ داخلی سوریه  از دولت بشار اسد علیه شورشیان حمایت شده توسط امریکا، ترکیه و عربستان سعودی حمایت کرده اند.

اما غرب امیدش به مسکو است

بر اساس اظهارات دیپلمات های آمریکایی و اروپایی، وقتی روسیه آشکارا در سوریه دخالت نظامی را آغاز کرد (آگوست گذشته) ادعا شد که مسکو اقدامش باعث کنار زدن ایران و حزب الله در این کشور خواهد بود و اسد را مجبور خواهد کرد به سازش تن داده و فرایند صلح را تسهیل کند.

این استدلال یکی از چندین استلالی بود که روسیه جهت وادار کردن غرب به در پیش گرفتن مسیر صلح در سوریه ارائه داد. در آن زمان روسیه می خواست غرب و سازمان ملل امیدوار شوند که صلح در این کشور محقق می شود حتی اگر آنها روسیه را به شکست در بمباران مناطقی که مخالفان اسد قرار دارد متهم کنند.

اما همکاری اخیر روسیه و ایران به جهان نشان داد که ایران نمی تواند در بحران سوریه کنار زده شود. واقعیت این است که ایران به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه ای و همچنین درگیر بودن در سوریه نمی تواند در حل بحران سوریه کنار گذاشته شود. روسیه پیش از این جهت انجام عملیات علیه داعش در سوریه از قلمرو خود استفاده می کرد.

در اینجا باید گفت اگر روسیه به سمت اتحاد ایران – حزب الله و اسد حرکت کند، مخالفان سوری در تنگنا قرار می گیرند.

جان کری وزیر امور خارجه امریکا روز سه شنبه از سرگئی لاروف وزیر امور خارجه روسیه خواست در مورد عملیات روز سه شنبه مذاکره کنند. مارک تونر سخنگوی وزرت امور خارجه گفت: واشنگتن در حال حاضر عملیات روز سه شنبه را مورد ارزیابی قرار می دهد.

سرهنگ کریستوفر گارنر، سخنگوی نظامی ایالات متحده در بغداد گفت: روسها قبل از انجام عملیات با ما ارتباط برقرار کردند. آنها ما را از انجام این عملیات با خبر کرده اند زیرا هواپیماهای جنگی آنها از خطوط هوایی عراق می خواست عبور کند خطوطی که هواپیماهای ما و عراق در آن حرکت می کنند. جهت ایمنی پروازها ما از عملیات باخبر بودیم.

یک مقام نظامی امریکایی که نخواست نامش فاش شود گفت: عملیات از طریق پایگاه هوایی ایران در همدان بسیار سریع رخ داد. روسها چهار فروند بب افکن TU-۲۲ را ازطریق پایگاه هوایی ایران همراه با یک هواپیمای باربری که مهمات را برای  بمب افکن ها حمل می کرد به سوریه ارسال کرده ا ند.

یک مقام دیگر گفت: همه بمب افکن ها بعد از انجام عملیات به روسیه بازگشتند و در حقیقت این اقدام یک ژست سیاسی بود نه اینکه روسیه بخواهد برای همیشه یا طولانی مدت در ایران حضور داشته باشد. این نوع عملیات به نظر نمی رسد مزیتی برای روسیه داشته باشد هرچند به گفته مقامات روسی ازاین طریق بارهای سنگین تر با هزینه کمتری منتقل می شوند. روسیه بمب افکنهای بیشماری در سوریه دارد که قادر به انجام عملیات دور برد تا جنوب سوریه را دارند.

جنگ سوریه از سال ۲۰۱۱ تاکنون باعث مرگ پانصد هزار نفر و آوارگی میلیونها نفر شده است. عناصرداعش نیز از این موقعیت استفاده کرده و باعث ایجاد بی ثباتی در این کشور شده اند عناصری که در سراسر جان یک تهدید تروریستی قلداد می شوند.

با این وجود واکنش مخالفان و شورشیان سوری در این ارتباط منفی بوده است. یک مقام شورشی سوری در این ارتباط گفت: روسیه از خلاء  قدرت سیاسی که توسط کشورهای غربی و ایالات متحده ایجاد شده است سوء استفاده می کند.

درست یک روز قبل از انجام عملیات وزیر دفاع روسیه گفت: واشنگتن و مسکو در مورد انجام عملیات مشترک در سویه به توافق نزدیک شده اند. این در حالی است که مقامات امریکایی این خبر را تکذب کرده و گفتند نظرات طرفین بهم نزیک نبود.

تونر سخگوی وزارت امور خارجه گفت: «همکاری روسها  با ایران مانع همکاری آنها با امریکا در سوریه است. همکاری ایران- روسیه - امریکا در سوریه بسیار سخت است. روسیه قطع نامه سال گذشته شورای امنیت در مورد ایران را که تقویت کننده توافق هسته ای این کشور است را نقض کرده است. این قطع نامه هر گونه فروش، عرضه و انتقال بمب افکن های جنگی به ایران را ممنوع کرده است مگر شورای امنیت آن را تایید کند.»

اما باید گفت نظر تونر در این مورد صحت ندارد زیرا واقعا چنین چیزی رخ نداده  و بمب افکن ها همان روز به روسیه باز گشته اند.

دولت روسیه در واکنش گفت: هواپیماهای جنگی مادر روز سه شنبه شبه نظامیان داعش و گروه مرتبط به القاعده معروف به جبهه النصره را هدف قرار داده پنج انبار مهمات و چند پایگاه نظامی از آنها را نابود کرده اند. ما بمب افکنی به ایران تحویل نداده ایم.

یک مقام ایالات متحده گفت: هواپیماهای روسی بر فراز عراق بدون اجازه دولت عراق پرواز کرده اند. این نکته قابل توجه است. بغداد می تواند مانع انجام این پروازها شود.