آلودگی تریاک به سرب،صدمات و عوارض مخرب این ماده افیونی را صد چندان کرده است و بر اساس گزارشات واصله،چندین نفر از افراد مبتلا به اعتیاد این نوع از مواد تخدیری جان خود را از دست داده اند.

اگرچه در ابتدای امر آغشته بودن تریاک به سرب تکذیب شد،اما پس از تایید سازمان پزشکی قانونی،موضوع آلودگی تریاک به این نوع از مواد شیمیایی در صدر اخبار برخی از سایت ها و رسانه ها قرار گرفت.

در حال حاضر نمی توان به آماری متقن و دقیق از تعداد تلفات این موضوع هولناک اشاره کرد،زیرا مشخص نیست در میان مصرف کنندگان تریاک در اقصی نقاط این کشور اعم از شهرها،روستاها و محلات،دقیقا چه میزانی از افراد دچار مسمومیت و مرگ ناشی از تریاک آلوده به سرب شده اند.

*شوی تبلیغاتی که به واقعیت پیوست

مدتی پیش پس از رسانه ای شدن موضوع مسمومیت تریاک و آغشته بودن آن به سرب،برخی آن را نوعی از شوی تیلیغاتی پنداشتند که به زعم آنها هدفی جز گرم کردن بازار برای فروش شربت تریاک در عقبه آن وجود نداشت.

حتی برخی چنین عنوان کردند که برای سوق دادن مصرف کنندگان تریاک به هروئین و شیشه چنین مسائلی مطرح شده است،اما اشارات سازمان های ذیربط و مراجع قانونی همچون پزشکی قانونی و برخی مسئولان همچون محمد رضا قدیرزاده،عضوکارگروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات پزشکی قانونی به صحت و سقم این گزارشات و اخبار مهر تایید زد.

وی در گفتگویی با رسانه ها که در روزنامه جام جم منعکس شد،در خصوص این معضل نوظهور عنوان کرد:آمار مسمومیت ها واقعا بالا است و این موضوع را نیز به یاد بیاوریم که وزارت بهداشت در برهه ای اعلام کرد،داروی ضد سرب کم داریم.

* مسمومیت با سرب و تحمیل فشار بر سیستم درمانی کشور

سعید صفاتیان،رئیس کارگروه کاهش تقاضای مواد مخدر در مجمع تشخیص مصلحت نظام،در گفت و گو با رسانه ها در خصوص آغشته بودن تریاک به سرب گفت:این موضوع به سیستم درمانی کشور فشارهای بسیاری را تحمیل می کند و مطرح ساختن و رسانه ای کردن هشدارها در این خصوص ضروری به نظر می رسد،البته با وجود چنین هشدارهایی،بر عزم قاچاقچیان در آغشته سازی تریاک ها به سرب،خللی وارد نمی شود.

*انگیزه آغشته سازی تریاک ها به سرب چیست؟

کارشناسان معتقدند سرب از نمونه مواد شیمیایی محسوب می شود که آغشته کردن آن به تریاک بسیار ساده است و عملا امکان تشخیص آن برای مصرف کنندگان وجود ندارد،مگر اینکه بر روی زرورق و یا بصورت تزریق بتوان نشانه هایی از آن را یافت.

انگیزه قاچاقچیان مواد مخدر از ترکیب این ماده شیمیایی به تریاک کسب سود بیشتر است،در شرایطی که قیمت هر کیلو تریاک3 میلیون و 500 هزار تومان تخمین زده می شود،قیمت سرب،یک پنجم این میزان است و روش خوبی برای سوداگران مرگ و سودجویان به شمار می رود تا از این راه به سودهایی کلان دست پیدا کنند.

برخی دیگر از متخصصان و کارشناسان درمان اعتیاد معتقدند تنها ماده شیمیایی موجود در تریاک ها سرب نیست و به و اقع باید به مشتقات دیگری همچون نیترات سرب،اکسید سرب و حتی به احتمال قریب به یقین رنگ موی هندی که حاوی مقادیری از سرب است نیز به این مواد اضافه می شود.

*چه باید کرد؟

اساسا تجارت شوم مواد مخدر همچون تریاک از معضلات و آسیب هایی به شمار می رود که مختص ایران نیست اما موقعیت منطقه ای و جغرافیایی ایران و مجاورت با یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان خشخاش(افغانستان)مزید بر علت شده تا این مرز و بوم بیش از دیگر کشورها در معرض این مصیبت و هزینه های سنگین مادی و معنوی ناشی از آن قرار گیرد.

یکی از مصادیق بارز این موضوع،میزان شُهَدایی است که ضابطان قضایی برای مقابله با این ناهنجاری تقدیم انقلاب کرده اند.

با عنایت به این موضوع که نظارت اصولی و قانونمندی بر شیوه تولید تریاک و توزیع آن در بازار وجود ندارد و اساسا نمی تواند وجود داشته باشد،چرا که حمل،مصرف و فروش این مواد،غیر قانونی و جرم است و به تبع توزیع و فروش چنین موادی بصورت مخفیانه و زیر زمینی انجام می شود.

با چنین اوصافی و با توجه به این امر که امکان نظارت و بررسی سیستماتیک،تعریف شده بر این محصول وجود ندارد،باید پیشگیری در اولویت نهادها و سازمان های ذیربط قرار گیرد.

برخی معتقدند ارائه مکرر اخبار،اطلاعات و آگاه سازی عمومی از ضروریات و الزاماتی است که می تواند در این برهه حساس مثمر ثمر واقع شود.

البته ریشه ای ترین اقدام،ترک مصرف این مواد است که یقینا در صورت حصول آن و رهایی و نجات پایدار، معتادان قادر خواهند بود نه تنها بر این معضل نوظهور،بلکه بر بسیاری از خطرات و تهدیداتِ ناشی از اعتیاد غلبه کنند.