طی بیش از یک دهه اخیر شاهد بودهایم که عبارتهای «تروریسم» و «مسلمان» در رسانههای عمده جهانی به صورت مکرر در کنار هم قرار گرفتهاند، خاصه که اغلب اوقات روی صفت «مسلمان» بودنِ «عامل» انجام عملیات تروریستی تأکید شده است.
اما بررسی دادهها و آمارهای موجود نشان میدهد که مسلمانان از یک بعد دیگر نیز با تروریسم رابطه دارند، آنجا که بیشتر حملات در سرزمینهای مسلماننشین رخ میدهد و درصد بسیار بالایی از قربانیان شامل کشتهشدگان و مجروحان، ساکنان مناطق عمدتا مسلماننشین هستند.
در این گزارش با بهرهگیری از گزارشها و اطلاعات منتشر شده توسط «کنسرسیوم ملی مطالعه و واکنش به تروریسم» که از سوی وزارت امنیت داخلی ایالات متحده و مرکز فناوری دانشگاه مریلند آمریکا مدیریت میشود، نگاهی به توزیع جغرافیایی محل وقوع حوادث تروریستی و «قربانیان» آن طی سالیان گذشته میاندازیم.
سال 2015 میلادی
آمارهای به دست آمده نشان میدهد که در سال 2015 میلادی هرچند در 92 کشور حملاتی تروریستی رخ داده است، اما بیش از 55 درصد موارد آنها در پنج کشور عراق، افغانستان، پاکستان، هند و نیجریه رخ داده است. همچنین بیش از 74 درصد تمامی مرگ و میرهای ناشی از حملات تروریستی مربوط به پنج کشور عراق، افعانستان، نیجریه، سوریه و پاکستان بوده است.
در این سال، بیشترین تعداد قربانیان عملیات تروریستی شهروندان کشورهای عراق با 6932، افغانستان با 5292، نیجریه با 4886، سوریه با 2748 و پاکستان با 1081 نفر بودهاند. در خصوص نیجریه، لازم است به این نکته اشاره شود که مسلمانان حدود نیمی از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، با این حال اغلب قریب به اتفاق عملیات تروریستی در این کشور از سوی گروه بوکوحرام و در مناطق شمالی این کشور که عمدتا مسلماننشین هستند رخ میدهند.
بررسیها نشان میدهد که از نظر توزیع محل وقوع حملات تروریستی، بیش از 63 درصد حملات تروریستی کل جهان، در کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ عراق، افغانستان، پاکستان، نیجریه، مصر، بنگلادش، سوریه و لیبی رخ دادهاند و کمتر از 37 درصد سهم دیگر نقاط جهان بوده است.
از نظر تعداد کشتهشدگان طی عملیات تروریستی هم بیش از 78 درصد قربانیان از ساکنان مناطق عمدتا مسلماننشین عراق، افغانستان، پاکستان، نیجریه، مصر، بنگلادش، سوریه و لیبی بودهاند و کمتر از 22 درصد قربانیان در دیگر نقاط جهان ساکن بودهاند.
اگر به مجروحان نگاهی بیاندازیم، بیش از 77 درصد آنها نیز از کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشین عراق، افغانستان، پاکستان، نیجریه، مصر، بنگلادش، سوریه و لیبی بودند، در حالی که تنها حدود 23 درصد آنها از دیگر نقاط جهان بودهاند.
سال 2014 میلادی
گزارشها نشان میدهند که در سال 2014 میلادی هرچند در 95 کشور حملاتی تروریستی رخ داده است، اما بیش از 60 درصد موارد آنها در پنج کشور عراق، پاکستان، افغانستان، هند و نیجریه رخ داده است. همچنین بیش از 78 درصد تمامی مرگ و میرهای ناشی از حملات تروریستی مربوط به پنج کشور عراق، نیجریه، افغانستان، پاکستان و سوریه بوده است.
در این سال، بیشترین تعداد قربانیان عملیات تروریستی شهروندان کشورهای عراق با 9929،، نیجریه با 7512، افغانستان با 4505، پاکستان با 1757 و سوریه با 1698 نفر بودهاند. (در خصوص نیجریه، لازم است به این نکته اشاره شود که مسلمانان حدود نیمی از جمعیت جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، با این حال اغلب قریب به اتفاق عملیات تروریستی در این کشور از سوی گروه بوکوحرام و در مناطق شمالی این کشور که عمدتا مسلماننشین هستند رخ میدهند).
بررسیها نشان میدهد که از نظر توزیع محل وقوع حملات تروریستی، بیش از 57 درصد حملات تروریستی کل جهان، در کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ عراق، پاکستان، افغانستان، نیجریه و سوریه رخ دادهاند و کمتر از 43 درصد دیگر آنها سهم دیگر نقاط جهان بوده است.
از نظر تعداد کشتهشدگان طی عملیات تروریستی هم بیش از 77 درصد قربانیان نیز از ساکنان کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ عراق، پاکستان، افغانستان، نیجریه و سوریه بودهاند و کمتر از 23 درصد قربانیان در دیگر نقاط جهان ساکن بودهاند.
اگر به مجروحان نگاهی بیاندازیم، بیش از 75 درصد آنها از کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ عراق، پاکستان، افغانستان، نیجریه و سوریه بودند، در حالی که تنها کمتر از 25 درصد آنها از دیگر نقاط جهان بودهاند.
سال 2013 میلادی
دادههای موجود نشان میدهند که در سال 2013 میلادی 57 درصد حملات تروریستی، 66 درصد قربانیان و 75 درصد مجروحان حملات تروریستی مربوط به سه کشور عراق، پاکستان و افغانستان بوده است.
در این سال، بیشترین تعداد قربانیان عملیات تروریستی، شهروندان کشورهای عراق با 6378، افغانستان با 3111 و پاکستان با 2315 نفر بودهاند.
بررسیها نشان میدهد که از نظر توزیع محل وقوع حملات تروریستی، بیش از 67 درصد حملات تروریستی کل جهان، در کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشین عراق، پاکستان، افغانستان، نیجریه، یمن، سوریه و سومالی رخ دادهاند و کمتر از 33 درصد سهم دیگر نقاط جهان بوده است.
از نظر تعداد کشتهشدگان طی عملیات تروریستی هم بیش از 86 درصد قربانیان از ساکنان مناطق عمدتا مسلماننشینِ عراق، پاکستان، افغانستان، نیجریه، یمن، سوریه و سومالی بودهاند و کمتر از 14 درصد قربانیان در دیگر نقاط جهان ساکن بودهاند.
اگر به مجروحان عملیات تروریستی در گستره جهانی نگاهی بیاندازیم، بیش از 82 درصد آنها از کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ عراق، پاکستان، افغانستان، نیجریه، یمن، سوریه و سومالی بودند، در حالی که تنها حدود 17 درصد آنها از دیگر نقاط جهان بودهاند.
سال 2012 میلادی
دادههای موجود نشان میدهند که در سال 2013 میلادی هرچند 85 کشور شاهد وقوع حملات تروریستی بودند، اما حدود 55 درصد تمامی حملات تروریستی، 62 درصد قربانیان و 65 درصد مجروحان این حوادث مربوط به سه کشور پاکستان، عراق و افغانستان بودهاند.
در این سال، بیشترین تعداد قربانیان عملیات تروریستی شهروندان کشور افغانستان با 2632 نفر بودند و بیشترین مجروحان عملیات تروریستی نیز شهروندان عراقی با 6641 نفر بودند.
بررسیها نشان میدهد که از نظر توزیع محل وقوع حملات تروریستی، بیش از 70 درصد حملات تروریستی کل جهان، در کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ پاکستان، عراق، افغانستان، نیجریه، یمن، سومالی و سوریه رخ دادهاند و کمتر از 30 درصد دیگر حملات در دیگر نقاط جهان رخ دادهاند.
از نظر تعداد کشتهشدگان طی عملیات تروریستی هم بیش از 87 درصد قربانیان نیز از ساکنان کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ پاکستان، عراق، افغانستان، نیجریه، یمن، سومالی و سوریه بودهاند و کمتر از 13 درصد قربانیان از دیگر نقاط جهان ساکن بودهاند.
اگر به مجروحان عملیات تروریستی در گستره جهانی نگاهی بیاندازیم، بیش از 81 درصد آنها از کشورها و مناطق عمدتا مسلماننشینِ پاکستان، عراق، افغانستان، نیجریه، یمن، سومالی و سوریه بودند، در حالی که تنها کمتر از 19 درصد آنها از دیگر نقاط جهان بودهاند.
سالهای منتهی به 2011 میلادی
گزارش «مرکز ملی ضدتروریسم ایالات متحده» بیانگر این است که طی سالهای 2007 تا 2011 بیش از 80 درصد قربانیان حملات تروریستی مسلمان بودند. در این گزارش که در سال 2012 منتشر شده است، آمده است: «اگر تعلق مذهبی در نظر گرفته شود، مسلمانان بین 82 تا 97 درصد قربانیان تروریسم را طی 5 سال اخیر تشکیل دادهاند».
همچنین در گزارش سال 2009 مرکز ملی ضدتروریسم ایالات متحده مستقر در آکادمی نظامی وستپوینت آمریکا آمده است که مسلمانان بیش از 7 برابر غیرمسلمانان قربانی حملات القاعده بودهاند.
به غیر از آن، سازمان ملل نیز در سال 2014 گزارش داد که مسلمانان بزرگترین قربانیان داعش در عراق هستند.
در سال 2013 نیز «کنسرسیوم ملی مطالعات تروریسم» و «مرکز دادگان جهانی تروریسم» در دانشگاه مریلند آمریکا در گزارش مشترک خود اعلام کردند که طی سالهای 2004 تا 2013 میلادی، حدود نیمی از حملات تروریستی و 60 درصد قربانیان حملات تروریستی در سه کشور عراق، افغانستان و پاکستان رخ داده است، سه کشوری که اغلب جمعیت آنها را مسلمانان تشکیل میدهند.