کمیته چهارجانبه بین الملل که مأموریتش برقراری صلح در فلسطین است و از چهار عضو روسیه، آمریکا، سازمان ملل و اتحادیه اروپا تشکیل شده است این روزها گزارش و بیانیهای را در راستای حل مسئله فلسطین ارائه کرده که سر و صدای حامیان جناح سازش برآورده است چه رسد به حامیان مقاومت که از بنیان این کمیته را آلت دست استکبار و نظام سلطه جهانی میداند.
این کمیته در گزارش، خود به صهیونیستها توصیه میکند که از شهرک سازی دست بردارند بدون آنکه آنها را از ساخت شهرکهای صهیونیست نشین در زمینهای فلسطینیان منع کند. در واقع لحن گزارش توصیه ای است نه دستوری. از سوی دیگر فلسطینیان را از حرکت به سوی خشونت نهی میکند.
گزارش این کمیته به گونهای توصیف شده که حامیان جناح سازش یعنی تشکیلات خودگردان را نیز به شدت برافروخته است. کمیته چهار جانبه در حالی اقدام به انتشار گزارشی این چنین کرده که طی 4 سال گذشته تقریبا در سکوت کامل به سر برده است. چگونه به یک باره فعال شده و گزارشی علیه فلسطینیان منتشر کرده است؟
کنفرانس پاریس، آن روی سکه فعال شدن کمیته چهار جانبه
کمیته چهارجانبه از زمان برگزاری کنفرانس پاریس در دو ماه قبل فعال شد. زمانی که فرانسه کنفرانسی را در پاریس برگزار کرد و اعلام کرد هدفش از این نشست، مقدمه چینی برای کنفرانسی بین المللی است که در آن کنفرانس با حضور تمام طرفهای بین المللی و دو طرف نزاع مسئله فلسطین حل شود. در بیانیه پایانی این نشست مقدماتی که در پاریس برگزار شد، آنچه بیش از همه مورد تأکید قرار گرفت فعال شدن کمیته چهارجانبه بین المللی بود. در بیانیه این نشست بر حل مسئله فلسطین براساس قطعنامههای بین المللی تأکید شده بود اما دو نکته در آن نشست قابل توجه بود. اول آنکه در بیانیه پایانی، به تمامی مسائل موجود در مذاکرات گذشته اشاره شده بود جز مسئله آوارگان فلسطینی. دوم اینکه بیانیه آنقدر ضعیف و بی اثر نوشته شده بود که موجب نارضایتی تشکیلات خودگردان و حامیان سازش و مذاکره شد.
حذف مسئله آوارگان فلسطینی، نقطه ثقل دو جریان
هم در نشست پاریس و هم در گزارش کمیته چهارجانبه مسئله آوارگان فلسطینی به هیچ عنوان بیان نشده بود. پس از نشست پاریس، گروههای مقاومت به این موضوع اشاره کردند و این نشست را دسیسهای برای کنار گذاشتن مسئله آوارگان فلسطینی بیان کردند. این در حالی بود که مسئله قدس نیز در نشست پاریس شفاف سازی نشده بود و این امر موجب اعتراض تشکیلات خودگردان نیز شد.
حذف آوارگان هدف نهایی
اگر نگاهی به 4 سال گذشته درعرصه فلسطین داشته باشیم در می یابیم که جناح غربی در این دوره تلاش کرده است با سردمداری آمریکا و دایره گردانی رژیم صهیونیستی مسئله آوارگان را حذف کند.
مسئله آوارگان فلسطینی همواره خط قرمز مسئولان رژیم صهیونیستی بوده است. هیچ یک از مقامات این رژیم در هیچ دورهای حاضر نشدهاند مسئله آوارگان را بپذیرند و راه حلی برای آنها وجود ندارد؛ زیرا با مسئله آوارگان ، کشور رژیم مجعول اسرائیل دیگر وجود نخواهد داشت.
راهکارهای صهیونیستها برای حذف مسئله آوارگان فلسطینی
جعل مسئله ای به نام «آوارگان یهودی»
از سال 2012 صهیونیستها تلاش کردند راهکار جدیدی را برای حذف مسئله آوارگان فلسطینی مطرح کنند. آنها جعل جدیدی به نام «آوارگان یهودی» را به وجود آورند و با به وجود آوردن مرکزی در سرزمین های اشغالی از تمامی یهودیانی که از کشورهای عربی مهاجرت کرده بودند خواستند بیایند و خاطرات و داشتههای خود در کشورهای عربی را ثبت کنند. این تلاش صهیونیست ها برای این بود که با موازی کردن این آوارگان با آوارگان فلسطینی، مسئله آوارگان را حذف کنند. از آن زمان براساس مصوبه کنست رژیم صهیونیستی دولت این رژیم مأمور شد در تمامی مذاکراتی که پس از آن انجام خواهد شد مسئله آوارگان یهودی را مطرح کند.
حذف مسئله آوراگان فلسطینی از پروندههای مذاکرات
اقدام بعدی آنها در سال 2014 بود هنگامی که برای مذاکره با تشکیلات خودگردان آماده شدند آمریکاییها اعلام کردند به دلیل آنکه دو پرونده آوارگان فلسطینی و مسئله مرزها بسیار بحث برانگیز اند برای آنکه سایر پرونده ها به نتیجه برسند این دو پرونده از دستور کار مذاکرات خارج شوند. بدین ترتیب با مدیریت آمریکایی ها پرونده آوارگان که همان خط قرمز صهیونیست ها و از ابتدا جزء پرونده های مذاکرات دو جانبه بود از مذاکرات خارج شد.
وضعیت اسف بار اردوگاههای فلسطینی
اردوگاههای فلسطینی امروز علاوه بر کرانه باختری و نوار غزه در سوریه، اردن و لبنان قرار دارند. بیشترین جمعیت آوارگان فلسطین در این کشورها ساکن هستند اما وضع اردوگاهها چنان اسف بار و نامناسب است که توصیف آن در کلام نمیگنجد.
اردن
اردوگاه های اردن تحت فشار شدید دستگاه امنیتی این کشور قرار دارد دستگاه امنیتی این کشور تحت اشراف دستگاه های امنیتی غربی و رژیم صهیونیستی قرار دارد لذا آوارگان فلسطینی اردن به شدت تحت فشار قرار دارند.
سوریه
بهترین شرایط زندگی در میان اردوگاه های فلسطینی مربوط به سوریه بود. اما با آغاز بحران سوریه تقریبا تمامی این اردوگاه ها محلی تجمع گروه های تکفیری و میدان درگیری های نظامی این گروه ها با نظام سوریه شده است لذا امروز این اردوگاه ها تقریبا خالی از سکنه بوده و ساکنان آن یا کشته شده اند یا به گروه های تکفیری پیوسته اند یا به کشورهای دیگر و غالبا به لبنان مهاجرت کرده اند.
لبنان
اردوگاه های لبنان به جهت شرایط زندگی فاقد امکانات اولیه هستند و فضای آنها سرشار از فقر و فساد است. ضمن اینکه براساس قانون لبنان آوارگان اجازه ورود به مشاغل دولتی را ندارند. این امر موجب بیکاری و تشدید فقر موجود در اردوگاه های این کشور شده است. به اینها باید رقابت گروه های مختلف فلسطینی در اردوگاه های لبنان را افزود که این اردگاه را به میدان نبرد نظامی تبدیل کرده است.
اردوگاههای داخل فلسطین
اردوگاه های کرانه باختری شاهد فقر مردم این اردوگاهها هستند علاوه بر اینکه مردم این اردوگاهها از جانب تشکیلات خودگردان و گروههای مسلح نیز تحت فشار قرار دارند و مسئله بیکاری نیز موجب ایجاد فساد و فقر شدید این اردوگاهها شده است.
اردوگاههای نوار غزه به دلیل چند جنگ مستمر به شدت مخروبه و شاهد فقر شدید هستند و از اولیه ترین امکانات زندگی محروم اند به گونه ای که تنها مخروبه ای و تلی از خاک و خانه های آسیب دیده اند و بیشتر ساکنان آنها فقرا و افراد مستضعف هستند.
تیر خلاص اروپاییها
وضعیتی که در بالا از اردوگاه ها مشاهده کردیم نشان می دهد آوراگان فلسطینی در مناطقی که به نام اردوگاه ساکن شده اند در بدترین وضعیت زندگی قرار دارند و این وضعیت برای آنها دهه ها ادامه پیدا کرده است. طی چند سال اخیر کشورهای اروپایی اقدام به ارائه تابعیت به فلسطینی ها کرده اند. کشورهای مختلف اروپایی به آوارگانی که دهه ها است از کم ترین امکانات زندگی محروم بوده اند وعده تابعیت کشورهای اروپایی را می دهند و با نشان دادن در باغ سبز سعی در جذب آنها دارند. نکته مهم در ارائه این پیشنهاد کشورهای اروپایی این است که آنها با دادن تابعیت کشورهای خود فلسطینی ها را شهروند خود تلقی می کنند و گذرنامه و شناسنامه فلسطینی شان را از آنها خواهند گرفت.
فلسطینیان آزاده و هوشیار
بسیاری از فلسطینیان در مقابل پیشنهاد ناجوانمردانه کشورهای اروپایی طی سالهای اخیر مقاومت کرده، دست رد بر سینه آنها زدهاند و در بیشتر موارد تنها با حفظ هویت فلسطینی خود حاضر شدهاند تابعیت این کشورهای را بپذیرند و به آن کشورها بروند.
بزرگ ترین خطر
امام بزرگ ترین خطری که فلسطینیها را تهدید میکند ادامه این روند و فرسایشی کردن آن است. اروپایی ها نشان داده اند که حاضراند برای رسیدن به اهداف خود دهه ها بر روی یک روش پافشاری کنند. حال اگر این روند پیشنهاد تابعیت کشورهای اروپایی در مقابل وضعیت اسف بار اردوگاه ها ادامه پیدا کند مرور زمان ممکن است موجب خالی شدن تدریجی فلسطینیان در مقابل شهروندی های جدید شود بدون آنکه آنها هویت فلسطینی خود را حفظ کنند و این تغییر ماهیت نسل های جدید فلسطینیان بزرگ ترین خطری است که فلسطین و فلسطینیان را تهدید می کند.
نکته پایانی
تجربه مقاومت نشان داده است غربیها تنها زمانی از فرسایشی شدن یک روش دست بر می دارند که کسی حق خود را از آنها بستاند نه اینکه منتظر بماند آنها حق را به او بدهند و این جز با مقاومت طی سالهای مقاومت محقق نشده است.