پایگاه تحلیلی وار ایز بورینگ (War Is Boring) در گزارشی با اشاره به تاریخچه خرید هواپیماهای جنگنده اف 14 آمریکا در دوران رژیم شاهنشاهی پهلوی در آوریل سال 1972 نوشت: اما آمریکا مدتی بعد یعنی با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 از فروش این جنگنده پشیمان شده چرا که ایران از یک همپیمان در منطقه که واشنگتن قصد داشت از آن برای مقابله با نفوذ شوروی استفاده کند، به یک دشمن سرسخت تبدیل شد. همچنین خلبانها و تکنسینهای ایرانی زمان تحویل جنگندههای اف 14 در آمریکا آموزشهای لازم برای به پرواز درآوردن و استفاده از این هواپیماها را گرفتند اما پس از انقلاب به دلیل تحریمهای واشنگتن علیه تهران تامین تجهیزات جنگندهها با مشکلاتی مواجه شد. با این وجود، داد و ستد مخفی همچنان ادامه دارد و شرکتهای نامشخصی هستند که با وجود قرار گرفتن جنگندههای اف 14 قدیمی در موزههای آمریکایی و محل نگهداری هواپیماهای قدیمی، قطعات اف 14 را به ایران میفروشند.
وار ایز بورینگ در ادامه گزارش خود به آغاز جنگ عراق علیه ایران در سپتامبر 1980 اشاره کرد و نوشت: جنگندههای اف 14 تنها هواپیماهایی بودند که میتوانستند با جنگندههای میگ 25 ساخت روسیه مقابله کنند که در دستان نیروهای عراقی قرار داشت. بنابراین، ایران به سرعت اف 14 های خود را عملیاتی کرد. در طول هشت سال جنگ میان ایران و عراق، "تامکت"های ایرانی پیروزیهای زیادی در برابر هواپیماهای عراقی به دستی آوردند. جلیل زندی، یک خلبان جنگندههای اف 14 در آن زمان گفت که 11 نبرد موفقیتآمیز هوا به هوا داشته است که یک رقم سرسام آور به شمار میآید و سبب شده است تا وی به عنوان کشندهترین خلبان جنگنده ایران در دوران جنگ عراق شناخته شود. هر چند ایران در جریان این جنگ هشت تامکت خود را از دست داد و در پایان جنگ یعنی در سال 1988 از میان 68 جنگنده اف 14 باقیمانده، 34 تای آن قابل پرواز بودند. از این رو، صنعت هوایی ایران پس از جنگ شروع به تجهیز این هواپیماها کرد. برای این کار دست به برنامههای خودکفایی، نه تنها در نیروی هوایی بلکه در اقتصاد این کشور زد، تا بتواند نیازهای خود به مواد را که زمانی شرکتهای خارجی تامین میکردند، برآورده کند.
در بسیاری از بخشها این ابتکار عملها برای خودکفایی موفقیت آمیز بود، از جمله استخراج و صادرات نفت، کشاورزی، تولید فولاد ، تولید برق و حمل و نقل هوایی، هر چند شرکتهای ایرانی برای تولید تمامی قطعات تخصصی مورد نیاز این تامکتها مشکلاتی داشتند و به همین دلیل سراغ بازارهای سیاه برای تهیه این تجهیزات رفتند. مقامات آمریکایی چند بار افرادی را به اتهام همکاری با ایران در این زمینه دستگیر کردند و وزارت دفاع این کشور در اوایل سال 2014 از یافتن دلالان اسلحه خبر داد که مدعی بود دوباره تلاش کردهاند تجهیزات اف 14 به ایران بفروشند.
در ادامه این گزارش آمده است: هر چند بیدلیل هم نیست که تهران همچنان برای تجهیز تامکتهای خود تلاش میکند. آمریکا در سالهای اخیر تلاشهای خود برای جاسوسی از ایران را تشدید کرده و هواپیماهای بدون سرنشین، شامل پهپادهای رادار گریز و مخفی آرکیو 170 خود را آشکارا به خاورمیانه فرستاده است تا از تاسیسات هستهای ایران جاسوسی کنند. اگر چه یک پهپاد آرکیو 170 در سال2011 در خاک ایران فرو نشانده شد.
تامکتها قابلیت رهگیری این هواپیماهای بدون سرنشین را دارند. نیروی هوایی ایران در اوایل دهه 2000 یک اسکادران از جنگندههای اف 14 را در اولین تاسیسات هستهای خود مستقر کرد. این کشور در سالهای بعد اسکادران دیگری از این نوع جنگنده را برای گشتزنی بر فراز دو تاسیسات هستهای دیگرش و برای مقابله با تداوم جاسوسیهای آمریکا که سعی در جمعآوری اطلاعات داشتند، فرستاده است.
به گزارش وار ایز بورینگ، آمریکا در گذشته به قدری نگران لو رفتن اطلاعات جنگندههای اف 14 ایران بود که هنگام سقوط چند تای آنها در جریان جنگ عراق و ایران، تیم تحقیق و تفحص ارتش آمریکا گشتهای عمقی در خاک عراق را آغاز کرد تا مانع از این شود که لاشه و بقایای این جنگندهها به دست ارتش شوروی بیفتد.
اما ایران، چه قطعات مورد نیاز اف 14 را خود تولید یا آنها را از خارج از کشور تهیه کند، این کشور به طور آشکار در حال تجهیز اسکادران جنگندههای اف 14 خود است. در اکتبر 2013 برآورد شده که ایران بیش از 40 فروند اف 14 سالم در اختیار دارد که قابل پرواز هستند. ایران ارتقای تامکتهای خودر ا با قعطات جدید را دارا، تجهیزات مخابراتی، سامانههای ناوبری و سیمکشی آغاز کرده و درعین حال با نصب موشکهای هاگ (HOWK) و R-73 بر قابلیتهای این جنگندهایش افزوده است.
جنگندههای اف 14 ایران اکنون با گذشت پنج دهه، تنها بهتر و بهتر میشوند و این مساله برای دفاع ایران بسیار مهم است.