به نقل از ندای ارومیه، مردمی با فرهنگ ارومیه در قلب استان تهران! شاید کمی عجیب به نظر برسد اما نزدیکی ساکنان رودهن واقع در مرکز استان تهران از نظر فرهنگ، آداب، رسوم و حتی زبان و لهجه با مردم ارومیه بسیار بیشتر از شهرهایی مانند خوی، ماکو، تبریز و... است!
فرهنگ ساکنان بومی این شهر در قیاس با مناطق اطراف بسیار خاص و متمایز است. زبان مادری آنان ترکی آذربایجانی است و مراسمات عروسی، سوگواری و عزادری ها را شبیه به مردم ارومیه برگزار می کنند.
به عنوان مثال طی دهه های گذشته در مراسمات عروسی رودهنی ها از آلات موسیقی قدیمی و شعرهایی استفاده می شد که بسیار نزدیک به جشن های سنتی آذربایجان و بخصوص مردم ارومیه بود.
البته هرچند بخش هایی از این ویژگی ها با گذر زمان به فراموشی سپرده شده است اما همچنان قرابت های آشکاری بین فرهنگ مردم این شهر با ارومیه ای ها وجود دارد. نمونه ای از این قرابت و نزدیکی را می توان در عزاداری های ماه محرم و نوحه ها و روضه هایی که خوانده می شود مشاهده کرد.
حدس و گمان های مختلفی در رابطه با علت این تشابه زده شده است. برخی دلیل آن را تبعید و یا مهاجرت بخشی از مردم ارومیه به این شهر عنوان می کنند. اما یکی از قوی ترین فرضیات موجود، کوچاندن طایفه ای از افشارهای ارومیه به منظور حفاظت از تهران، پایتخت جدیدا انتخاب شده کشور در دوران قاجار بوده است.
طبق شواهد موجود افشارها حداقل 800 سال سابقه سکونت در ارومیه را دارند. فوج افشار و یا همان قوای مسلح افشار یکی از قدرتمندترین نیروهای نظامی ایران بود که در جنگ های سلسله های مختلف در کشور نقش پیشقراول را ایفا می کرد.
در ایران قدیم ایل ها و طایفه هایی که علیه پادشاهان شورش می کردند به دوردست ها و نزدیکی مرزها تبعید می شدند و اقوام مورد اعتماد به منظور کنترل مناطق تازه فتح شده به آن سرزمین مهاجرت می کردند.
بر اساس فرضیه مذکور، پس از شکست و سرنگونی حکومت زندیه و پس از این که آقامحمدخان تهران را که یکی از روستاهای کوچک و کم جمعیت شهر ری بود به عنوان پایتخت و مرکز پادشاهی خود برگزید، طایفه هایی از افشارهای ارومیه که احتمالا بخش عمده ای از آن فوج افشار بوده اند، برای حفاظت از تهران و آقامحمدخان قاجار به رودهن در نزدیکی آن، کوچ داده شده اند.
امری که موجب شده ساکنان بومی رودهن ارومیه ای تبار بوده و فرهنگ و زبان ترکی آذربایجانی و لهجه ارومیه ای حتی امروز نیز پس از سال ها در این شهر و روستاهای اطراف آن توسط مردم به کار رود.
