پیمان عین القضاتی، کارشناس مسائل فرهنگی و اجتماعی در گفتگو با خبرنگار ندای تفرش با بیان این مطلب که آسیبها و فرصتهای فضای مجازی بر هیچ کدام از مسئولین پوشیده نیست، گفت: از طرفی کارکردهای مثبت این فضا مد نظر مسئولین است لذا تمیز دادن بخشهای آسیب زا از حوزه کارکردهای مثبت همواره محل بحث بوده و هست.
عین القضاتی اظهار کرد: برخی از مسئولین که در حوزه نظارت و کنترل هستند و بر نکات منفی اشراف دارند، راهکارهای ایجابی را پیشنهاد می دهند؛ ولی مسئولین تصمیم ساز و مجری برنامه ها که باید شاهد حضور و بروز عملکردشان باشیم به این بخش کمتر توجه می کنند.
وی با بیان این مطلب که کاهش آسیبهای فضای مجازی از جایگاه فرهنگی خارج شده و به موضوع سیاسی تبدیل شده است، افزود: مسئولین در حوزه فرهنگی به مسائل مثبت و منفی حوزه فضای مجازی و شبکه های اجتماعی واقفند، ولی مسئولین حوزه برنامه ریزی و اجرا، اهتمامی به بحث ایجابی و سلبی در این موضوع ندارند و به عبارتی موضوع را رها کرده اند.
این کارشناس رسانه و فضای مجازی تصریح کرد: تئوری که توسط مسئولین برنامه ریزی دنبال می شود این است که مردم باید به تشخیص خودشان از کارکردهای منفی فضای مجازی و شبکه های اجتماعی روی بگردانند، در حالی که در جامعه طیف مخاطبان فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به یک گروه سنی و قشر خاص محدود نمی شود و همه آحاد جامعه اعم از دانش آموز ابتدایی تا استاد دانشگاه را در بر می گیرد. از آنجایی که آگاهی، دانش و بینش مصرف کنندگان فضای مجازی و شبکه های اجتماعی یکسان نیست ولی دسترسی برای آنها یکسان است و محدودیتهای لازمی نیز اعمال نمی شود در نتیجه شاهد ولنگاری فرهنگی و اجتماعی در فضای مجازی هستیم که این ولنگاری به تهدیدی در فضای مجازی تبدیل شده است.
عین القضاتی با بیان این مطلب که نهادهای فرهنگی از این بحث غفلت کرده و این موضوع را به عرصه سیاسی کشانده اند، ادامه داد: وقتی موضوعی به حوزه سیاسی کشیده شود نمی توان با راهکارهای فرهنگی آن را حل و فصل کرد بلکه باید از ابزار سیاسی برای آن استفاده کرد و اکنون فضای مجازی در کشور ما از یک چالش فرهنگی به یک چالش سیاسی تبدیل شده است.
وی با اشاره به نگاه کشورهای دیگر در مدیریت فضای مجازی بیان کرد: کشورهای توسعه یافته در این عرصه از نظم عمومی برخوردار هستند، یعنی سطوح و نحوه استفاده از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی به صورت فرهنگی تعریف شده است.
این پژوهشگر در عرصه فضای مجازی ادامه داد: غربیها با وجود اینکه کشورهایشان را به ظاهر مهد آزادی می دانند ولی قائل به سیستم های فیلترینگ خانگی و کنترل هوشمند بر روی تلفنهای همراه هوشمند هستند. یعنی این نشاندهنده این است که غرب با وجود اینکه خود را مهد آزادی می داند، اما برای کنترل اجتماعی خودشان از ابزاراهای بازدارنده کنترلی و نظارتی استفاده می کنند و مسئولیت این موضوع را دولتهایشان پذیرفته اند. اما این موضوع در کشور ما به نظر می رسد که متولیان امر برنامه ای برای آن ندارند.
عین القضات با اشاره به تحت مدیریت قرار گرفتن رسانه های مجازی بیان کرد: در جامعه می بایست نظم در فضای مجازی، حقیقی و حقوقی باشد و هر مسئله ای که نظم زندگی، هنجارها و نظام ارزشی جامعه را به چالش بکشاند، قطعا مسئولین باید برای آن تدبیر کنند.
وی ادامه داد: در هیچ کشوری هنگامی که به ارزشها و امنیت فرهنگی آنها حمله می شود سکوت نمی کنند و به شیوه ها و شگردهای مختلف به پیشگیری و درمان می پردازند. در کشور ایران نیز شورای عالی فضای مجازی بر این امر تعبیه شده ولی فعالیت این شورا چند سالی است که مسکوت مانده و فعالیت آنچنانی از خود بروز نمی دهد.
این کارشناس مسائل فرهنگی خاطر نشان کرد: سیاست گذاری، پیگیری و قانون گذاری جز وظایف شورای عالی فضای مجازی است اما چرا این شورا به وظایف قانونی خود عمل نمی کند، یا تشکیل نمی شود و کارکردهای لازم را ندارد، باید مسئولین امر پاسخ دهند و این حق ضایع شده مردم را جوابگو باشند.
