نزدیک به یک سال است که از مذاکره تیم هسته ای ایران با کشورهای 1+5 و اعلام سند برجام می گذرد، شادی و غرور دولت یازدهم از این موفقیت خود زیاد و بی حصر بود. بطوریکه روحانی بعد از آن در سفرهای استانی به اولین چیزی که اشاره می کرد و به آن می بالید سند برجام بود.
اما برجام به تنهایی نمی توانست سند خوشبختی و نجات مردم از وضعیت نابسامان اقتصادی باشد به همین خاطر آن را با وعده های رنگین پسابرجامی مزین می کردند. بکار افتادن چرخ تولید داخلی، رونق صادرات و افزایش اشتغال تنها گوشه ای از وعده هایی بود که دوران پسا برجام را به مانند بهشتی برای مردم ترسیم می کرد.
با اینکه زمان زیادی از آن روزها و وعده های شیرین دولت در مورد رونق اقتصادی نمی گذرد اما دولتمردان حافظه خود را از قول هایی که داده اند پاک نموده اند و هر چند که در ظاهر در سخنرانی های خود هر از چند گاهی سخن از بهبود حل مشکلات اقتصادی در پسابرجام می نمایند اما در عمل وضعیت معیشت مردم و اقتصاد کشور برخلاف آن را نشان می دهد.
تعطیلی کارگاه ها و کارخانه ها یکی پس از دیگری در سراسر کشور و در نتیجه به خواب رفتن تولید داخلی و بازگشایی درهای اقتصاد به سوی بازارهای خارجی و در نتیجه واردات بی رویه انواع کالاهای غیرضروری و لوکس در دوران پسا برجام مهر تاییدی بر شکست دولت در تحقق وعده های پسابرجامی اش است.
یکی از اهداف اصلی در چشم انداز اقتصاد مقاومتی برقراری امنیت غذایی پایدار در جامعه است؛ یعنی ما بتوانیم مواد غذایی موردنیاز داخل را تامین کنیم و به حدی برسیم که در شرایط هر گونه چالش با کشورهای بیگانه و تحریم های بین المللی کاملا بی نیاز از واردات محصولات غذایی باشیم. اما متاسفانه دولت در دوران پسا برجام رکوددار واردات موادغذایی به کشور شد بطوریکه از برنج گرفته تا میوه های خارجی و ساندویچ های مک دونالد را به کشور وارد کرد.
برنج به عنوان محصولی استراتژیک در کشور شناخته می شود که ایران یکی از تولید کننده های پیشرو در آن است، طبق آمار وزارت تجارت، حداکثر سرانه مصرف برنج در کشور 45 کیلوگرم است که برای تامین نیاز حدود 75 میلیون ایرانی حدود 3 میلیون و 375 هزار تن برنج نیاز است و بر اساس این آمار، مقدار تولید داخلی جوابگوی نیاز داخل کشور بوده و در بعضی مواقع بر اساس پیش بینی و برنامه ریزی واردات برنج صورت می گیرد.
از سویی دیگر اصرار دولتمردان بر واردات برنج تامل برانگیز است؛ وزیر جهادکشاورزی در ابتدای سال 94 نیاز داخل کشور به برنج سفید را حدود 3 میلیون تن اعلام کرد و پیش بینی وی بر تولید حدود 2 میلیون تن برنج در کشور بود و اعلام کرده بود که باید 1 تن دیگر را از خارج وارد نمود.
این در حالی بود که شایق دبیر انجمن برنج کشور گفت: دو میلیون تن برنج در سال ۹۲ و یک میلیون تن در سال ۹۳ وارد و همچنین دو میلیون تن برنج در سال ۹۲ و دو میلیون تن دیگر هم در سال ۹۳ تولید شده است، بنابراین ما طی دو سال گذشته در مجموع ۷ میلیون تن برنج تولید و وارد کرده‌ایم در حالی‌که نیازمان ۶ میلیون تن بیشتر نبوده است، بنابراین یک میلیون تن برنج اضافه در انبارهایمان داریم.
وی در ادامه گفت: حال این یک میلیون برنج اضافی که وارد شده معلوم نیست که کجا رفته است!!
واردات بی رویه و بدون برنامه ریزی این محصول استراتژیک باعث شد تا تولید کنندگان داخلی نیز در برابر ضرری که متحمل می شوند واکنش نشان دهند و اینطور شد که شایعه ای مبنی بر آلوده بودن برنج های وارداتی در بازار به راه افتاد.
البته اینکه تا چه میزان این موضوع شایعه بوده باشد معلوم نیست! بطوریکه عباسی معروفان معاون بازرگانی دولتی در این خصوص بیان کرد: تمامی برنج های وارداتی به غیر از یک مورد کارشناسی در خصوص برنج های وارداتی هندی که آرسنیک بالاتری داشتند سالم هستند و می توان گفت که میزان آرسنیک این برنج در سال 92 مجاز بوده و تنها در سال جاری به سبب ارتقای سطح استاندارد آلوده شناخته شده است.
وی در ادامه گفت: برنج های آلوده را دلالان برنج های داخلی باب کردند تا بتوانند برنج های خود را به قیمت بالاتری به فروش رسانند.
تحلیلی که می توان بر سخنان معاون بازرگانی دولت داشت این است که هر چند موضوع آلودگی برنج های وارداتی صحت نداشته باشد، اما این طرف قضیه را نیز توجه داشته باشید که چرا باید میزان واردات برنج از حد متعارف بگذرد بطوریکه از دست دادن بازار و متضرر شدن، موجب ترس تولید کنندگان داخلی شود و دلالان برنج داخلی را به منظور فروش محصول داخلی و مبارزه با رقیب خارجی آن، اینگونه به شایعه پراکنی وادارد!
موضوع حائز اهمیت این است که چرا باید در شرایط پسا برجام نه تنها شاهد شکوفایی اقتصادی و رشد صادرات در کشور نباشیم بلکه با واردات بدون برنامه و بی رویه دولت در محصولی استراتژیک همچون برنج، که تولیدکنندگان توانمندی در داخل کشور دارد، اینگونه فضای بازار را متشنج کرده و امنیت غذایی مردم متزلزل شود؟!!!
